(HEEL) OUDE SCHATTEN

Een emeritushoogleraar zei eens: alles wat vóór de Reformatie is, is ook van ons. Hij bedoelde dat niet eigenwijs, maar hij wilde ons als Studenten erop wijzen dat er in de eerste eeuwen van de kerkgeschiedenis kerkvaders zijn geweest, die ons geschriften hebben nagelaten die ook vandaag nog de moeite waard zijn om er kennis van te nemen en de inhoud ervan te verwerken. Terecht wordt in een aanbeveling gesteld: ‘De wijsheid van de vroege kerkvaders kan ook voor moderne mensen een steun zijn’. Daarom wil ik deze keer vier boeken voor het voetlicht brengen, die ons terugbrengen naar de vierde en vijfde eeuw na Christus: Augustinus leefde van 353-430 en Ambrosius van Milaan van 339-397. Beiden werden op een gegeven moment tot bisschop gewijd, de eerste in Hippo Regius, de tweede (zijn naam verraadt het) in Milaan.

In Eindhoven is het Augustijns Instituut gevestigd (www.augustijnsinstituut.nl). Het heeft ten doel om de belangstelling voor en de bestudering van Augustinus’spiritualiteit in het Nederlands taalgebied te stimuleren. Zodoende las ik een tijdlang, samen met enkele collega’s, een aantal preken van hem, en we bespraken die. En in het eerste hieronder aangekondigde boek vindt u er een aantal. Ze prikkelen, vaak tot instemming, soms tot tegenspraak, maar ze laten in ieder geval zien hoe de prediker werkelijk in gesprek wilde zijn met zijn gemeente. Alleen al daarom zouden predikanten er kennis van moeten nemen; leerzaam! En u leest het evangelie naar Mattheüs weer eens op een andere, oorspronkelijke manier! Hetzelfde is te zeggen van het vierde boek, dat van de hand van Ambrosius is. Daarin gaan we het evangelie naar Lucas door, vers voor vers, in een soort commentaar (al ziet dat er heel anders uit dan we vandaag gewend zijn: je merkt al lezende dat Ambrosius eigenlijk ook aan het preken is). De Bijbelteksten worden vanuit verschillende invalshoeken benaderd. Dat is vaak verrassend, soms ook wijdlopig en daardoor vermoeiend. Maar in alles is duidelijk dat deze dienaar van Christus dicht bij zijn Heer wilde leven, en zich daarin soms zó dicht bij Hem weet dat zijn uitleg/preken tot een lofzang opgetild worden.

In het tweede boek is Augustinus weer aan het woord. Het is bedoeld om degenen die aan het begin staan van de geloofsweg hulp te bieden bij het kennisnemen en tot zich nemen van de christelijke leer: niet voor niets heet het boek in de oorspronkelijke taal: De catechizandis rudibus - en de Latijnse teksten staan naast de vertaling. Augustinus gaat eerst in op een aantal didactische punten en moedigt de docent ook aan om de moed en de blijmoedigheid op peil te houden. Daarna volgt een model-uiteenzetting van de christelijke leer en de hoofdpunten van de Bijbel. Ten slotte was Augustinus ook verdediger van de leer: in het derde boek bindt hij de strijd aan met 88(!) ketterijen - o.a. de Rhetorianen, die zeggen dat alle ketters de waarheid spreken...

n.a.v. Aurelius Augustinus, Van aangezicht tot aangezicht. Preken en teksten uit het Evangelie volgens Mattheüs. Idem, Goed onderwijs. Christendom voor beginners.

Idem, Ketters en scheurmakers. Ambrosius van Milaan, Zingen met mijn geest en ook met mijn verstand. Uitleg van het evangelie volgens Lucas. Uitg. Damon Budel 2004/2008/2009/2005, 676/216/144/600 blz., € 40,- / € 19,90 / € 18,90 / € 39,90.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen