Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

ORDE TER BEOORDELING VAN DE KERKORDE

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

ORDE TER BEOORDELING VAN DE KERKORDE

6 minuten leestijd Arcering uitzetten

De Kerkorde is in de Kerk aan de orde. Winden waaien met alle macht uit alle richtingen. Sommigen heffen enthousiast jubelzangen 'aan, enkelen proeven bedachtzaam, menigeen is sceptisch, vrij velen hebben meer of minder, grotere of kleinere bezwaren. Critiek wordt geuit ook in onze kring. Niet alle critiek is waardig. Waarachtig Calvinisme moge in deze een voorname stijl bewaren die met het beginsel strookt. Men zij gewaarschuwd voor demagogie.

Me dunkt sommige lieden zullen niet weten waar ze aan toe zijn wanneer ze van alles horen en lezen. Het is precies alsof men op een zwoele zomeravond amechtig op een achteruitje van een volksbuurt is neergestreken, waar van alle kanten , , luid"sprekers schetteren. Het is een bonte wirwar van klanken.

Door al de Kerkorde-ontboezemingen wordt ons denken in verlegenheid gebracht als een radeloze kompasnaald, die gekweld door af-en aanschuivende magneten zenuwachtig rondtolt en die niet bij machte is de koers aan te wijzen.

Weldra zal het nodig zijn dat we ons standpunt klaar, kort en krachtig kunnen formuleren. Menigeen wacht daarop oprecht.

Meen niet dat dit artikeltje binnen deze haven van begeerte zal loodsen. De enige pretentie die ik koester, is het trekken van enkele lijnen voor een zakelijke beoordeling. We moeten beginnen met een de-• gelijke en verantwoorde methode.

Om te beginnen wil ik u uitnodigen eens rustig te lezen en te overwegen artikel 32 van de Ned. Geloofsbelijdenis. Dit artikel handelt over de orde en discipline of tucht der Kerk.

Ik citeer de eerste regels: „Intussen geloven wij, hoewel het nuttig en goed is, dat die regeerders der Kerk zijn onder zich zekere ordinantie instellen en bevestigen tot onderhouding van het lichaam der Kerk, dat zij nochtans zich wel moeten wachten af te wijken van hetgeen ons Christus, onze enige Meester, geordineerd heeft."

Enige conclusies kunnen getrokken worden.

De belijdenis overspant. geenszins de functie en betekenis van een Kerkorde. Het is „nuttig en goed". Sommige dwepers zagen met de aanbieding van deze orde voor de Ned. Herv. Kerk de „zon des heils reeds aan de kimme staan". De Kerkorde heeft een dienende taak, een zeer bescheiden functie. Maar sommigen horende ziet men „knechten te paard".

Dat we de betekenis van de Kerkorde niet mogen overschatten, wordt nader geaccentueerd door de uitdrukking: „het lichaam der Kerk". Een uitwendige functie dus. In artikel 29 wordt gesproken van hypocrieten, die „van de Kerk niet zijn, hoewel zij naar het lichaam in dezelve zijn",

Wanneer de belijdenis daarentegen spreekt van de regering van.de Kerk, heet het: „Wij geloven, dat deze ware Kerk geregeerd moet worden naar de geestelijke politie." Dan volgt een uiteenzetting van de ambten. Deze materie hoort in de belijdenis thuis. Doordat tot dusverre de belijdenis van de troon geweerd is, is het onvermijdelijk dat het „Ontwerp voor een Kerkorde" hier en daar de allures van een belijdenisgeschrift gaat aannemen. De Kerkorde kan zakelijker zijn, wanneer eerst de belijdenis de haaf toekomende plaats inneemt. Doch we zien behalve „knechten te paard, ook vorsten, gaande als knechten op aarde".

We hebben dus vernomen het sober geluid van artikel 32: „de regeerders der Kerk (de ambtsdragers dus) stellen onder zich zekere ordinantie". Nu vergelijken we daarmee § III van de Kerkorde der Ned. Hervormde Kerk, zoals deze ontworpen is: „De orde in het belijden, leven en werken der Kerk strekt zich uit over..." en § IV „Om deze orde te onderhouden zijn er de volgende ambten".

Is de orde er voor de ambten, of zijn de ambten er voor de orde?

Tenslotte de laatste conclusie. Men moet zich wachten af te wijken van hetgeen Christus geordineerd heeft. Hier is het criterium. Dit is de primaire maatstaf ter beoordeling van het Ontwerp. Niet kunnen we, maar zijn we tot ons leedwezen gedrongen aan te tonen dat het ontwerp-Kerkorde in zijn gehele strekking of in bepaalde onderdelen afwijkt van hetgeen Christus geordineerd heeft? Mij dunkt dat we de kwestie zo moeten aanvatten. Ik ontken niet, dat er veel materiaal ten deze aanzien verwerkt is in de vele beschouwingen die ten beste gegeven zijn, maar het is ook nodig de bezwaren overzichtelijk te groeperen. Immers wanneer moet worden aangetoond dat het ontwerp in zijn totale strekking indruist tegen Christus' ordinantie, dan rijst onmiddellijk de vraag of het geoorloofd is de richting van amendementen in te slaan. M.i. amendeert men, wanneer men zich met de hoofdlijnen kan verenigen. Amendementen zijn correcties.

Als men besluit dat het ontwerp als geheel accordeert met hetgeen Christus heeft geordineerd, komen aan de orde secundaire alhoewel toch nog principiële bezwaren. Immers is het denkbaar, dat de Kerkorde bepalingen bevat, strijdig met de confessie. Laat ons b.v. niet vergeten dat Dr. A. J. Bronkhorst in het Aprilnummer van de lopende jaargang van Nederlands Theologisch Tijdschrift geschreven heeft: „Het is deze visie op het apostolaat der kerk, die de boven genoemde afwijkingen van de Dordtse Kerkorde motiveert. Ja deze visie doet ons de Kerk zelf anders zien, dan in art. 27 der Ned. Gel. Belijdenis of antwoord 54 van de Heidelbergse Catechismus (vetzetting van mij). Beweegt de Kerkorde, die blijkbaar een dergelijke visie uitdraagt, zich nog in de weg van het belijden der Kerk? Of weerspreekt dit haar belijden? Deze vragen zijn in zoverre secundair voorzover de belijdenis examinabel is aan de. Schrift. Maar door dit examen aan de Schrift kunnen deze bezwaren primair worden. Het is echter geboden ook dit alles ernstig te onderzoeken, omdat het ontwerp blijkens de opmerking van Dr. Bronkhorst kan zijn een huis tegen zichzelf verdeeld. Immers de Kerk weert wat haar belijden weerspreekt en tegelijk wordt een van de belijdenis afwijkend Kerkbegrip door de Kerkorde gepropageerd.

Tenslotte kunnen er nog velerlei practische bezwaren rijzen. Ook deze kunnen

ernstig genoeg zijn. maar mogelijk niet onoverkomelijk.

Laat ons deze orde bij de beoordeling van het ontwerp onderhouden. Het is verwarrend soms te merken, dat sommigen wellicht met de meest nobele bedoelingen allerlei bezwaren van verschillende rang kris-kras aaneenrijgen.

Ik hoop met deze bescheiden, uiteraard formele bijdrage de discussie gediend te hebben.

Het zou een voorrecht zijn, wanneer we te zijner tijd in staat mogen zijn ons standpunt klaar en raak te formuleren. Beproeft de geesten, of zij uit God zijn.

Dit artikel werd u aangeboden door: https://www.hertog.nl

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 15 mei 1948

Gereformeerd Weekblad | 16 Pagina's

ORDE TER BEOORDELING VAN DE KERKORDE

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 15 mei 1948

Gereformeerd Weekblad | 16 Pagina's