Het leven van de christen (1)

PASTORAAL

In een drietal artikelen willen we nagaan wat Calvijn over het leven van de christen heeft geschreven. Daarbij vormen de hoofdstukken 6 t/m 10 van Boek 3 van de Institutie ons uitgangspunt.

De gelovige is ook de wedergeborene. De bedoeling van de wedergeboorte is dat er in het leven van de gelovigen sprake is van een evenredigheid en overeenstemming tussen Gods gerechtigheid en hun gehoorzaamheid. Geloof en wedergeboorte (die het héle geloofsleven omspant) zijn onlosmakelijk aan elkaar verbonden.

De Heiüge Schrift wijst in dit verband op twee belangrijke zaken: „Het eerste is dit, dat de liefde tot de gerechtigheid, waartoe wij overigens van nature allerminst geneigd zijn, in onze harten worde ingedrupt en ingebracht; het andere, dat ons een regel voorgeschreven zij, die ons in ons streven naar gerechtigheid niet doet afdwalen.”

God vermaant tot een heilig leven, want Hij is heilig. Wij komen niet door de verdienste van heiligheid tot een gemeenschap met God. Het is precies andersom. Eerst moeten wij God aanhangen door het geloof. En dat gerechtvaardigde leven is ook een leven dat is overgoten met Zijn heiligheid. Dus een geheiligd leven dat tot uiting komt in het volgen van Hem.

Het gaat in het leven van de christen om het leven tot Gods eer. God heeft geen gemeenschap met ongerechtigheid en onreinheid. Wij worden geroepen om géén gemeenschap te hebben met de werken der ongerechtigheid. (Vergelijk ook Heid. Cat. Zondag 12, antw. 32: , , (...) en met een vrije en goede consciëntie in dit leven tegen de zonde en de duivel strijde.”)

De gelovigen zijn op reis naar de woonplaats van God. Zij die streven naar gerechtigheid zullen daar een plaats hebben. In Gods heiligdom zal géén plaats zijn voor onreinheid.

Rechtvaardiging en heiliging zijn bij Calvijn nauw verbonden. Ze moeten onderscheiden worden, maar we mogen ze niet scheiden. Beide heilsgoederen zijn uiteraard niet denkbaar en niet bestaanbaar zonder Christus. Kernachtig formuleert Calvijn: , , (...) dat God de Vader, gelijk Hij ons in Zijn Christus met Zich verzoend heeft, zo ook in Hem ons beeld heeft getekend, naar hetwelk Hij wil, dat wij gevormd worden.”

Vanuit de Bron, vanuit Christus, vanuit de verzoening met Hem, wordt het leven van de christen vernieuwd. Los van Christus kan er van levensvernieuwing géén sprake zijn. Wij zijn gevallen schepselen en daarom zelf niet in staat om ons leven aan God over te geven. Alleen door de band met Christus wordt het leven vernieuwd. Calvijn zegt het zo: , , (...) dat Christus, door Wie wij wederom met God verzoend zijn, ons tot een voorbeeld is gesteld, oir. Zijn gestalte in ons leven uit te drukken.”

En het uitdrukken van Zijn gestalte in ons leven doet de Heere door Zijn Geest. Zijn we met Hem verbonden (door het geloof!), dan geeft de Heilige Geest het werk van Christus gestalte in ons leven. Nooit buiten Christus om, want de Geest werkt niet buiten Hem om!

De oproep tot levensheiliging staat in het kader van de weldaden die God geeft. Het getuigt van ondankbaarheid jegens hun hemelse Vader als de gelovigen zich niet als kinderen gedragen. Gereinigd te zijn door Christus' bloed roept tot een rein leven. Een christen wordt opgeroepen te zoeken de dingen die boven zijn, waar Christus is.

Nu stelt Calvijn met zoveel woorden dat niet allen die christenen héten ook werkelijk christenen zijn. Alleen zij hebben gemeenschap met Christus die de ware kennis van Hem uit het Woord ontvangen. En mondchristenen, die soms heel goed kunnen pra- ten over de leer, missen de band met Christus.

Nadrukkelijk wijst Calvijn op de band tussen leer en leven. Deze leer is niet abstract of beschouwelijk van aard, maar op het leven betrokken. De christelijke leer is een levensleer; Calvijn zegt: „Want het niet een leer der tong, maar des levens, en wordt niet slechts gevat met het verstand en het geheugen, zoals de overige wetenschappen, maar het wordt eerst dan aangenomen, wanneer het de ganse ziel bezit en wanneer het zijn zetel en woonplaats vindt in de innerlijke aandoening des harten.”

Andersom geldt ook dat het leven van de christen geënt is op de bijbelse leer. Deze leer , , moet in ons hart overgebracht worden en in onze wandel overgaan en zo ons in haar doen veranderen, opdat ze voor ons niet onvruchtbaar zij." Zo zien we heel duidelijk de band (en wisselwerking) tussen leer en leven, leven en leer.

In dit aardse leven bereikt de christen de volkomenheid niet. Dat neemt niet weg dat volgens Calvijn het doel van de volkomenheid voor ogen gesteld wordt, opdat wij daarop alleen onze ijver mogen richten.

Door Gods genade in Christus mag er in het leven van de christen (hoewel tot het einde een zondaarsbestaan!) sprake zijn van vordering, ook al is die nog zo klein. Calvijn: , , Niemand zal zo ongelukkig voortschrijden, dat hij niet tenminste een klein stukje weg dagelijks aflegt.”)

We sluiten dit eerste artikel af met de aansporing die Calvijn geeft aan het eind van het desbetreffende hoofdstuk van zijn boek: , , Laat ons slechts met oprechte eenvoudigheid zien naar ons doel, en streven naar de eindpaal, niet onszelf vleiend en strelend, en ook niet aan onze gebreken toegevend, maar in een voordurend streven ons hierop toeleggend, dat we beter worden dan we zijn, totdat wij tot de goedheid zelf gekomen zijn; welke wij wel gedurende de ganse tijd van ons leven zoeken en najagen, maar eerst dan zullen grijpen, wanneer wij, na de zwakheid van het vlees afgelegd te hebben, tot haar volle gemeenschap zullen zijn aangenomen.”

(wordt vervolgd)

’t H.

T.V.B.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen