Een baby wil bewegen

Hoe houd je een baby vast? Hoe leg je het kindje neer? Baker je het in? Mag je het pakken als het huilt? Alice van Ulsen wordt dagelijks geconfronteerd met dit soort vragen. „Het klinkt misschien ouderwets, maar de meeste baby’s zijn gebaat bij het ouderwetse “rust, reinheid en regelmaat”. Vanzelfsprekend zijn er voorschriften. De “Richtlijn veilig slapen” adviseert baby’s op de rug te leggen. Sinds dat consequent wordt nageleefd, is wiegendood met meer dan tachtig procent afgenomen.” Er zijn ook keerzijdes aan de rugligging. „Een babyschedeltje is in het eerste levensjaar zeer vervormbaar. Een baby draait zijn hoofd altijd naar het licht, waardoor een voorkeurshouding naar links of rechts ontstaat en je een afgevlakte schedel kunt krijgen. Dat is trouwens vrij eenvoudig te voorkomen door het bedje regelmatig te draaien.” Het wordt volgens Alice veel te weinig benadrukt hoe belangrijk de buikligging is voor de motorische ontwikkeling van de baby. „Mits die buikligging onder toezicht van een ouder plaatsheeft. Een prachtig moment voor de jonge moeder om even te ontspannen met haar kind. Qualitytime!” Een baby kun je al drie tot vijf keer per dag onder toezicht op de buik proberen te leggen. „In de box, op een kleed, in het bedje, het maakt niet uit, als er maar iemand bij is. Zodra een kind op de buik ligt, probeert het zijn hoofd omhoog te doen. Zo ontwikkelt het de schoudergordel. Een baby wil bewegen. Buikligging is ook nodig voor het kunnen omdraaien. Kinderen die altijd op hun rug liggen, komen minder gemakkelijk tot zitten, terwijl een kind dat zelfstandig leert vanuit de buikligging, via rotatie. Dat is goed voor het zelfvertrouwen. Het kind wordt niet neergezet, het kan zelf gaan zitten. Gelukkig weten de meeste jeugdartsen dat ook.”

Grenzeloos
Elke generatie kent zijn onzekerheden, constateert Alice van Ulsen. „Vroeger hadden moeders vaak meer ervaringsdeskundige vrouwen om zich heen, om hun onzekerheden met betrekking tot zwangerschappen en baby’s te delen. Niet alleen is de gemiddelde moeder nu ouder, ook gaat het werk na een zwangerschapsverlof meestal gewoon door. Onderzoek heeft aangetoond dat het voor de baby van een paar maanden oud stressend is om in de crèche te zijn. Zo klein als ze zijn, baby’s voelen heel veel aan. Ze reageren op spanningen.” Huilbaby is voor de fysiotherapeute een rekbaar begrip. „Je moet pijn uiteraard nooit uitsluiten. Er kan iets aan de hand zijn. Dat blijkt soms na een zware bevalling of een te vroege geboorte. Het is in ieder geval zo dat huilbaby’s opvallend vaak eerste kinderen zijn. Heb je een sensitieve baby, dan zal hij veel sneller reageren op stress dan een niet sensitief kind. Ik bezoek de meeste mensen thuis omdat ik daar de relatie tussen moeder en kind het beste kan observeren, in hun vertrouwde omgeving. Het valt op dat het geregeld aan rust en regelmaat ontbreekt. Aan structuren en actieve aandacht. Het is best begrijpelijk dat moeders huilende kinderen uit de wieg willen halen. Onervaren moeders moeten ook leren luisteren, om te kunnen horen of een baby huilt van pijn of van onvrede. Niettemin is het van belang om een baby in de wieg te laten als hij moet slapen. Geef hem even een zachte, geruststellende aai over de bol en laat hem liggen. Hij komt vanzelf in een ritme.” Baby’s hebben een enorm zintuig: de huid. In de baarmoeder ervaart de baby een grens. Na de geboorte is hij grenzeloos, hij voelt zich veilig in de foetushouding. Het bakeren geeft baby’s in zekere zin de beslotenheid die ze in hun moeders buik kenden een beetje terug. In een inbakerdoek houdt de baby de armen gebogen en de handjes voor zijn schouders. Inbakeren is prettig voor kinderen die moeilijk in slaap komen, snel overprikkeld zijn of huilen zonder dat er een aanwijsbare oorzaak is”, zegt Van Ulsen. „Kinderen met heupdysplasie kunnen overigens weer niet ingebakerd worden, omdat de heupen in spreidstand moeten liggen.”

Schaduw
De baby ontwikkelt zich door middel van rotatie. „Het is dus van belang het kind zo te pakken, dat hij als vanzelf meedraait. Als je een baby onder de armen pakt, zwabbert hij. Het bekken wordt niet gesteund. Pak je hem met je ene hand tussen zijn beentjes door, dan steun je het bekken en kun je met je andere hand het hoofd ondersteunen. Op die manier kan hij als het ware meebewegen en stimuleer je zijn normale ontwikkeling. Looprekken waar je een baby als het ware in hangt en waarin hij zich met wieltjes min of meer voortbeweegt, zijn geen goede optie. Een kind wil zelf bewegen en ontdekken. Tegelijk is het belangrijk dat een kind niet overgestimuleerd wordt”, legt Alice uit. „Een box is vooral bedoeld om te leren rollen en te leren zichzelf even te vermaken. Leg er een speeltje in. Kinderen ontdekken in een en hetzelfde speeltje meteen de mogelijkheden. Ze draaien het om, maken er meer bewegingen mee. Je kunt het speeltje regelmatig afwisselen. Kinderen hebben geen tien dingen tegelijk nodig, ze zijn al gefascineerd door de schaduw van een ouder die langsloopt.”


Meer informatie: www.inbakeren.nl of www.debakermat.nl.
Volgende keer: Bekkenfysiotherapeuten Francien Nijman-du Bois en Sylvia de Leeuw-Bijsterveld over bekkenproblematiek.

 

Tips voor een mooi rond hoofdje
1. Bij voeden het kind afwisselend op de linker- en rechterarm vasthouden.
2. Als het kind wakker is, onder toezicht drie keer per dag op de buik leggen. Bouw het uit van drie keer vijf minuten, als de baby net geboren is, naar drie keer een halfuur, als het kind drie maanden is.
3. Laat het kindje altijd in rugligging slapen, maar leg het hoofdje afwisselend naar links en rechts gedraaid. Als het kindje tijdens de slaap weer in de voorkeurshouding is gaan liggen, probeer het hoofdje dan voorzichtig naar de andere kant te draaien. (Nieuwe basisadviezen uit de concept-richtlijn Jeugdgezondheidszorg ‘Voorkeurshouding en Schedelvervorming’.)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen