Traumas bij kinderen

Veel mensen slagen erin te verwerken wat ze meegemaakt hebben. Daar is vaak wel een tot twee jaar voor nodig. Soms houden de post-traumatische reacties lang aan, worden ze in de loop van de tijd nauwelijks minder, zijn ze psychologisch van aard en verstoren ze het evenwicht van mensen sterk. Dan verloopt de verwerking van het trauma niet goed en is er sprake van een post-traumatische stress-stoornis. Kenmerkend voor zon stoornis is dat er grote lichamelijke en psychische stress optreedt.
Vaak zie je dat deze stoornis ontstaat wanneer het gevoel van veiligheid aangetast wordt.

Oorzaken
Bepaalde soorten traumas of situaties leiden eerder tot stress-stoornissen dan andere. Doorgaans ligt een van deze drie soorten situaties ten grondslag aan een stress-stoornis:
- het meemaken van een ernstige, bedreigende situatie
- getuige zijn van ernstige verwonding van anderen
- het weten van ernstige bedreiging of verwonding van iemand uit de naaste omgeving
Concreet valt te denken aan het krijgen of zien gebeuren van een ernstig ongeluk, het meemaken of zien van een brand, dreigen te verdrinken, het meemaken van natuurrampen en oorlog, toeschouwer zijn bij marteling of moord.

Gevolgen
Enige tijd na zon gebeurtenis ontstaan klachten, die je grofweg kunt rangschikken in drie groepen:
- Herbelevingen. Steeds terugkerende herinneringen aan de ramp, alsof men alles nog eens meemaakt. Dit leidt vaak tot slaapproblemen (angst om te gaan slapen, nachtmerries) en angst of paniekaanvallen.
- Verhoogde alertheid. Uit angst nogmaals in zon situatie te geraken, proberen mensen heel alert te zijn op de dingen die in hun omgeving gebeuren. Dit uit zich bij kinderen in concentratieproblemen, gejaagdheid, schrikachtigheid en prikkelbaarheid.
- Vermijding. Kinderen willen koste wat kost alles wat met de traumatische gebeurtenis te maken heeft vermijden, uit angst nogmaals in zon situatie te belanden. Ze hebben de neiging zich af te sluiten voor hun omgeving, een soort muur om zich heen te bouwen en zich af te sluiten voor de gevoelens die zich opdringen.

Naast deze drie kernsymptomen zie je dat kinderen
- veel gaan nadenken over sterven en de zin van het leven. Soms vragen ze zich af waarom God een gebeurtenis heeft toegelaten.
- steeds dicht bij hun ouders willen zijn, bij hun ouders in bed willen slapen.
- gesprekken vermijden, omdat ze bang zijn voor wat gesprekken oprakelen.
- slechtere resultaten behalen op school (meestal door concentratieproblemen) of juist beter gaan presteren, doordat zij zich op hun schoolwerk gooien.
- gaan beseffen dat ze kwetsbaar zijn, dat ze kunnen sterven.
- last krijgen van schuldgevoelens, omdat zij een levensbedreigende situatie wél overleefden.
- sombere, depressieve gevoelens krijgen.
- geen zin meer hebben in dingen waar ze voor het trauma in op konden gaan (hobbys).
- moeite hebben met het uiten van gevoelens.
Naarmate deze gevolgen langer blijven bestaan (een richtlijn is niet te geven)
en niet afnemen, wordt de kans op een stress-stoornis groter.

Ernst van de gevolgen
Naarmate een trauma heftiger en/of langduriger was, kunnen de gevolgen langer blijven bestaan. Uitgegaan wordt van minimaal een half- tot een heel jaar. Uit onderzoek is tevens gebleken dat een stress-stoornis niet vanzelf over gaat.
Als er niets gedaan wordt om de verwerking in goede banen te leiden, kunnen er naast de gevolgen van het trauma ook andere psychische problemen komen. Een complex geheel en een zeer lange behandeltijd zijn het gevolg.
Niet behandelen is voor kinderen extra erg. De psychische en lichamelijke klachten staan een gezonde ontwikkeling in de weg en kunnen leiden tot pathologische klachten.
Hoe ernstig de gevolgen van een trauma zijn, verschilt per kind. Hoe kwetsbaarder (gevoeliger) het kind, hoe ernstiger de gevolgen. Compenserend is de mate waarin ouders, familie en school het kind ondersteunen. De stabiliteit van gezin en familie is essentieel: in hoeverre heeft het kind een veilige basis om op terug te vallen? Ook blijkt uit onderzoek dat een hoge(re) intelligentie een compenserende factor is.

Een volgende keer gaan we nader in op begeleiding en behandeling en geven we tips voor mensen in de omgeving.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen