Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Nieuwjaarliedeke van Bredero

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Nieuwjaarliedeke van Bredero

3 minuten leestijd Arcering uitzetten

(1585-1618)

Er is in deze rubriek al meer op gewezen, dat de dichter Bredero een enkele keer heel ernstig kan schrijven. Zijn gewoonte was dat niet; hij beschreef het Amsterdamse leven zoals dit reilde en zeilde in zijn tijd. Hij is vaak plat in zijn uitdrukkingen, maar iemand zegt van hem, dat hij best had kunnen zeggen: mijn platheid is mijn verhevenheid en mijn verhevenheid is mijn platheid. Bredero noemt de dingen bij hun naam, echt, zoals het was; hij doet er geen franje om. Frans Bastiaanse schrijft: „Want menig type uit zijn toneelwerken is een juweel, maar het heeft in de drek gelegen. Het is er uitgekomen, en het is een juweel gebleven."

Men verdeelt Bredero's korte leven (slechts 33 jaar) wel eens in twee perioden, een vroeger loszinnig leven en een latere periode van inkeer, zoals dit ook het geval was bij Jan Luyken. Toch is het misschien beter te zeggen, dat Bredero nu eens lichtzinnig uit de band sprong om dan weer berouwvol tot zichzelf in te keren. „Hij heeft gestreden, hij heeft pijn gehad, hevige pijn soms, en hij heeft de schoonheid gezien."

In het „Nieuwjaarliedeke" is Bredero ernstig gestemd. Hoor maar:

Rijst uit de slaap der zonden snood Weest wakker en voorzichtig: Ziet op, o mens! 't is hoge nood, Want die zaak is zo wichtig.

Van d' aardse schat zij niet belangt, Maar daar uw zaligheid aanhangt, Het hoogste goed verkoren; Den ouden mens willig verzaakt, Wilt gij zijn als een kindje naakt Vernieuwd ende herboren.

De oude tijd is zo snel voorheen

Gelijk een wind gedreven, Maar d' oude mens beroofd van reen Is oud en boos gebleven.

Bij het wisselen van het jaar is de dichter stil gaan staan bij het oude en het nieuwe leven. Hij wil zo graag, nu het nieuwe jaar begint, ook een nieuw leven beginnen. Dat nieuwe leven gaat hij aanprijzen:

Tracht nu de nieuwe tijd begint Naar nieuwe, goede zinnen.

Den nieuwen mens God zeer bemint Die met nieuwe liefd' beminnen Zijn waarheid, zijn woord, zijn leer Met nieuw vertrouwen in den Heer Die mens mag zich verblijen, Want Gods gunst, Gods heil vol eer Gods zegen ziet naar zijn begeer Hem zeer gebenedijen.

En dan gaat hij opsommen wat God doet aan degenen die in Zijn wegen willen wandelen; die de zonde krijgen te haten en een nieuw godzalig leven gaan leiden:

Die voor d' oude valsheid gruwt En 't oude kwaad recht haten, Die worden in de Geest vernieuwd En Gods nieuwe lidmaten.

De Heer vernieuwt dan hun gedacht, De Heer, die geeft haar verse kracht, De Heer vervormt haar wensen, De Heer geeft op dit nieuw volk acht, De Heer beschermt dit nieuw geslacht, Welzalig nieuwe mensen.

Tot slot komt dan een gebed van de dichter. Hij weet zo goed uit ervaring dat hij uit zichzelf het goede niet kan zoeken. Hij moet ootmoedig en godvruchtig gemaakt worden. Hij smeekt dan:

Geef Heer, dat wij dit Nieuwe Jaar In nieuwe deugd besteden, En verleent ons mensen te gaar Een nieuwe zalige vrede.

Vader, geef dat ons hart en geest U kinderlijken eert en vreest Ootmoedig en bekwame En maakt ons Heer van nieuwen wil Godvruchtig, heilig ende stil Als nieuwelingen. Amen.

Bijna drie en een halve eeuw geleden heeft Gerbrand Adriaansz. Bredero dit geschreven. Wat is de taal betrekkelijk weinig veranderd in die tussentijd.

Men neemt aan dat de zoon van de rijke schoenmaker een protestants-christelijke opvoeding heeft genoten. Uit dit „nieuwjaarliedeke" blijkt dat wel. Wat Bredero erin zegt is waardig overdacht te worden.

INDEX.

Dit artikel werd u aangeboden door: Jeugdbond Gereformeerde Gemeenten

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 4 januari 1963

Daniel | 8 Pagina's

Nieuwjaarliedeke van Bredero

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 4 januari 1963

Daniel | 8 Pagina's