Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Kan er mond- en klauwzeer bij kinderen voorkomen?

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Kan er mond- en klauwzeer bij kinderen voorkomen?

4 minuten leestijd Arcering uitzetten

Een enigszins verontrust telefoontje van moeder Winters: „Dokter, onze Erna heeft allemaal zweertjes in de mond, en ook een paar aan de handen. Nu zeggen ze dat er op school mond- en klauwzeer bij kinderen heerst. Kan dat?"

„Alles kan en niets hoeft", zeggen we wel eens in de geneeskunde, maar mond- en klauwzeer is toch een typisch bij dieren voorkomende ziekte. Erna moet dus maar even op het spreekuur komen. In de mond zitten een aantal kleine blaasjes die pijnlijk zijn, vooral bij het eten. De handpalmen zijn wat rood, en vertonen aan de randen en tussen de vingers eveneens wat zweertjes. Zelfs aan de randen van de voetzolen zitten er enkele! Kenmerkend voor een virusinfectie die in de medische terminologie "handfoot-mouth-disease" (handvoet-mond-ziekte) wordt genoemd. De veroorzaker is een virus dat tot de groep Coxackie-virussen behoort; een groep virussen die allerlei griepachtige aandoeningen kunnen veroorzaken, sommige zelfs met ontsteking van de hartspier en de hersenvliezen. Gelukkig is het type dat de hand-voet-mondziekte veroorzaakt niet zo agressief

Besmettelijk
De aandoening is wel besmettelijk: Het speeksel bevat heel veel virusdeeltjes die o.a. via hoesten en niezen worden overgebracht. Drie tot vijf dagen na besmetting komen de eerste blaasjes te voorschijn; na acht tot tien dagen is de ziekte over. Comphcaties doen zich eigenlijk nooit voor. Wel is de pijn met name bij het eten erg hinderlijk, en de zweertjes aan de handen kunnen wat geïnfecteerd raken. Een geneesmiddel tegen het virus is niet voorhanden; de behandeling beperkt zich tot het voorschrijven van een kortwerkende verdovingsvloeistof waarmee de blaasjes in de mond vóór het eten kunnen worden aangestipt. Toch heeft moeder Winters nog enkele vragen. Ze hebben thuis een schuur met kalveren, kunnen die hierdoor geen mond- en klauwzeer oplopen? Wanneer deze ziekte zich namelijk bij rundvee voordoet, moet de hele veestapel worden afgemaakt! Een telefoontje met de veearts leert mij echter dat mond- en klauwzeer bij rundvee door een totaal ander virus (een zgn. Picorna-virus) wordt veroorzaakt.

Aften
Zelfheeft moeder Winters nog wel eens last van aften, "blaren in de mond". Heeft dat er soms mee te maken? Ook dat is niet het geval. De oorzaak van aften is volledig onbekend. Mogelijk verminderde weerstand, allergie, vitaminetekort, hormonale invloed (vaak verergeren aften in de periode voor de menstruatie) of een combinatie van deze factoren? Ook voor aften bestaat geen afdoende behandeling. Vaak worden allerlei middelen geprobeerd: spoelen met Molkosan, kauwen van blaadjes huislook, aanstippen met jodium, zilvernitraat of een kruidentinctuur (mirre-en-lepelblad, Pyralvex), spoelen met tetracycline en, in ernstige gevallen, het opzuigen van hydrocortison-tabletten (een soort prednison). Maar ook zonder behandeling verdwijnen aften na een aantal weken. Helaas is het een aandoening die vaak opnieuw de kop opsteekt en mensen bij herhaling wekenlang pijn bezorgt.

Schapen
Ter afsluiting nog een vrij zeldzaam ziektebeeld dat wèl van dier op mens wordt overgebracht. Enkele jaren geleden bezocht de heer Van Herpen mijn spreekuur omdat zich binnen enkele weken op zijn hand een vreemd, framboosachtig gezwel van ruim een centimeter grootte ontwikkeld had. Het zag er een beetje eng uit, en Van Herpen maakte zich duidelijk zorgen: „Het is toch geen huidkanker?" Het was begonnen met een klein wondje, en zo snel ontstaan dat een kwaadaardig gezwel bijna onwaarschijnlijk leek. We gingen samen nog eens na wat de heer Van Herpen de laatste weken zoal gedaan had. Wat bleek? Enkele weken geleden had hij zijn koppel schapen via een "pillenschieter" een anti-wormmiddel toegediend, en een van de schapen had "zere-bekjes-ziekte". Ook weer een virusziekte (door een virus uit de groep van de pokvirussen) die op lippen en uiers van schapen en geiten kleine pokachtige gezwelletjes geeft, die makkelijk stukgaan. Wanneer dit virus via een wondje de huid van een mens binnendringt, kan op die plaats ook een "pok" ontstaan. Het raadsel was opgelost. Ook in dit geval gaat de aandoening na een aantal weken vanzelf over. Bij schapen worden de pokken nog wel eens met een paarse, ontsmettende vloeistof (gentiaanviolet met tetracycline) behandeld; bij de mens heeft dat weinig zin.

Dit artikel werd u aangeboden door: Terdege

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van woensdag 3 mei 1995

Terdege | 88 Pagina's

Kan er mond- en klauwzeer bij kinderen voorkomen?

Bekijk de hele uitgave van woensdag 3 mei 1995

Terdege | 88 Pagina's