BUNYAN, ALS OPVOEDER (8)

Als we Bunyan als opvoeder naar voren willen halen, dan gaat het ons niet allereerst om richtlijnen voor wat betreft de opvoeding van onze kleine kinderen, maar om het totale opvoedingsbeeld. Bunyan heeft een boodschap, zowel voor groot als voor klein, voor ouders en kinderen. Ook als onze kinderen de deur uit zijn, zijn het nog onze kinderen. Dan zijn ze nog geroepen om gehoorzaamheid, liefde en trouw te bewijzen ten aanzien van hun ouders.

Daarop zinspeelt Bunyan ook als hij schrijft over de huiselijke zonden. Dan handelt hij zowel over de zonden van de kleinen als van de groten. Daarop zinspeelt ook de profeet Jesaja als hij schrijft in Jes. 3 : 5: „De jongeling zal stout zijn tegen de oude, de verachte tegen de eerlijke". Laten we luisteren wat Bunyan hierbij aantekent. „Dit is een gewone, maar schrikkelijke zonde; het zij tot schande van hen gezegd, die er zich aan schuldig maken; een zonde, die het mensenkind diep verlaagt, en toch ontmoet men deze zonde onder de belijders."

Voelen ook wij ons soms aangesproken? Ik zou het haast begeren. Waarom? Wel, dan is dat het bewijs, dat onze consciëntie nog spreekt. Dan kunnen we nog voor God en elkander invallen. Immers met recht schuldige mensen is het goed handelen. Die kijken niet vanuit de hoogte op al die ongehoorzame kinderen. Die belijden zelf hun zonden en trachten naar Gods wet te leven. Die begeren oprecht hun treden in Gods spoor te zetten en op de weg van Zijn inzettingen te wandelen. Zeker, ze struikelen wel eens, maar dan bidden ze des te meer: „Wil mij voor struikelen bevrijden". Wat is het ontzettend als we - als ouders, als opvoeders - ons beeld getekend vinden in de woorden van de apostel: „Hebbende een gedaante van godzaligheid, maar die de kracht derzelve verloochend hebben. Hebt ook een afkeer van dezen." 2 Tim. 3 : 5. Hierover zegt Bunyan het volgende:

„Deze zonde, vrees ik, heeft in sommigen zulk een hoogte bereikt, dat zij hunne ouders moede zijn geworden en aan geen plicht meer denken." Leest u het goed? Hier waarschuwt Bunyan de volwassen oudere kinderen, die wellicht op hun beurt ook al weer ouders zijn geworden. Wat is de mens die alleen maar voor zichzelf gaat leven. Dan is hij tot alles in staat. Bunyan schrijft: „Ja, zo maar niet enigen in hunne gedachten vader- of moedermoorders zijn geworden, heimelijk naar hunne dood verlangende, om van hun opzicht ontslagen te zijn en in het bezit van de lang gewenste erfenis te geraken." En welk een waarschuwende woorden voegt hij hieraan toe. „Deze zonde, al beperkt ze zich ook tot binnenshuis, toch wordt ze ook in deze schuilhoek door God opgemerkt, en ontgaat ze Zijn heilig mishagen niet; wie ze pleegt, heeft geen erfenis in het Koninkrijk van Christus en van God. Laat hen, die de Naam van Christus noemen, afstand doen ook van deze ongerechtigheid." Lees hieromtrent maar wat er staat in Efeze 5.

Bunyan schrijft ook over huiselijke zonde met betrekking de dienstboden. En al kennen wij het ouderwetse begrip van dienstbode en dienstknecht niet meer, dat neemt niet weg, dat velen van ons toch in een dienstbetrekking staan tot meerderen die over hen gesteld zijn. Al spreken we nu over mede-werkers, we zingen echter nog wel: „Gelijk een knecht ziet op de hand zijns heren. En het oog der maagd is op haar vrouw geslagen", maar in wezen willen velen niet meer weten van ondergeschikt te zijn. Die tijdgeest waart helaas ook in onze kringen rond.

Ik denk nu aan onze scholen. Hoe is de verhouding hoofd - personeel? Hoe bezien de kinderen hun meester en juf? Hebben ze nog het begrip dat er een bovenmeester is? Veel zal hierbij afhangen van de opvoeding in het gezin. Brengen we onze kinderen eerbied en achting bij voor de ouderen in het algemeen? Dat moet blijken in het gezin, op de school, op de catechisatie, in de kerk, op de straat. . .

De term "bovenmeester" is niet meer "in". Vele hoofden van scholen zijn nu team-leider en zij spreken over hun medewerkers. Moeten we dan terug verlangen naar „die goeie oude tijd"? In dit opzicht m.i. wel. Er zijn schier geen grenzen meer, geen verhoudingen meer.

Die geest van emancipatie werkt door ook in ons opkomend geslacht. In aller hart leeft de leuze van de Franse revolutie: ni Dieu, ni maître, geen God, geen meester. Laten we onszelf ook in dit opzicht een controleren.

Een hoofd dient hoofd te zijn, personeel dient zich als ondergeschikten te gedragen en de kinderen moeten weten dat èn hoofd èn personeel over hen gesteld zijn. Als er van leiding geven sprake wil zijn, dan moet er ook gezag geoefend kunnen worden. En bij gezag behoort ook ontzag. Laten we die begrippen niet verwarren met de moderne opvattingen over teamleider en medewerkers. Van Abraham lezen we, dat hij niet alleen voor zijn kinderen bad, maar dat hij ze ook bevelen gaf. En in Ps. 101 zingen we immers over „huisbeleid".

Laat het onder ons zo zijn en blijven. Gods Woord zij ten richtsnoer. Daaruit dienen we onze kinderen te onderwijzen, ook met betrekking tot hun verschuldigde gehoorzaamheid en achting voor hun ouders en voor allen die over hen gesteld zijn. De voorbeelden van het gedrag van ouders en kinderen zijn menigvuldig. Aan de hand daarvan kunnen we met onze kinderen hierover spreken.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen