Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Stervensbegeleiding

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Stervensbegeleiding

6 minuten leestijd Arcering uitzetten

Het is een goede gewoonte om zo nu en dan in 'ver afgelegen streken en bij een kleine vereniging' een regionale vergadering te organiseren. Dit jaar waren we te gast in de Elimkerk te Enschede en als voltallig bondsbestuur werden we door de zendingsvereniging 'Kleine kracht' hartelijk ontvangen. Een heerlijke broodmaaltijd stond voor ons klaar.

Opening

In het volle kerkgebouw opent ds. C.A. van Dieren deze regionale vergadering. In de meditatie bepaalde de voorzitter ons bij het sterfbed van Jakob, naar aanleiding van het gelezen Schriftgedeelte, Genesis 49 : 1 - 18. Jakob had de hoge leeftijd van 147 jaar bereikt. Als iemand overleden is, zien we wel op de rouwkaart: In de gezegende leeftijd van...' Jakob heeft dat van zijn leven niet gezegd: Weinig en kwaad zijn de dagen der jaren mijns levens geweest", zegt hij tegen de farao. Wat is een gezegende leeftijd? De zegen ligt niet in de veelheid van jaren, maar in datgene wat gebeurd is tussen wieg en sterfbed.

Vaak willen we bij een stervende nog zo graag zijn laatste woorden horen. Laten we echter oppassen daarvan een grond te maken voor iemands zalig afsterven. Hier in deze stille sterfkamer luisteren Jakobs zonen naar de laatste woorden van hun vader. Die woorden zijn een bijzondere Godsopenbaring, een profetie van wat van de zonen zal worden. De profetie wordt echter plotseling onderbroken. "Op Uw zaligheid wacht ik, Heere!" Het zijn slechts enkele woorden, maar ze zijn rijk van gedachten.

Het gaat allereerst over de grondslag van de zaligheid. Het werk Gods is duidelijk. De grootste rijkdom van Jakob ligt dan ook niet in zijn vele bezittingen, maar in 'Uw zaligheid'. Jakob blikt met dat woordje 'Uw' in de oorsprong. De Heere heeft gedachten des vredes gehad in Christus, vanuit de nooit begonnen eeuwigheid. En dat voor een bedrieger en een hiellichter. Wat een eeuwig wonder, dat nu zulk Jakobsvolk zalig kan worden. In de tweede plaats is het Uw zaligheid. Van Jakob kwam niets te pas. Hij heeft het volkomen verloren van God. Zijn hele leven is Jakob bezig geweest om zijn eigen zaligheid te zoeken. Maar nu, op zijn sterfbed, is hij van Jakob verlost en heeft hij Jakobs God overgehouden.

Ten derde staat er, dat Jakob wacht. Op zijn sterfbed krijgt hij nog tijd om zijn kinderen toe te spreken en hij wordt verwaardigd getuigenis te geven van het werk van de Heere. Wie zou zo'n sterfbed niet willen? Bileam wel! Hij zegt: "Mijn ziel sterve de dood des oprechten... I" Maar het leven van dat volk begeert hij niet. Hoe zal uw sterfbed zijn? Dat staat altijd in het licht van hoe uw leven is geweest. Bent u ook een bedrieger, een hiellichter, een knoeier en een doorbrengen? Bent u zo'n onwaardige? Voor zulken wil de Heere de God Jakobs zijn. Daar staat Gods Woord vol van.

Stervensbegeleiding

Dr. J. Baan, huisarts in Rijssen, spreekt nu over stervensbegeleiding. Het is goed om als vrouwen stil te staan bij zo'n onderwerp. Er komt zoveel op ons af. Ongewild en onverwacht kunnen wij betrokken worden bij het sterven en bij stervensbegeleiding. Onze tijd kenmerkt zich door grote medische ontwikkelingen, ontkerstening en vergrijzing. Door de toenemende medische zorg en de vergrijzing stijgt de gemiddelde leeftijd en daarmee ook het aantal (vooral oudere) mensen die ernstig ziek en stervende zijn. Het gevolg is, dat er ook meer stervensbegeleiding gevraagd wordt. De palliatieve zorg houdt zich daarmee bezig. Hulpverleners bieden als een mantel (pallium) de zorgende hand. In de terminale zorg voor mensen in de stervensfase zijn enkele uitgangspunten: de aanvaarding van het sterven, de totale zorg die geboden wordt, de multidiscipline en de patiënt en zijn familie.

Als er geen aanvaarding van het sterven is, kan geen palliatieve zorg geboden worden. Dan ontkent men het feit, dat genezen onmogelijk is. Aan de patiënt wordt totale zorg geboden. Dat is lichamelijke én psychische zorg. De medische zorg moet wel 'proportioneel' zijn. Dat betekent, dat de zorg die geboden wordt (zoals infuus), moet passen in de fase waarin de zieke mens verkeert. Een ernstig zieke heeft ook psychische zorg nodig. Heel verschillend kunnen mensen op de ernstige boodschap van ongeneeslijk ziek te zijn reageren. Men doorloopt daarin ook verschillende fasen. Zo is de een heel strijdbaar, de ander afstandelijk, een volgende kan zijn ziekte al snel aanvaarden. De wetenschap van de naderende dood kan een mens heel

depressief, angstig en moedeloos maken. Juist in deze periode ontstaat de vraag naar euthanasie.

Omdat meerdere mensen betrokken zijn bij de zorg om de patiënt, wordt hier de term 'multidiscipline' gebruikt. Alle hulp van professionals en vrijwilligers moet wel op elkaar afgestemd zijn, anders ontstaat er onrust bij de patiënt. Een goede organisatie is daarom onontbeerlijk. De patiënt denkt mee over de medische behandeling en de zorg, die zowel thuis als in het ziekenhuis aan hem wordt besteed. Ook de familie is bij het ziekzijn en bij het overlijden betrokken. Vroeger kwam dat veel meer voor en daar leerde ook het nageslacht veel van. Maar tegenwoordig houdt men ziekte en dood liever ver van zich.

De werkwijze van de palliatieve zorg

Heel belangrijk is het om goed op de patiënt te letten. Welke klachten heeft hij? De signalen, die een hulpverlener opvangt, moeten tijdig aan de arts en andere hulpverleners worden doorgeven.

Dat kan ernstige problemen voorkomen. Als 't goed is, is de zieke omringd door zijn familie, waarmee hij zolang mogelijk moet kunnen communiceren. Hij moet over zijn angst voor het sterven kunnen spreken. Een arts kan een deel van die angst wel wegnemen, door bijvoorbeeld het geven van goede voorlichting over het verloop van de ziekte en goede medicatie tegen benauwdheid en pijn.

Als het sterven nadert, eet of drinkt een zieke bijna niet meer. Dat is ook niet meer nodig, maar om onrust bij familieleden te voorkomen moet een arts of een andere deskundige daar wel goede voorlichting over geven.

Ook de onrust over het toedienen van morfine kan door goede voorlichting weggenomen worden.

Het geestelijke van het levenseinde

Met een voorbeeld van het zwarte garen, dat in een levendig borduurwerk niet gemist kan worden, maakt dr. Baan duidelijk, dat ook het lijden niet nutteloos is in het leven. In Hebreeën 12:11 gaat het over kastijding. Dat is geen zaak van vreugde, maar geeft wel vrucht. Natuurlijk kan een zieke opstandig zijn, net zoals

Asaf. Wat is het belangrijk om over die dingen eens te praten. Laat de geestelijke zaken niet liggen en schaamt u zich niet, ook al zijn er andere mensen bij. Als het erg moeilijk is om te praten, zou een vrijwilliger ook een korte meditatie kunnen voorlezen. Het is nog genadetijd. Zoek de Heere echter in de gezonde dagen. Een sterfbedbekering komt immers maar weinig voor. Thomas Boston schrijft daar over aan de hand van de geschiedenis van de moordenaar aan het kruis. Het is toch meestal zo, dat de mens sterft, zoals hij geleefd heeft.

Tenslotte leest dr. Baan voor uit een brief van de bekende Mientje Vrijdag uit Rijssen, waarin haar verlangen naar de hemelse Bruidegom duidelijk doorklinkt.

Na de pauze leest mevrouw M. de Olde-Dekkereen ontroerend gedicht voor, getiteld Het laatste bezoek. Dit gedicht over een demente vrouw werd door haar man gemaakt. Daarna beantwoordt dr. Baan op fijne wijze de aan hem gestelde vragen. Uit die vragen blijkt wel, hoe het referaat velen persoonlijk heeft aangesproken. Wat hebben wij allen veel meekregen ter overdenking!

Dit artikel werd u aangeboden door: Jeugdbond Gereformeerde Gemeenten

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 22 juni 2001

Daniel | 32 Pagina's

Stervensbegeleiding

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 22 juni 2001

Daniel | 32 Pagina's