Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

ALS MOEILIJKHEDEN PROBLEMEN WORDEN… (2)

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

ALS MOEILIJKHEDEN PROBLEMEN WORDEN… (2)

11 minuten leestijd Arcering uitzetten

Algemene onderscheidingen

In het vorige artikel beloofde ik u enkele instellingen op het gebied van maatschappelijke en psychisch-sociale hulpverlening te zullen noemen. Voordat dit nu gebeult moeten we enig inzicht hebben in de verschillende vormen van hulpverlening. Men spreekt namelijk in die kringen over eerste lijns-, tweede lijns- en derde lijns-hulpverlening. Wat wordt daarmee bedoeld?

Het beste kan men het vergelijken (zoals ook al in het vorige artikel gebeurde) met lichamelijke klachten. Wanneer men zich niet in orde voelt en wanneer dat van langere duur is, maakt men een afspraak met de huisarts. Vaak kan deze met eenvoudige, hem ten dienste staande middelen en met de kennis die hij zelf heeft de klachten wegnemen. Is dat niet het geval, dan verwijst hij door naar de specialist; men komt dan voor poliklinische hulp in een ziekenhuis terecht. Daar zijn meer middelen en een grotere, gespecialiseerde kennis. Is dat nóg niet voldoende om de ziekte te bestrijden, dan komt het tot opname voor dag en nacht voor een bepaalde periode in een ziekenhuis.

Achtereenvolgens kan men dat de eerste, de tweede en de derde lijn in het medische circuit noemen. Dezelfde lijnen zijn te vinden in de hulpverlening: voor niet al te ingewik-kelde Problemen kan men terecht bij het maatschappelijk werk, voor dieper liggende problematiek (we komen dan in de sfeer van de psycho-therapie en psychiatrie) bij de instellingen voor geestelijke gezondheidszorg en voor opname moeten we zijn bij psychiatrische inrichtingen/ziekenhuizen en tehuizen (de zogenaamde residentiële hulpverlening).

Het gaat ons nu met name om de instellingen die op één van deze gebieden werkzaam zijn binnen de gereformeerde gezindte.

De SGJ

Allereerst noem ik dan de SGJ; deze letters staan voor de Stichting voor Gereformeerd Jeugdwelzijn (en Jeugdbescherming). Het is een instelling op eerste- en derde lijnsniveau, die gedragen wordt door participanten uit de kring van de Chr. Geref. Kerken en de Geref. Kerken (vrijg.), terwijl - onder Gods zegen - met ingang van 1 januari 1999 ook de Geref. Bond in de Ned. Herv. Kerk als participant zal toetreden. De SGJ is een federatieve samenwerking tussen oorspronkelijk de onder ons bekende Chr. Geref. Vereniging voor Jeugdwelzijn (waarvan alle diaconieën lid zijn) en de Stichting De Driehoek binnen de GKV. Door overheidsmaatregelen gedrongen is het in de jaren ’90 tot een fusie gekomen, waardoor het werkterrein kon worden vergroot. De kerken worden op de hoogte gehouden van dit werk via het blad ‘Dreefnieuws’, terwijl in de meeste gemeenten ook een correspondent actief is (zie blz. 244-248 jaarboek 1998). De Stich-ting geniet - als landelijk werkende instelling op gereformeerde grondslag - volledige erkenning en gedeeltelijke subsidiëring van de overheid, zodat uit de kerken nog een behoorlijk bedrag bijeen gebracht moet worden om het werk doorgang te laten vinden; onze diaconieën betalen f3,50 per lid en de correspondentenactie brengt ook jaarlijks een behoorlijk bedrag op.

Werkzaamheden van de SGJ

De SGJ doet aan jeugdhulpverlening. Persoonlijke problematiek van jongeren, relatieproblemen tussen ouders, conflicten tussen ouders en kinderen. Er zijn verschillende maatschappelijk werkers, die één of meerdere gesprekken met jongeren/gezinnen kunnen voeren. Dat kan op vrijwillige basis zijn, daarop attent gemaakt door vrienden, een dominee of ouderling, of een school, dat kan ook gedwongen zijn. Soms is een situatie namelijk zo zorgwekkend dat vrijwillige hulpverlening onvoldoende steun biedt; de kinderrechter kan dan uitspreken dat er gedwongen hulpverlening moet komen (daartoe geadviseerd door een Raad voor de Kinderbescherming). Dat gedeelte van het werk valt onder de zogenaamde Jeugdbescherming; de SGJ kan zorgen voor voogdij en gezinsvoogdij. Dergelijke maatregelen vallen onder het Ministerie van justitie, waar in dat geval ook de subsidiëring vandaan komt. Voor het overige is VWS de overheidsinstantie waar de SGJ ‘onder valt’. Gesprekken kunnen in principe dicht bij huis afgesproken worden, maar men kan ook naar één van de bureaus komen die op verschillende plaatsen in ons land te vinden zijn.

Daarnaast is er de mogelijkheid tot het bieden van een plaats in één van de tehuizen van de SGJ, wanneer thuis wonen om welke reden dan ook niet meer tot de mogelijkheden behoort. De SGJ heeft tehuizen in Utrecht (het bekende jeugdhuis ‘De Stuw’ met 38 bedden), een gezinshuis in Bilthoven met 4 bedden, twee tehuizen in Ede met elk 7 bedden en een kamertrainingscentrum in Assen met 8 bedden. Deze plaatsing is mede afhankelijk van de vraag of de problematiek bij het tehuis behandelbaar lijkt te zijn. Anders moet doorverwijzing plaatsvinden. Overigens is er op deze afdeling - die we de residentiële afdeling noemen - een grote verhuisoperatie op gang gekomen die de komende jaren moet zorgen voor de nodige regionale spreiding van de tehuizen over Nederland, met name daar waar de meeste aansluiting is met hen die geworteld zijn in de gereformeerde/reformatorische/evangelische traditie.

Tenslotte is er binnen de SGJ nog de afdeling pleegzorg; men werft pleeggezinnen binnen eigen kring en men plaatst jongeren.

GLIAGG/De Poort

Sinds het eind van de jaren ’70 is het op het gebied van - met name - de tweede lijnshulpverlening gekomen tot de oprichting van de GLIAGG. Begonnen als klein regionaal bureau in de regio Rotterdam, langzamerhand uitgegroeid tot volwaardige landelijke organisatie. De letters staan voor Gereformeerde Landelijke Instelling voor Ambulante Geestelijke Gezondheidszorg. Men zou deze instelling de tegenhanger of ‘pendant’ kunnen noemen in onze kring voor de overal opererende RIAGG’s. Net als bij de SGJ is de grondslag gemarkeerd door Gods Woord en de drie formulieren van enigheid.

Het is een hele strijd geweest om tot erkenning en subsidiëring door de overheid te komen. Voor een groot deel zorgen zorgverzekeraars (AWBZ) en het Ministerie van VWS voor de benodigde gelden, maar onlangs moest met name voor de volledige erkenning en de gelden vanwege het Ministerie nog weer de noodklok worden geluid. Er wordt hard aan gewerkt om sluitende garanties te krijgen. De organisatie wordt bestuurlijk gedragen vanwege de Geref. Bond, de Chr. Geref. Kerken (via deputaten ADMA) en de Geref. Gemeenten.

Werkzaamheden GLIAGG

De GLIAGG biedt hulp aan jongeren én volwassenen; daarnaast tracht men veel aan preventie te doen; voorkomen is immers beter dan genezen. Men kan zich rechtstreeks voor hulpverlening aanmelden, maar ook via verwijzing door een daartoe bevoegde hulpverlener (waaronder ook predikanten en andere ambtsdragers worden gerekend). Enkele zaken die voor behandeling in aanmerking komen zijn: ernstige verwardheid, depressiviteit, zelfmoordneigingen, allerlei seksuele problematiek waaronder incestverwerking, huwelijks- of relatieproblemen, gokproblematiek en ernstige psycho-sociale en psychiatrische problematiek. Voor jongeren is o.a. te denken aan contactuele Problemen met leeftijdsgenoten, bedplassen, gokken of stelen, ruzies binnen het gezin. De vorm van hulpverlening kan gevarieerd worden: zowel individuele, als gezins- of groepstherapie behoren tot de mogelijkheden. Voor kinderen ook speltherapie. Wegens de beperkingen die in het vorige artikel al genoemd werden moet men doorverwijzen in gevallen van uitkeringen, huisvesting en verschillende verslavingsproblematieken.

Overigens zal u duidelijk zijn uit de boven genoemde opsomming dat élke problematiek, samenhangend met welk gebrek of welke zonde dan ook onder ons voor kan komen. Wij zijn - helaas, maar het is de barre werkelijkheid - daarin niet uitgezonderd van de rest van onze samenleving. Laat geen diaken, predikant, ouderling of wijkdame denken: ‘dat komt bij ons niet voor’. Laat hij/zij het nog minder zeggen. Men zou zich schromelijk vergissen en tegelijk een enorme drempel opwerpen als het gaat om de eerste hulpvraag en de erkenning van het probleem.

Net als bij de meeste andere in dit artikel genoemde instellingen wordt in ieder geval bij een aanmelding zorg gedragen voor een eerste opvang, ook als er vervolgens sprake moet zijn van plaatsing op de wachtlijst.

De hulp wordt gegeven in de verschillende vestigingen van de GLIAGG; men vindt ze in Dordrecht, Amersfoort en Zwolle, terwijl er beperktere mogelijkheden zijn in Goes en Drachten. Men zie ook blz. 156 en 157 van het jaarboek 1998.

Het GPZ

Het Gereformeerd Psychiatrisch Ziekenhuis ‘De Fontein’ is ontstaan doordat leden uit de Gereformeerde Gemeenten, de Chr. Geref. Kerken en de Geref. Kerken (vrijg.) de handen in elkaar sloegen. Het resultaat is een ziekenhuis van bescheiden omvang - 28 bedden - in Bosch en Duin, centraal in Nederland gelegen dus. Men kan er terecht voor psychiatrische hulpverlening voor dag en nacht, maar ook voor poliklinische behandeling, gedurende maximaal 2 uur per dag. Deeltijdbehandeling behoort ook nog tot de mogelijkheden. Er zijn in het ziekenhuis drie afdelingen: een gesloten groep voor opvang en begeleiding in de eerste (crisis)periode, een kortdurende behandelafdeling en als derde de groep waarin aangewerkt wordt op terugkeer naar eigen omgeving of vervolgbehandeling elders. Poliklinisch werkt men o.a. met individuele psychotherapie, begeleidings- en behandelgesprekken, echtpaar- of gezinsbehandeling, groepstherapie en medicamenteuze behandeling.

De gereformeerde levensbeschouwing krijgt gestalte in de uitgangspunten en inhoud van de behandeling. Er is tevens een vaste commissie Pastoraat; evenals de andere instellingen die hier genoemd zijn heeft men een open relatie met de ambtsdragers van de christelijke gemeente hoog in het vaandel staan.

Contact voor opname of ondersteuning is wenselijk als er bijv. sprake is van depressiviteit, angst of verwardheid; noodzakelijke afstand-neming van de thuissituatie; crisisopvang in intensievere mate dan die poliklinisch gegeven kan worden. Opname kan uitsluitend via huisarts, RIAGG en/of andere therapeuten plaatsvinden.

Dwarsverbindingen

Het spreekt vanzelf dat het kan voorkomen dat iemand hulp vraagt bij één van de genoemde instellingen, terwijl men daar, na een eerste gesprek, tot de ontdekking komt dat de hulp op een ander niveau (eerste lijn i.p.v. tweede lijn, of andersom) gegeven moet worden. Daarom zijn er onderlinge afspraken tussen de SGJ, de GLIAGG en het GPZ inzake doorverwijzing, zodat mensen niet tussen de molens vermalen worden. Men is in zulke situaties toch al zo kwetsbaar…

Daarnaast is er soms sprake van gezamenlijke activiteiten. Zo heeft de GLIAGG al vijf jaar lang een dagactiviteitencentrum, mede gedragen door o.a. het GPZ, genaamd ‘De Doorgang’ in Dordrecht. Het is bestemd voor mensen die ten gevolge van psychische moeilijkheden in zo’n dagactiviteitencentrum een brug kunnen slaan naar een mogelijk betere participatie in de samenleving. Een ander dergelijk centrum staat in Barneveld en valt onder het GPZ, maar wordt in wezen ook gedragen door het GLIAGG en de GLIBW (een organisatie voor beschermende woonvormen in de geref. gezindte). In de kinderschoenen staat een onderzoek voor een voorziening voor kinderpsychiatrie, gedragen door SGJ, GLIAGG en GPZ.

Andere instellingen

De bovengenoemde instellingen zijn onder ons de meest bekende en - in al hun kleinheid vergeleken bij andere - de grootste. Ze zullen ook de meeste hulpvragers trekken. Daarnaast zijn er andere, meestal kleinere instellingen die zich soms specifiek op een bepaald terrein van hulpverlening bewegen, gedragen door orthodoxe christenen. Zonder volledig te zijn noem ik er enkele:

- Hierboven wees ik al op de GLIBW, die voor mensen die psychisch zwak en labiel zijn, kan zorgen voor huisvesting en dagtherapie.

- De Hezenberg in Hattem is een centrum voor pastoraal-psychologische zorg.

- In Veenendaal is er de hulpverlening van drs. R. Schoonhoven, waaraan gekoppeld is de Stichting voor Psycho Pastorale Hulpverlening (PPH), meer bekend onder de benaming ‘klaagvrouwen en -mannen’.

- In datzelfde Veenendaal bevindt zich ook de hulpverleningsorganisatie ‘De Schuilplaats’, die voor verschillende persoonlijke problematieken behandeling aanbiedt.

- De Driehoek rieht zich - vooral binnen de kring van de GKV - op volwassenenhulpverlening in de eerste lijn (behalve de deelname aan de al eerder genoemde SGJ).

- Binnen de kring van de Ned. Geref. Kerken is er de STAGG voor eerste en tweedelijnshulpverlening; van leden buiten deze kerken wordt een financiële bijdrage gevraagd.

- Op het gebied van verslavingshulpverlening geniet de evangelische stichting ‘De Hoop’ in Dordrecht onder ons de nodige bekendheid.

- Heel specifiek is de Vereniging ‘Het Koningskind’ voor mensen met een handicap, hun ouders en vrienden; deze heeft een dwarsverbinding met de SGJ.

Op regionaal gebied is er soms sprake van een goede samenwerking tussen kerken van de geref. gezindte en evangelische christenen, waaruit een principieel verantwoorde hulpverlening dicht bij huis kan worden gegeven. Zo is er in de Friese Wouden een duidelijk gereformeerde maatschappelijke hulpverleningsinstelling; in de regio Den Haag evenzo voor gezinszorg en maatschappelijk werk - eerste lijn dus. Laten ambtsdragers zich goed oriënteren!

Enkele adressen en telefoonnummers

SGJ: Donaudreef 21, 3561 EL Utrecht; 030 - 2 612 511/2 623 653

GLIAGG/DE Poort: Spuiboulevard 366-368, Dordrecht; 078 - 631 50 40

GPZ: Amersfoortseweg 17, 3735 LJ Bosch en Duin; 030 - 693 21 14

De Hezenberg: Hezenberg 6, 8051 CB Hattem; 038 - 444 52 51

PPH: Middelbuurtseweg 22, 3903 LC Veenendaal; 0318 - 54 05 03

De Driehoek: Emmastraat 4, 8011 AG Zwolle; 038 - 4 215 515

Dit Koningskind: Maliebaan 71-M, Utrecht; 030 - 236 37 88

Stichting Schuilplaats: Tuinstraat 2, Veenendaal; 0318 - 526 123

Dit artikel werd u aangeboden door: Christelijk Gereformeerde Kerken

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van donderdag 1 oktober 1998

Ambtelijk Contact | 16 Pagina's

ALS MOEILIJKHEDEN PROBLEMEN WORDEN… (2)

Bekijk de hele uitgave van donderdag 1 oktober 1998

Ambtelijk Contact | 16 Pagina's