Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Pastoraast in het ziekenhuis

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Pastoraast in het ziekenhuis

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

(2)

Evangelisatiewerk?

Is ziekenhuispastoraat een vorm van evangelisatiewerk? In eerste instantie zijn we geneigd deze vraag bevestigend te beantwoorden. In het ziekenhuis krijgt de predikant de kans gemeenteleden te bezoeken bij wie hij anders moeilijk of helemaal niet binnenkomt. Vandaar dat veel dominees de gewoonte hadden (of nog hebben) bij de receptie te informeren welke gemeenteleden opgenomen zijn om dan vervolgens al die patiënten te bezoeken, ongeacht of ze erom gevraagd hebben of niet. Op deze manier kunnen ze mensen bereiken met het Evangelie die anders niet meer te bereiken zijn. Ik ga me toch hoe langer hoe meer afvragen of deze methode wel juist is. Allereerst met het oog op de predikant zelf die voor het ziekenhuisbezoek maar een beperkte tijd tot zijn beschikking heeft. Vooral in de grotere gemeenten liggen dikwijls zoveel mensen in het ziekenhuis (de ziekenhuizen!) dathij moet selecteren. Moeten dan zijn meelevende gemeenteleden geen voorrang hebben boven hen die bezoek niet OD prijs stellen?

Maar is het ook wel correct tegenover de rand-of buitenkerkelijken zelf? Wanneer ze thuis en gezond zijn geven ze te kennen liever niet „lastig gevallen" te worden. Moeten we hen dan in een situatie waarin ze weer-

loos zijn met het Evangelie confronteren? Persoonlijk voel ik dat altijd een beetje aan als misbruik maken van de omstandigheden. Natuurlijk zijn er altijd gevallen waarin bezoek van de predikant in het ziekenhuis hoog wordt gewaardeerd. Soms zijn daardoor ook deuren opengegaan voor het Evangelie. Maar of we daarin een reden mogen vinden om categorisch alle ziekenhuispatiënten te gaan bezoeken is voor mij de vraag...

Storingen van buitenaf

Pastoraat in het ziekenhuis is op zichzelf al geen gemakkelijk werk en het wordt ook nog bemoeilijkt door een aantal factoren van buitenaf. Vooreerst is de tijd die zich leent voor bezoek maar zeer beperkt. We moeten rekenen met eet-en rusttijden en met de bezoekuren voor de familie. Wat er dan overblijft is niet veel meer dan de morgen van 10 tot half 12 en de middag van 3 tot half 5. In zo'n anderhalf uur moet dan een aantal zieken op verschillende afdelingen worden bezocht. Maar ook in die tijd kan een pastor niet steeds ongehinderd z'n gang gaan. De artsen kunnen bezig zijn „visites te maken". Het verplegend personeel kan iemand komen halen voor een onderzoek, voor een operatie of voor therapie. De werksters kunnen bezig zijn de zaal een goede beurt te geven. Of er komt een dame van de bibliotheek met de vraag of iemand van de patiënten nog een boek wil lezen. En zo zouden we door kunnen gaan... De predikant moet maar zien dat hij tussen al die bedrijven door zijn werk doet en vooral zijn kalmte bewaart. Op veel medewerking van het ziekenhuispersoneel hoeft hij — goede uitzonderingen daargelaten — niet te rekenen.

Juist bij dit onderdeel van ons werk kunnen wij, predikanten, constateren hoe ver de saecularisatie in ons land is voortgeschreden. Er is vaak geen enkel besef meer wat een predikant in het ziekenhuis eigenlijk komt doen. Een collega vertelde me dat het verplegend personeel ooit eens een bed wegreed, terwijl hij met de patiënt die in dat bed lag zat te bidden! Dezelfde predikant werd, ook onder het gebed, eens op de schouder getikt met de vraag: „Meneer, mag ik u even storen? " En zelf heb ik het meegemaakt dat een werkster tijdens het gebed binnenkwam en rondom mijn voeten de vloer dweilde. Toen ik na afloop vroeg of zij niet twee minuten had kunnen wachten omdat zij toch wel kon zien dat er gebeden werd, was het antwoord: „Ik wist niet dat dat bidden was." Blijkbaar weet men dus niet meer, wanneer iemand spreekt met gevouwen handen en gesloten ogen, dat dat bidden is...

Remmingen bij de patiënt

Afgezien van alle hindernissen van buitenaf is het ook niet eenvoudig in het ziekenhuis een goed pastoraal gesprek te voeren. Natuurlijk vraagt een pastor allereerst hoe de patiënt het maakt. De kans is echter groot dat de zieke zo in détails treedt dat men niet veel verder meer komt. Meteen doorstoten van de kern van de zaak en het gesprek op „geestelijk" niveau brengen is ook gevaarlijk. In negen van de tien gevallen zal de patiënt „zich niet bloot geven" omdat hij of zij weet dat vier of vijf zaalgenoten meeluisteren.

Het alternatief zou kunnen zijn fluisterend met. de patiënt spreken — wanneer deze tenminste niet doof is! Maar dat kan bij de andere patiënten op de zaal een reaktie veroorzaken in de geest van: „Wij tellen zeker niet mee...? "

Het is naar mijn inzicht een goede gewoonte. als het even mogelijk is, alle patiënten op de zaal de hand te drukken, hetzij bij het komen, hetzij bij het gaan. Het kan gebeuren dat één van hen, of soms allen, bij het gesprek betrokken raken. Soms zal het gesprek dan wat algemeen en betrekkelijk oppervlakkig blijven. Maar het kan ook zijn dat men ongedacht en onverwacht contact krijgt met een totaal onbekende, die soms dieper op de zaken ingaat dan het gemeentelid voor wie men gekomen was. In dit, opzicht staan we telkens weer voor verrassingen.

Wanneer het andere ziekenbezoekers vergaat zoals mij, dan zullen ze vaak met gemengde gevoelens uit het ziekenhuis thuiskomen. Niet zó vaak hebben we het gevoel dat een gesprek echt „geslaagd" mag heten. Toch moeten we dan bedenken dat het bij de patiënt heel anders overgekomen kan zijn dan bij onszelf. Wie in het ziekenhuis ligt is meestal dankbaar dat er belangstelling was van de kant van de kerk. Als zodanig is het ziekenhuispastoraat allereerst een stukje „goodwill". Bij een volgend bezoek in het ziekenhuis of thuis, kan misschien diepgaander worden gesproken.

Een volgende keer willen we nog nadenken over de Schriftlezing en het gebed.

Dit artikel werd u aangeboden door: https://www.hertog.nl

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 2 maart 1984

Gereformeerd Weekblad | 11 Pagina's

Pastoraast in het ziekenhuis

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 2 maart 1984

Gereformeerd Weekblad | 11 Pagina's