Blazen op zilver en goud

Geregeld staan de concertaankondigingen in het RD: Daniëlle van Laar, fluit, en Peter Wildeman, orgel. Ook op de Wegwijsbeurs is de Goudse muzikante een bekende verschijning. Samen met Wildeman speelt ze een breed repertoire: van het eenvoudige geestelijke lied tot populair klassieke stukken. „Dankzij Peter speel ik geregeld voor goed gevulde kerken met overwegend reformatorisch publiek. Peter zoekt die plaatsen bewust uit. Afgezien daarvan: Ik houd van een breed repertoire. Juist de afwisseling van componisten en stijlen maakt het voor mij boeiend om met muziek bezig te zijn.
De dvd, die Daniëlle samen met Peter Wildeman maakte, bevat vijftien bewerkingen van geestelijke liederen voor fluit en orgel. De nummers worden afgewisseld met een rondleiding door de Goudse Sint Jan onder leiding van koster Maurits Tompot. Hij vertelt over de geschiedenis van de langste kerk van Nederland en wijdt de kijker in in de geheimen van de wereldberoemde Goudse glazen. De dvd wordt gecompleteerd met fragmenten van een fluitles die Daniëlle aan een van haar leerlingen geeft. Daarmee is de dvd meer dan een schijfje met beelden bij de muziek.
„Daar hebben we bewust voor gekozen, zegt Daniëlle. „Peter en ik wilden een dvd die anders dan andere zou zijn. Veel afwisseling, het moet spetteren; dat stond ons voor ogen. Ik hoop dat we daarin geslaagd zijn. De dvd wordt inmiddels verkocht en de eerste reacties zijn positief.
Kenners zal het opvallen dat de klank van het orgel op de dvd niet die van het Goudse Moreauorgel is. Daniëlle: „We hebben gebruik gemaakt van bestaande cdopnames uit onder meer Hasselt. Daar hebben we beelden bij gemaakt in de Sint Jan. Peter en ik playbacken dus op de dvd. Dat scheelde tijdens de opnames een hoop tijd en geld.
Dat de Goudse kathedraal als decor fungeert, is een bewuste keus van Daniëlle. „Peter wilde eerst naar de Joriskerk in Amersfoort, maar ik zei toen: Waarom niet de Sint Jan? Een schitterende kerk. Ik heb er belijdenis gedaan, ben er getrouwd en kom er s zondags af en toe nog. Ik heb er een band mee. Bovendien kun je prachtige beeldopnames in de omgeving maken: rond de kerk, bij het stadhuis, langs de grachten.

Fanatiek
Dat Daniëlle fluit leerde spelen, was allerminst vanzelfsprekend. „Bij mijn opa, ds. Van der Haar in Houten, stond een piano, maar bij mijn ouders thuis was geen muziekinstrument aanwezig. Dankzij de lagere school kwam ik in een blokfluitgroepje terecht. Ik was daar heel fanatiek mee bezig. Toen ik twaalf was, kreeg mijn beste vriendin een dwarsfluit. Vanaf dat moment wilde ik er ook een. Zon glimmend instrument was voor mij een grote uitdaging.
Daniëlle werd op haar wenken bediend. „Mijn ouders kochten voor mn verjaardag een fluit. Ze verstopten hem boven op een kast, op zolder. Ik ontdekte dat, ging ernaartoe, pakte de fluit en liet hem vallen. Daar schrok ik natuurlijk enorm van. Ik dacht: Die is kapot. Vanaf dat moment zag ik er dus ook niet meer naar uit. Toen ik de fluit kreeg, bleek hij gelukkig nog heel te zijn. Een grote geruststelling.
Aanvankelijk gaf Daniëlle zichzelf fluitles. Pas na verloop van tijd ging ze op les bij Hans Roos, maar na drie jaar vond deze het beter dat Daniëlle naar een andere docent ging. „Ik wilde toen graag naar Raymond Delnoye, een begrip in de fluitwereld. Helaas lukte dat niet. Ik moest toen naar de muziekschool, kreeg daar op zich wel goed les, maar miste het echte werk.
Vijf jaar later deed Daniëlle toelatingsexamens aan de conservatoria van Amsterdam, Rotterdam en Den Haag. „Ik werd overal toegelaten. In Amsterdam en Den Haag moest ik in de voorbereidende klas beginnen, in Rotterdam mocht ik in het eerste jaar starten.
Daniëlle ging naar Rotterdam, koos er zelf voor om toch in de voorbereidende klas te beginnen en kwam onder de hoede van Jacques Zoon, eerste fluitist van het Concertgebouworkest. „Hij was zelf nog maar 27, liet vaak verstek gaan in verband met concerten en liet mij op een heel andere manier fluiten dan ik gewend was. Ik moest bolle wangen maken en een andere mondstand aanleren. Al die dingen bij elkaar werkten averechts op mij. In plaats van dat ik beter leerde fluiten, ging het steeds slechter. Ik ging twijfelen aan mezelf. Aan het eind van de voorbereidende klas werd ik niet eens meer toegelaten tot het eerste jaar. Achteraf zeg ik: Jacques Zoon gooide mij in het diepe en daar was ik nog niet aan toe. Hij liet mij stukken spelen die te hoog gegrepen waren. Zoon was een supertalent, maar geen goede pedagoog. Eigenlijk meer een leraar voor iemand die zelf al ver gevorderd is.

Moederfiguur
Daniëlles motivatie werd danig op de proef gesteld. Omdat ze in Den Haag was afgewezen voor het eerste jaar greep ze opnieuw haar kans om bij Raymond Delnoye, leraar aan het Brabants Conservatorium in Tilburg, te komen. Ze werd toegelaten, maar kreeg les van een collega van Delnoye, Hannie Barendrecht. Achteraf geen slechte zaak, zegt Daniëlle. „Hannie was echt een moederfiguur. Ze had een nogal schoolse aanpak, maar dat was voor mij op dat moment wel goed. Bovendien kreeg ik de laatste twee jaar van mijn studie les van Raymond. Dat was een geweldige tijd.
Terugkijkend constateert Daniëlle dat haar fluitstudie bepaald niet over rozen ging. „Ik had een enorme wil om door te gaan. Dat heeft mij op de been gehouden. Tegelijk vond ze de gedachte om fluitend door het leven te gaan „ook een beetje eng. Ik houd van breedte en wil geen oogkleppen op hebben. Daarom ben ik een kinderkoor gaan dirigeren. Het eerste koor nam ik over van een vriendin.
Intussen was Daniëlle fluit gaan spelen bij het Nationaal Kinderkoor onder leiding van Silvère van Lieshout. Hij stimuleerde haar een dirigentencursus te volgen en hielp haar met het oprichten van het Gouds Kinderkoor, onderdeel van het Randstedelijk Zanginstituut, waar kinderen vanaf vijf jaar spelenderwijs de zangkunst wordt bijgebracht. Daniëlle: „Ik zing een heel breed repertoire met ze. Van Engelse christmascarols tot de Matthäus Passion. Ook zingen we klassieke muziek van componisten als Fauré, Poulenc en Britten. De kinderen krijgen twee keer per week les, leren noten lezen en geven eigen uitvoeringen, zoals het jaarlijkse kerstconcert in de OudKatholieke Kerk in Gouda.
Het valt niet mee, zegt Daniëlle eerlijk, om het koor op sterkte te houden. „Kinderen hebben tegenwoordig zo veel. Als ze eenmaal binnen zijn, dan gaat het meestal wel. Het is prachtig te zien hoe jonge kinderen zich vol overgave bezighouden met delen uit de Matthäus. Daniëlle realiseert zich dat deze tak van sport in de muziekwereld heel wat anders is dan haar dvd met Peter Wildeman. „Ik vind beide leuk om te doen en heb die afwisseling nodig.

Eigen dingen
Afgelopen jaren maakte Daniëlle diverse cds. Haar eerste opname was een cd met organist Peter Wildeman en hoboïste Anja van der Maten, op uitnodiging van STH Records. Daarna volgden cds met Engelse hymns, Nederlandse geestelijke liederen, kinderliedjes en Israëlmelodieën. Een speciale vermelding verdient wat haar betreft de samenwerking met harpiste Anke Anderson. „Een frisse combinatie: fluit en harp.
Daniëlle is niet de enige fluitiste die zich nadrukkelijk profileert in de RDachterban. Bekende collegas van haar zijn Kees Alers en Marjolein de Wit, beiden ook oudleerling van Raymond Delnoye. Daniëlle ervaart geen concurrentie. „We doen allemaal onze eigen dingen en gaan goed met elkaar om. Kees Alers heeft zelfs gespeeld op mijn bruiloft.
Twee avonden per week geeft Daniëlle fluitles. „De leerlingen komen uit het hele land. De muzikante wijst om zich heen in de voorkamer van haar historische woonhuis aan een van de Goudse singels. „Ik doe de schuifdeuren dicht en zit heerlijk rustig hier. Daniëlle schat alles bij elkaar, inclusief concerten, zon zestien uur per week met muziek bezig te zijn. Inclusief de zorg voor drie kinderen (8, 3 en 2 jaar) heeft ze een druk bestaan, „maar ik kan het allemaal nog goed combineren. Haar man, econoom bij Rijkswaterstaat, staat helemaal achter haar muzikale activiteiten. „Hij vindt het heerlijk dat ik mijn eigen dingen kan doen.

Power
Daniëlle speelt op een zilveren fluit met een 14-karaats gouden mondstuk. „Daar zit een verhaal aan vast. Tot aan het derde studiejaar op het conservatorium had ik een studiefluit van Yamaha. Op dat moment wilde ik wat anders. Via via kwam ik terecht bij Lafin in Zwitserland, leverancier van mondstukken op een fluit van het Japanse merk Moramatsu. Ik ben daar geweest samen met een man van tachtig die ook een nieuw mondstuk wilde. Eenmaal terug in Nederland was ik de koning te rijk. Ik sliep met de fluit onder mn kussen. Toen mijn eerste fluitleraar het mondstuk hoorde, was hij er helemaal verrukt over. Hij wilde het graag hebben, in ruil voor een gouden mondstuk, uiteraard met een forse bijbetaling. Ik heb dat gedaan. Sinds die tijd speel ik dus op een combinatie van zilver en goud. Het staat misschien minder mooi, maar het klinkt fantastisch. Het geeft enorm veel power.
Hoe typeert Daniëlle haar fluitklank? „Ik houd van een compacte klank, weinig ruis en een gedoseerd vibrato. Kost haar dat veel moeite? „Ik heb eindeloos veel gestudeerd en pluk daar nu de vruchten van. Vroeger moest ik me er altijd toe zetten om mooi te spelen; dat gaat nu een stuk makkelijker. Maar ik blijf kritisch op mezelf. Onder meer door mezelf te spiegelen aan iemand als Emily Beynon, eerste fluitiste van het Concertgebouworkest. Zij heeft een prachtige sound, die ik nastreef.
Daniëlle heeft aan den lijve ervaren dat doorzettingsvermogen onmisbaar is. „Het duurt lang voordat je op een fluit mooie resultaten bereikt. Af en toe volgt de fluitiste een masterclass. „Ik wil van iedereen wat leren. Na zon cursus ben ik weer helemaal geïnspireerd. Of ze nog wensen heeft? „Ik zou graag een keer met pianist Louis van Dijk samenspelen. Ik vind hem heel verfrissend. Een man met humor.
Muziek is voor Daniëlle „een uitlaatklep die ze elke dag opnieuw waardeert. „Muziek geeft meerwaarde aan mijn leven. Zowel klassieke muziek als het geestelijk lied. Het bijzondere van de fluit is voor mij de adem. Met je adem probeer je zon mooi mogelijke toon te maken. Dat is elke keer een uitdaging. Er zit voor mij persoonlijk nog een diepere betekenis in. Ik denk bij adem ook aan de adem van de Geest, Die mensen aanblaast. Dat is voor mij de symboliek van de fluit.''

Korting voor abonnees
Lezers van Terdege krijgen korting op het dvd-presentatieconcert in de Goudse Sint Jan op zaterdag 2 december (aanvang 19.45 uur).
Entree: € 7,50; kinderen tot 12 jaar € 3,00. Op vertoon van de sterbon achter in dit nummer: € 5,00; kinderen tot 12 jaar € 2,50.
Ook kunt u de dvd met gratis audio-cd voordelig aanschaffen. In plaats van € 24,90 betaalt u € 19,90. Zie de catalogus bestelservice in deze Terdege.

Tegen inlevering van deze bon krijgt u korting op het presentatieconcert van de dvd van Daniëlle van Laar en Peter Wildeman, in de Goudse Sint Jan, op zaterdag 2 december.
U betaalt geen € 7,50 entree, maar € 5,00 per persoon. Kinderen tot 12 jaar betalen geen € 3,00, maar € 2,50.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen