TER OVERWEGING

Drs. P.J. Vergunst (red.), Uw Naam geef eer. Honderd jaar Gereformeerde Bond 1906–2006. Uitg. Boekencentrum Zoetermeer 2006, 176 blz., € 22,50.

Honderd jaar de waarheid verbreiden en verdedigen: het eerste zal vreugde geven, het tweede denkelijk niet… en zodoende is het eeuwfeest van de Geref. Bond reden voor een mengeling van dankbaarheid en voortdurende zorg. Immers, ook rond de fusie die in 2004 tot de vorming van de PKN leidde, is er geen aanleiding geweest om de bond op te heffen… Toch is het goed om de dankbaarheid voor Gods trouw te noemen bij een eeuwfeest. De Bond heeft immers in directe en indirecte zin in deze 100 jaar heel veel mogen betekenen voor het bewaren van het gereformeerde erfgoed in de kerk. Dat mocht gebeuren op het niveau van de plaatselijke gemeenten (via het weekblad De Waarheidsvriend en via allerlei bezinnende publicaties), dat mocht ook gebeuren door bijzondere leerstoelen aan Universiteiten (denk alleen maar aan prof. dr. C. Graafland — voor hem is apart aandacht). Van dit alles legt dit gedenkboek via allerlei doorkijkjes inhoudelijk getuigenis af; ik noem de aandacht voor het kerkelijk denken in de Bond (hoofdstuk 2), de geloofsbeleving (4), het verbond (5), de Schriftvisie (7), de liturgie (10) en de toekomst (12). Het was een mooie gedachte om na elk bezinnend artikel aandacht te vragen voor de voorzitters die de Bond in deze 100 jaar heeft gehad. Bij dit alles wordt gedaan wat de titel van het gedenkboek zegt. En dat is waardig!

Prof.dr. A. de Reuver, Alle dingen zijn gereed. Luther, Calvijn, Teellinck en Kohlbrugge over de avondmaalsviering. Uitg. Groen Heerenveen 2006, 95 blz., € 7,50.

In dit boekje is een aantal lezingen van prof. De Reuver, gehouden in het kader van een Studium Generale, dat georganiseerd werd door de hogeschool De Driestar, gebundeld. Duidelijk wordt de ontwikkeling geschetst die in de Rooms-Katholieke kerk in de Middeleeuwen ontstond rond het avondmaal (van ‘wijding naar mijding’). Daarna lezen we hoe de in de ondertitel genoemde reformatorische theologen de gemeente terugwilden brengen naar de Schrift, opdat duidelijk zou worden, dat dit sacrament wel ‘met schroom en eerbied gepaard dient te gaan, maar nooit met ontzetting en huiver’ (blz. 12). Dit boekje is echt een geestelijk kleinood, en het kan velen op pastorale wijze verder helpen in de geestelijke vragen rond het avondmaal.

José M. Baars-Blom, De onschuld voorbij… Over reformatorische cultuur en wereldbestormende meisjes. Uitg. Kok Kampen 2006, 159 blz., € 14,50.

Dit boek bevat de resultaten van een afstudeeronderzoek culturele antropologie. Mevr. Baars verdiepte zich in de reformatorische cultuur van een aantal eindexamenkandidates van de Pieter Zandt scholengemeenschap. We mogen haar een compliment geven voor de wijze waarop ze zich in deze leefwereld heeft verdiept, en speciaal voor het respect waarmee ze erover schrijft. Bij het vele dat het overwegen waard is, noem ik drie dingen: allereerst de noodzaak van open communicatie, om het even of het nu om ‘rekkelijken’ of ‘preciesen’ gaat. Meermalen blijkt uit deze studie, dat, waar dit achterwege blijft, de scheuren in het reformatorisch bolwerk dicht onder de oppervlakte zitten… Op het gebied van de moderne media blijkt internet geheel en al in gebruik te zijn. En over tweeverdieners, gecombineerd met zorgtaken, blijken de jongeren bepaald niet afwijzend te spreken; bij de keuze voor verdere opleiding en werk blijken overigens de zorgberoepen en het onderwijs hoog te scoren — en dat zou nog wel eens veel met de identiteit te maken kunnen hebben.

Wilhelm van de Brug en Gerrie Willemsen, De winst van positief denken. Over leven met jezelf en anderen. Uitg. Kok Kampen 2005, 123 blz., € 12,50.

Een boekje over communicatie, identiteit, assertiviteit en afscheid nemen. Inderdaad, het is niet het eerste boekje dat over deze onderwerpen verschijnt, maar zolang er op dat gebied — ook en niet het minst in het pastoraat — nog zoveel mis gaat, is het niet overbodig. Nieuw is vergeleken met andere boeken tot op heden, dat deze auteurs werken en denken vanuit de contextuele therapie (die in 2005 vanuit de Chr. Hogeschool Ede aandacht kreeg). Kort gezegd: men leert te tasten naar wat er achter iemands gedachtewereld zit. Hoe zal men anders zijn/haar weerstanden, verdriet, afkeer kunnen duiden? Een diepte-investering in het pastoraat, die uiteindelijk veel winst kan opleveren, maar waarbij ook wel een aantal vragen te stellen is. In het kader van een recensie kan voor dat laatste het best verwezen worden naar het tijdschrift voor gereformeerd belijden nú, Kontekstueel, 19e jaargang nr. 5.

Wim Houtman, Ongeordende liefde. In gesprek met Antoine Bodar. Uitg. Ten Have Kampen 2006, 123 blz., € 12,90.

Het zal iedereen bekend zijn dat priester Bodar (om wie tijdens zijn aanstelling in de St. Jan in Den Bosch zoveel te doen was) homofiele gevoelens heeft. Met opzet formuleer ik het zo, omdat zijn pleidooi in dit boek (zoals ook elders) om een mens niet als homofiel ‘op te sluiten’ mij zeer aanspreekt. Hij hoopt dat de kerk niet doet zoals de samenleving vaak (zij het met uitgangspunten), namelijk dat seksualiteit het een en het al is dat van een mens gezegd kan worden.’ Waarom zou ik het blad Playboy meer moeten afkeuren dan het blad Quote?’(blz. 91). Daarom is het ook goed te begrijpen dat hij na dit boek een streep onder dit thema wil zetten, in de hoop verder als mens voor Gods aangezicht aangesproken te zullen worden. Zijn standpunt komt in hoge mate overeen met wat in de geref. gezindte gesteld wordt: onderscheid maken tussen de homofiele geaardheid en de homoseksuele praxis. Daarin zoekt hij zelf een weg, in eerlijkheid voor Gods aangezicht, en die beveelt hij ook anderen vanuit de Schrift aan.

Dr. Leo J. Koffeman, De oecumenische beweging. Dr. Reender Kranenborg, Satanisme.

Drs. Otilia Broekers, De Christengemeenschap. Drs. Ria Bongaarts, Opus Dei. Serie Wegwijs. Uitg. Kok Kampen 2005/6, 155 resp. 139, 96 en 111 blz., € 14,90 resp. € 14,50, € 13,50 en € 12,90.

Opnieuw vier deeltjes in de bekende serie. Ook nu goede, objectieve informatie, de eerste twee in de afdeling ‘stromingen’, het derde in de afdeling ‘kerken en groeperingen’, het vierde onbenoemd. Bij het deeltje over de oecumenische beweging krijgen we eerst een korte, maar scherpe typering van een aantal kerken — een must wanneer men vervolgens ‘over de muren gaat kijken’. Geschiedenis en ontwikkeling van de Wereldraad van Kerken wordt behandeld; een apart hoofdstuk is er voor de oecumene in Nederland (waarbij ook het COGG aandacht krijgt). Bij het satanisme blijkt het lastig te zijn om precies de feiten en de geruchten te onderscheiden: er is veel satanisme dat deze naam in feite niet kan dragen (maar dat intussen wel net zo gevaarlijk is). De erin gepraktiseerde zwarte mis en bezweringsformules geven de omkering van het ritueel uit de christelijke religie aan. De Christengemeenschap is verweven met het gedachtegoed van Rudolf Steiner, en heeft dus dwarsverbindingen met de antroposofie. Het mag daarmee echter niet vereenzelvigd worden. In de liturgie zijn veel raakvlakken met het rooms-katholicisme te herkennen, bijv. als het gaat om de zeven sacramenten. Het Opus Dei bloeit binnen de R-K kerk en staat een geloofsopvatting voor die met de leer aldaar overeenstemt. In apostolaire zin willen de leden herkenbaar zijn binnen familiekring en in sociale relaties.

Anne van der Meiden, Verkoopverhalen in de bijbel.

Klaas A.D. Smelik, Misdaadverhalen in de bijbel. Uitg. Jongbloed Heerenveen 2005, 104 resp. 120 blz., ieder € 8,95.

Wij lezen de bijbel met in ons hart de vraag: hoe wil de Here hier tot ons spreken? Welke boodschap heeft Hij voor ons leven en hoe wil de Geest dat leven vormen tot zijn dienst? Prof. van der Meiden vraagt aandacht voor het gegeven dat uit de vele geschiedenissen die de Schrift biedt ook andere elementen naar voren zijn te halen. Vragen als: hoe profileren mensen zich? Hoe proberen zij op de handigste manier mensen (of een heel volk) aan zich te binden? Hoe slim proberen ze hun eigen kleinheid te maskeren en daar zelfs een strategisch sterk punt van te maken? Soms maken mensen zichzelf belachelijk, soms plegen ze grootspraak. Dat alles gebeurt in onderlinge samenspraak: er wordt gecommuniceerd. Van der Meiden kent de huidige communicatiebegrippen die hierbij horen en hij laat zien dat het zaken zijn die ook al in de bijbelse tijd in het intermenselijk verkeer een rol speelden. Zo heeft een interessant boekje (op dit niveau) het licht gezien.

Daarna kwam het tweede deeltje uit, van de hand van dr. Smelik, docent Hebreeuws en Jodendom in Gent (eerder Brussel). Hij beschrijft een aantal bijbelse geschiedenissen over haat en nijd, moord, seks en geweld, oplichting, koninklijke terreur. Want inderdaad: van die zaken waar vandaag de kranten vol van staan, vinden we al sporen in de oude bijbelse gegevens. Met één principieel verschil, dat de schrijver in zijn epiloog op blz. 119 aanwijst: voor God is in deze misdaden niets verborgen en niets ‘onopgelost’.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen