Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

De oorzaken van onregelmatig bloedverlies

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

De oorzaken van onregelmatig bloedverlies

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

<br />

Een jonge vrouw van 21 jaar vroeg mij, of ik enige uitleg wilde geven over het volgende probleenn: zij heeft sinds een half jaar klachten van bloederige afscheiding tusen twee menstruaties in, halverwege de maandelijkse cyclus. Daarbij heeft ze een zeurende pijn onderin de buik. Na twee tot vier dagen zijn deze klachten weer voorbij. Zij werd enkele malen hiervoor behandeld met o.a. penicilline en zalf tegen schimmelinfecties. Voordat ik verder op dit probleem inga, lijkt het me goed eerst iets te zeggen over het normale verloop van de menstruele cyclus. De menstruatie is niets anders dan de afstoting van het baarmoederslijmvlies (endometrium), dat gepaard gaat met enig bloedverlies.

Systeem
De lengte van de cyclus, ongeveer 28 dagen, wordt geregeld door een goed uitgebalanceerd terugkoppelingssysteem tussen hersenen en eierstokken. Bepaalde hersengebieden (hypothalamus en hypofyse) produceren hormonen die een stimulerende werking hebben op de eierstokken (het zogenaamde F.S.H, en LR). Het F.S.H, zorgt ervoor, dat er een eicel tot ontwikkeling komt. Er ontstaat een langzaam groter wordend blaasje (follikel), datoestrogeen hormoon gaat produceren (in het schema aangeduid met de letter E). De hypofyse gaat als reactie op de toegenomen hoeveelheid oestrogeen ongeveer op de dertiende dag van de cyclus plotseling L.H. afgeven. Dit hormoon zorgt ervoor, dat er binnen 24 uur een eisprong (ovulatie) volgt. De lege follikel verschrompelt daarna tot het zogenaamde corpus luteum (gele lichaam), dat behalve oestrogeen ook progesteron (P) produceert. Als de vrijgekomen eicel niet bevrucht wordt, gaat het gele lichaam te gronde na ongeveer twaalf dagen. Daardoor daalt de hormoonspiegel in het bloed abrupt en wordt het inmiddels rijp geworden baarmoederslijmvlies afgestoten (de menstruatie). In de klassieke oudheid noemde Hippocrates, een beroemde Griekse arts, de menstruatie heel treffend: ,,tranen van een bedroefde baarmoeder".

Fasen
Als er wèl een bevruchting tot stand is gekomen, gaat de bevruchte eicel zelf hormonen maken, waardoor de functie van het gele lichaam intact blijft. Na zes tot acht weken neemt de placenta (moederkoek) de produktie van progesteron over. Dit hormoon is onmisbaar voor een ongestoord verloop van de zwangerschap. Zoals gezegd vindt de eisprong plaats op ongeveer de veertiende dag van de cyclus. Deze follikelsprong kan door de vrouw ervaren worden als lichte buikpijn. De eerste fase van de cyclus (follikelfase) kan behooriijk wisselen, zodat van tevoren nooit met zekerheid de ovulatie berekend kan worden. Achteraf kan dit wèl, aan de hand van het meten van de lichaamstemperatuur, die onder invloed van het progesteron ongeveer een halve graad stijgt, 12 tot 24 uur na de ovulatie. Deze licht verhoogde temperatuur blijft tot aan de volgende menstruatie (de lijn T in het schema).

Onschuldig
Gewapend met deze kennis kunnen we diverse cyclusstoornissen bij de vrouw beter begrijpen. Onze briefschrijfster heeft halverwege de cyclus buikpijn en enig bloedverlies. De buikpijn is het gevolg van de eisprong en het bloedverlies komt door een lichte daling van de oestrogeenspiegel in het bloed tijdens de overgang van de eerste naar de tweede fase van de cyclus. Men spreekt dan van een lichte doorbraakbloeding. De symptoom is dus volstrekt onschuldig en berust niet op één of andere afwijking. De penicillinekuur die onze "patiënte" kreeg was niet op z'n plaats. Medische behandeling is niet nodig, tenzij de klachten erg vervelend worden. In zo'n situatie kan tijdelijk "de pil" geslikt worden, die, zoals bekend, de ovulatie onderdrukt, waardoor ook de buikpijn en het bloedverlies verdwijnen.

Langdurig afstotingsproces
Soms vindt er geen follikelsprong plaats (de vrouw is die maand dan onvruchtbaar), maar de foUikel blijft wèl doorgroeien. Soms wordt het blaasje 8 cm groot en dan is het gemakkelijk te voelen bij inwendig onderzoek. De produktie van oestrogeen gaat ook door, met als gevolg dat het baarmoederslijmvlies intact blijft en de menstruatie op zich laat wachten. Uiteindelijk zal het slijmvlies toch afgestoten worden, omdat het oestrogeen niet langer in staat is dit tegen te houden. Dit afstotingsproces kan lang duren, vaak zelfs drie a vier weken. Vooral bij jonge meisjes die nèt menstrueren en bij vrouwen in de overgangsleeftijd komt dit verschijnsel voor. Dit aanhoudende bloedverlies is betrekkelijk gemakkelijk te behandelen door het ontbrekende hormoon progesteron te geven, in de vorm van een tiendaagse kuur met het medicijn Primolut of Orgametril. Na afloop van de kuur wordt het kunstmatig uitgerijpte baarmoederslijmvlies alsnog in z'n geheel afgestoten en het is te hopen, dat het euvel daarmee verholpen is.

Uitstellen
Als huisarts word je nogal eens, zéker in de vakantietijd, geconfronteerd met de wens van een vrouw om de menstruatie uit te stellen. Enkele dagen vóór de te verwachten menstruatie moet dan begonnen worden met bijv. Primoluttabletjes, driemaal daags twee. Zolang deze pilletjes geslikt worden, zal er geen bloeding optreden. Hoewel het begrijpelijk is dat een vrouw liever niet wil menstrueren tijdens de vakantie, blijf ik het toch een vorm van welvaartsgeneeskunde vinden. Onregelmatig vaginaal bloedveriies is niet altijd een hormonale kwestie. Soms is het een symptoom van een afwijking in de baarmoeder, bijv. een al dan niet kwaadaardig gezwel. Daarom is het verstandig om bij ieder bloedverlies buiten de menstruatie om, contact op te nemen met de huisarts. Bij twijfel zal hij doorverwijzen naar de gynaecoloog, die dan een (diagnostische) curettage zal verrichten. Het uit de baarmoeder verkregen weefsel kan dan microscopisch onderzocht worden.

Dit artikel werd u aangeboden door: Terdege

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van woensdag 29 augustus 1990

Terdege | 64 Pagina's

De oorzaken van onregelmatig bloedverlies

Bekijk de hele uitgave van woensdag 29 augustus 1990

Terdege | 64 Pagina's