Boeken

Wim E. Westerman: Een eenvoudige godsdienst? De Islam in Nederlandse leermiddelen. Kampen, 1994.

De paperback verschijnt in liet kader van het project 'Islam in de schoolboeken van West-Europa'. Meer dan veertig landen werken mee aan dit project. Het is een onderzoek naar de beeldvorming van de Islam in de schoolboeken. Achtereenvolgens komen aan de orde: onderzoek naar beeldvorming van de Islam in de leermiddelen; de positie van de leermiddelen in Nederland; aandacht voor de Islam; het nederlandse onderwijs en de Islam; leermiddelen en beeldvorming van de Islam; conclusies en aanbevelingen en geraadpleegde bronnen.

Onderzoek levert o.a. op dat de beeldvorming nog steeds schrijnend is, omdat het gaat om mede-nederlanders (73), op z'n minst eenzijdig en meestal ook karikaturaal is.

De schrijver eindigt met vijf stellingen (74), o.a.: 'Om de bewustwording van verkeerde beeldvorming omtrent de Islam te vergroten; dat kan door regelmatig over deze zaak te publiceren.' De uitgave bevat veel materiaal, waarvan het goed is dat de directe betrokkenen daarvan kennis nemen.

I.A. Kole.

Anne Nijburg: Kleur en Leven. Opvoeden in een multiculturele samenleving. Kampen, 1995 (i.s.w. met de vereniging Bijbel en Onderwijs), ƒ 14, 95.

De schrijver, directeur van een prot. chr. basisschool in Den Haag (!), geeft in deze paperback een handreiking aan ouders en andere opvoeders om verantwoord om te kunnen gaan met de veelkleurige samenleving (8).

Achtereenvolgens komen aan de orde: Onze multiculturele samenleving; de Bijbel over 'vreemdelingen'; visies op multiculturele opvoeding; multiculturele christelijke opvoeding; multicultureel onderwijs in christelijk perspectief; visie op allochtonen; samen-leven = kleuren-leven.

Er wordt met kennis van zaken geschreven.

Jammer is dat de bijbelse gegevens over de 'vreemdeling in de poort' zo summier zijn. Er is veel meer over te zeggen.

De schrijver kiest voor een prot. christelijk getuigenisschool; in principe worden alle kinderen toegelaten van ouders die christelijk ondenwijs op prijs stellen. Gezamenlijke basis is het onveranderlijke Woord van God; de kinderen leiden tot Jezus (43/44).

Je zou graag met de schrijver in gesprek willen. De Bijbel als het Woord van God is een goudmijn, vandaar dat kennis nemen van het belijden, de belijdenissen van de kerk broodnodig is, zodat verworven kennis overgedragen, verdiept en verrijkt wordt.

Christenen moeten hun plaats in de wereld weten; goed gefundeerd zijn; de ander en zijn religie leren kennen; gastvrij zijn juist t.o.v. de allochtonen; open brief van Christus zijn; bij de opvoeding zorgen dat de brug naar de wereld geslagen wordt op een verantwoorde wijze (63).

Collega Nijburg zal veel tijd investeren in de begeleiding van zijn collega's. Dat zal voor de afstemming nodig zijn.

Deze uitgave geeft aan vanuit welke intenties er gewerkt wordt in een stad waarin de prot. chr. scholen ook bevolkt worden door meisjes en jongens uit andere delen van de wereld, met een andere cultuur en religie.

I.A. Kole.

Ds. A. Kool e.a., Homosexualiteit en kerk, uitg. Boekencentrum, 1995, 115 pag., paperback, prijs ƒ 22, 50. Het boekje biedt de neerslag van een bezinning op het vraagstuk van de homosexualiteit. De scribenten, behorend tot de Nederlandse Hervormde Kerk, hebben een aantal jaren regelmatig met elkaar hierover gesproken. Ze deden dat ook m.b.t. homofielen. En blijkens de ondertitel ("Om de voortgang van het gesprek"), willen ze ondanks de vrij grote verschillen in opvatting dat gesprek open houden. Dat valt te waarderen en wie de verschillende stemmen omtrent dit vraagstuk eens wil horen kan hier goed terecht. Er zijn niet slechts theologen aan het woord. Een onder een pseudoniem schrijvend homofiel gemeentelid en de bijdrage van drs. P.J. Verhagen als psychiater zorgen voor een verbreding van het aanbod. Daarbij wil het boekje een pastorale spits hebben. Het gaat om een voluit christelijke omgang met de homofiele naaste.

De eerste scribent, prof. dr. M.J.G. van der Velden, wijst op de grondregel in het pastorale gesprek: denk niet zomaar, dat je iemand begrijpt (12). Dat geldt wel zeker dit onderwerp. En laten we niet vergeten, dat de nood uiterst groot kan zijn. Ds. A. Kool, noemt een oude man, die op zijn sterfbed tegen de predikant zei, dat hij de eerste was met wie hij erover sprak. "Mijn hele leven is een hel geweest" (26). Verhagen onderstreept in zijn bijdrage ook het grote isolement van de homofiel en wel in psychologisch, sociaal, emotioneel en godsdienstig opzicht (102-104).

Een opvallende overeenkomst in de verschillende bijdragen is, dat men het over de exegese t.a.v. de homosexuele praxis in de Bijbel eens is. De Schrift veroordeelt dat maar al te duidelijk. In de bijdragen van prof. Van der Velden, ds. Kool en drs. H. de Leede valt de beslissing in de hermeneutiek. Homosexueel leven wordt in de Bijbel verbonden met een zich uitleven in de zonde. Maar moeten, zo luidt de vraag, serieuze homofielen, die in liefde en trouw een relatie hebben, zich daarin herkennen? Voor een homosexuele relatie in

deze zin wordt door de genoemde scribenten een zekere ruimte bepleit. Kort samengevat is de hoofdgedachte: de Bijbel verbiedt homosexueel leven; het wereldbeeld is veranderd en we leven in een andere tijd (er is een voortgaande openbaring); over een serieuze homosexuele relatie zegt de Schrift eigenlijk niets; als dan sprake is van een fundamentele relatie in liefde en trouw (een bijbels gegeven), hebben wij niet het recht deze praktijk te veroordelen. Wel wordt erkend, dat God het oorspronkelijk zo niet heeft bedoeld. Daarbij drukt de ene (Kool) zich voorzichtiger uit dan de ander (Van der Velden), die schrijft: "... de gemeente van Christus zal hen in deze leefwijze hebben te aanvaarden..." (20). De Leede wijst het dilemma aanvaarding of veroordeling af en stelt als criterium de vraag, of je doen en laten voortkomt uit het geloof (83).

De vraag, die na lezing achterblijft, is of de Schrift zo in feite niet het zwijgen wordt opgelegd en de christen-homofiel op zichzelf wordt teruggeworpen. Hij moet zelf maar zien te ontdekken, of dit bij een bijbels geloof past. Is dat bijbels pastoraat?

Te begrijpen valt, dat de genoemde schrijvers niet willen weten van een onderscheid tussen geaardheid en leefwijze. De vraag, waar precies de grens getrokken moet worden tussen homosexuele gerichtheid, gevoelens, verlangens, die vervolgens kunnen worden gekoesterd en een homosexueel verkeer in de brede zin van het woord, is ook nauwelijks te beantwoorden. Met name Kool en De Leede wijzen op het ongereformeerde van de gedachte: je mag het wel denken, maar niet doen (27, 79, 80).

Daarmee raken ze een gevoelige snaar. En raken ze hiermee ook niet precies het kruis van de christen-homofiel? Heeft het niet veel te zeggen, dat juist de bijbelse notie van het kruis dragen in de genoemde bijdragen ontbreekt? Zou ooit een pastorale weg gewezen kunnen worden zonder dit bijbelse motief?

De weg, die dr. J. Hoek in zijn bijdrage wijst is een andere. Over homosexuele relaties als alternatief voor het huwelijk zwijgt de Schrift in alle talen en dat noemt Hoek een veelzeggend zwijgen (48). De pastorale wenken voor de omgang met de homofiele naaste (52) zijn de moeite waard om en/an kennis te nemen. Waarom zou ook een pastorale benadering voorbehouden zijn voor diegenen, die weliswaar terecht vragen om echt naar homofielen te luisteren, maar die vervolgens toch de deur voor de homosexuele praxis min of meer open zetten?

Kortom: het boekje kan ter bezinning goede diensten bewijzen.

drs. H.G. Leertouwer.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen