BESCHERMD GEBIED

Het is opmerkelijk, dat op de verlanglijstjes, die schering en inslag zijn geworden, haast nooit een bundel gedichten staat. Eigenlijk moet ons dat niet verwonderen, want een gering percentage van de mensen heeft geen verstand en geen gevoel voor poëzie. Dat is altijd zo geweest en het is nóg zo. Wij moeten echt ingeleid worden in de dichtkunst. Velen weten niet wat ze met een bundel poëzie moeten aanvangen. Ze beschouwen zo'n boekje als een ander boek, om in één ruk uit te lezen; om een paar uur wég te zijn van alles wat ons omringt; om een brok sensatie te verschaffen, om dan met een zucht het boek neer te leggen. Als men op zo'n manier doet met poëzie, dan kan men beter geen gedichtenbundel kopen en lezen. Het is de bedoeling niet dat zo'n boekje in één ruk wordt uitgelezen. Elk gedicht apart kan een wereld van gedachten en gevoelens doen opengaan. Het vers moet gelezen en herlezen worden, tenminste als het werkelijk poëzie is. Vertelseltjes op rijm kan men moeilijk poëzie noemen. Op z'n hoogst kan men er van zeggen, dat het aardig bijeen gefutseld is; wat in proza tot ons kwam, is nu met wat maat en rijm in iets anders overgezet.

Het is geen wonder dat men, door vele voortbrengselen van de laatste tijd, kopschuw geworden is voor alles wat met poëzie te maken heeft. Als we er toch al weinig verstand van hebben, hoe zullen wij dan ontroerd kunen worden door de onzinnige woordenreeksen, die nu voor gedichten moeten doorgaan?

Wat denkt u van het volgende? :

The Reality Johnny the Self-Kicker, Uitvinder van The Self-Kick & The Electric Acts, The Blue Paranoia Acts, The Electronic Movements & Free Jazzspeaker of (A) Poetry,

Met tuberkuleuze en astmatische gebreken In dat Objekt (heen en weer tussen de Meest decadente en meest cleane Pool), Geboren onder Scorpio (Tweelingen als ascendant)

en dan gaat het nog zo'n beetje verder, maar laat ik ophouden met citeren.

Toch wordt zulk een uitbraaksel in volle opmaak in Elseviers Weekblad de lezers gepresenteerd! De „schrijver" van dat

moois(!) is John van Doorn.

Nog iets uit hetzelfde blad? Hier dan: en ik denk een zwaluwvlucht en droom het ijstijdperk breken ogen tot kristal en harten tot purperbessen open door de bossen rotsen trage asfaltbeloften sluimerende bloemen gonzen holle harten hollen rode ogen na en de bruidsmeisjes verstuiven het hoofd openbloedt na hete cirkelmarch (marathon goedheid en geduld) arrabal artaud michaux

en ik Dit is dan van de „dichter" Marcel van Maele, die zich na zwerftochten door 27 landen voorlopig in Vlaanderen heeft gevestigd. En Elsevier zegt van hem: „Met zijn bundels „Ik ben een kannibaal" en „Zwarte gedichten" toonde hij een der voornaamste dichters in onze taal".

Het spreekt vanzelf, dat zoiets de mensen moet afschrikken van alles wat met poëzie te maken heeft. Men gooit zijn geld niet weg voor zulke pennevruchten. We gaan dan toch veel meer plezier krijgen in de vertelseltjes op rijm en schakelen over op Tollens, Ten Kate en De Génestet. Maar toch, in de warwinkel van poëzieuitgaven, vinden we toch in onze tijd nog wel iets, dat ons kan treffen. Er zijn nog dichteressen en dichters, die niet in de maalstroom van de versontaarding zijn meegezogen. Zij blijven zingen in ontroerende verzen over alles wat treft en tot opmerkzaamheid aanzet. In de vermaterialiserende wereld zijn hier en daar nog plaatsen, die bewaard zijn gebleven en niet aangetast zijn door de tand van de technische tijd; plaatsen, waar de natuur nog ongerept is en waar we ons één kunnen voelen met de schone schepping; waar we de roep van de meeuwen nog horen, zoals die immer heeft geklonken; waar het rijpende graan dezelfde melodie zingt van toen de eerste aren tot wasdom waren gekomen. Dit zijn reservaten, die beschermd zijn en waar men niets mag veranderen zonder toestemming van hogerhand; waar de vogels broeden, zonder gestoord te worden en waar de planten zich ontwikkelen zoals de natuur het gebiedt.

Bij de firma Pieters in Oostburg is een gedichtenbundel verschenen van Helena Wolthers, met de veelzeggende titel „Reservaat".

Wat moeten we met zo'n doen? gedichtenboek

Stil voor jezelf lezen en herlezen, om alles in je op te nemen wat de dichteres heeft aangevoeld en in passende taal heeft neergeschreven.

Wat nog meer?

Op verenigingen één vers op een keer behandelen. We laten het heel mooi deklameren, desnoods een paar keer achter elkaar. De ene doet het misschien beter dan de andere, zonder er een wedstrijd van te maken. En dan komen de vragen. Die zijn er veel. Waarom staat dit nu zó en waarom is dat woord hier gebruikt? Op deze manier wordt het gedicht ontleed, zonder schade te doen, want dan, nadat het van alle kanten is bekeken, komt de einddeklamatie en dan zal blijken wat en waarom dit en dat zo is gezegd. Dan kunnen onze gedachten geleid worden naar iets, wat tot nu toe voor ons was verborgen. Wij gaan hetgeen ons omringt met andere ogen bezien. We gaan de natuur doorschouwen en voelen van binnen nog meer dan voorheen het schone in Gods schepping. Wij proeven ook iets van het mooie in onze taal, die tot zoiets kan worden gebruikt.

Laten wij volgende keer eens voorzichtig dat reservaat binnen gaan. Het kan nog. Misschien hebben sommigen dit artikeltje niet ten einde toe gelezen; toen ik ging citeren hebben ze de bladzij omgewend. En voortaan lezen zij deze rubriek niet meer. Ik móest laten zien wat er te koop is en daarom kon ik niet nalaten om een kleinigheidje te zeggen van wat er heden ten dage te koop is.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen