TER OVERWEGING

Prof. dr. H. Jonker, Gereformeerde prediking in onze tijd. Uitg. Willem de Zwijgerstichting, postbus 642, Apeldoorn. Prijs f. 7,50.

Toezending van deze brochure ter aankondiging in ons blad geeft ons nog eens weer gelegenheid te wijzen op het belangrijke werk dat de „Willem de Zwijgerstichting” te Apeldoorn verricht. Jaarlijks verschijnen twee brochures die aan de leden van bovengenoemde stichting worden toegezonden. De jaarcontributie bedraagt minimaal f. 10,--. Bij de administratie is een lijst verkrijgbaar van reeds verschenen en nog voorradig zijnde boekjes, met kostprijs. Belangrijke onderwerpen worden telkens weer aan de orde gesteld, zo ook in deze aflevering. Over de prediking wordt veel geschreven en gesproken. Soms hoort men wel eens de verzuchting „ik kan dat allemaal niet bijhouden” of „het gaat mij nogal eens te hoog”. Nu, dat is misschien wel zo, maar het is niettemin toch van grote betekenis voor ambtsdragers om zoveel mogelijk kennis te nemen van wat ten aanzien van dit onderwerp geschreven wordt, opdat gesprekken over de prediking, zowel op huisbezoek als in de kerkeraadskamer beter gefundeerd worden dan nu vaak het geval is. Ook is het belangrijk dat u belangstellende gemeenteleden en/of gespreks-kringen in de gemeente vanuit eigen „waarneming” kunt wijzen op goede leiding- en richtinggevende lectuur. Deze brochure zal u daarbij, dacht ik, goed op weg kunnen helpen ook al moet u misschien wel eens „iets laten liggen”. Laat dit laatste echter geen bezwaar zijn om te luisteren naar wat prof. Jonker, kerkelijk hoogleraar aan de Universiteit van Utrecht, in de zestien hoofdstukjes van deze 45 pagina’s tellende brochure over gereformeerde prediking te zeggen heeft. In het eerste hoofdstuk: „Wat is gereformeerd?” zegt hij: „We beginnen nu eens niet vanuit het Pinksterfeest te Jeruzalem of vanuit de reformatie, wat voor de hand zou kunnen liggen, maar starten met onze tijd en zijn problemen rondom de prediking als aangevochten kerkelijke activiteit…. Van daaruit willen wij doordringen tot de zaken die ons bij de gereformeerde prediking wezenlijk bewegen”. In de inhoudsopgave zien we dan o.a. „De zin van de prediking”; „Een Godsbeleving”; „De sprekende God”; „Wat de prediking niet is”; „Rechte voren trekken” enz. enz. Deze aanbevolen brochure kan besteld worden bij de stichting: postbus 642, 7300 AP Apeldoorn.

Bij brood en beker. Leer en gebruik van het heilig avondmaal in het Nieuwe Testament en in de geschiedenis van de westerse kerk, onder redactie van prof. dr. W. van ’t Spijker, dr. W. Balke, drs. K. Exalto en L. van Driel, met verdere medewerking van dr. T. Brienen, prof. dr. J. van Genderen, prof. dr. C. Graafland, drs. A.G. Knevel en prof. dr. J.P. Versteeg. 456 blz. Uitg. De Groot- Goudriaan, 1980.

Het is mij een groot genoegen dit prachtig uitgevoerde boek aan te kondigen. De inhoud is in overeenstemming met de voorname vormgeving. Het is hét boek over het Avondmaal voor lange tijd. Versteeg geeft een gedegen, goed leesbaar en tegelijk knap overzicht van de gegevens met betrekking tot het Avondmaal in het Nieuwe Testament. In tegenstelling tot allerlei vertekeningen van de gegevens komt hij tot een accentuering van het Avondmaal als de maaltijd van de gemeenschap met Christus en met elkaar, waarop volgt een bespreking van de aspecten: verleden, heden en het verwachten van de toekomst.

Van Genderen behandelt de gegevens uit de oude kerk en de Middeleeuwen. Men ziet hoe de dwaling langzaam begint, maar tenslotte onstuitbaar is, ondanks de kritische positie van Augustinus in deze zich vormende traditie. Ook het verschil tussen kerk (en theologie) in Oosterse en Westerse Kerk en de bezegeling van de dwaling in de leer van de mis, op het concilie van Trente definitief vastgesteld, komen duidelijk naar voren. Exalto behandelt smaakvol en smeuïg Luther. Een hoofdstuk dat een lieve lust is. Balke bespreekt eerst Zwingli, daarna Calvijn. Een goede greep deze beide in één hand te geven. Calvijn blijkt Zwingli niet geheel recht te hebben gedaan. Niettemin heeft Calvijn zich voor de eenheid met Zwingli’s geestelijke nazaten volledig en volhardend ingezet. Niet zonder succes!

Brienen behandelt de Erskine’s en tekent hen in hun tijd. Een kritisch hoofdstuk dat op de rijke nodiging tot het vieren van het Avondmaal blij licht laat vallen.

Graafland behandelt figuren uit de Nadere Reformatie: Voetius, W. à Brakel en Verschuir. Hier gaan zich verschuivingen - en niet ten goede - aftekenen.

Knevel bespreekt W. Teellinck uitvoerig en in details, met een positief oordeel over Teellincks positie ten opzichte van het Avondmaal. Gaat historisch gezien Teellinck niet aan de door Graafland behandelde figuren vooraf?

Brienen bespreekt Petrus Immens. Deze roept niet op tot Avondmaalsmijding, maar wel is er de tendens de verzekering te bouwen op de kenmerken die de gelovige in zich bevindt.

Graafland behandelt auteurs uit de 19e en 20e eeuw. Een bijzonder verhelderende tekening, die op liturgische beweging, met toenadering tot Rome en op oecumenische aspecten ingaat.

In het derde praktische deel behandelt Van ’t Spijker het klassieke Avondmaalsformulier. Voor dit hoofdstuk heb ik enkel lof. Doch dat heb ik reeds eerder geschreven. Want dit hoofdstuk is vrijwel letterlijk gelijk aan hoofdstuk 2 en 3 uit het boek van Van ’t Spijker: „Zijn verbond en woorden”. Het is mij niet duidelijk waarom de uitgever dezelfde tekst in twee publikaties ongeveer gelijktijdig op de markt heeft gebracht. In elk geval had er wel enige verantwoording van gegeven mogen worden.

Al met al een pracht boek. Begrijpelijk, fundamenteel, verrijkend en een genot om te lezen. Het zou niet verkeerd zijn geweest als in het derde deel een hoofdstuk, geschreven vanuit de pastorale theologie, was toegevoegd. Daarin had wellicht tevens een synthese als conclusie getrokken kunnen zijn! De prijs is voor dit voorname boek niet te hoog. Men late zich als ambtsdrager dit boek niet Ontgaan.

De redactie ontving van:

Uitgeverij Buyten en Schipperheijn: Ds. M.P. van Dijk, Onze enige troost en het komende Rijk. Prijs f. 24, 90.

Gien Karssen, Een vrouw zegt ja. Prijs f. 17, 50.

Boekencentrum, Den Haag: Kleuterbijbel van Evert Kuyt, met vierkleurentekeningen van Reint de Jonge. Prijs f. 46,75.

Stichting Elisabethbode, Lochern: Ds. J.J. Poort, De zon wil ook door kleine raampjes schijnen. Prijs f. 4, 24 (excl. verzendkosten).

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen