Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Luisteren naar wat er niet gezegd wordt

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Luisteren naar wat er niet gezegd wordt

4 minuten leestijd Arcering uitzetten

Communiceren -zo met elkaar spreken dat je elkaar begrijpt- is moeilijk. Eén stoorzender van communicatie stellen we nu aan de orde: een gesprek tussen mensen loopt nogal eens uit op een mislukking als mensen niet luisteren naar wat er wel gezegd wordt, maar luisteren naar wat er niet gezegd wordt. Vervolgens beoordelen mensen de situatie en elkaar op grond van wat de ander niet gezegd heeft, maar wel gedacht zou kunnen hebben. Daarmee is de communicatie mislukt. De boodschap komt niet over zoals zij is uitgesproken.

Een zoon zegt tegen zijn bejaarde moeder: „Ik kom uw tuintje opknappen moeder, dat vind ik leuk!" Moeder denkt dat haar zoon zich verplicht voelt om haar te helpen. Ze weet dat hij het druk heeft en wil hem niet belasten. Haar antwoord luidt: „Nee hoor, jongen, laat de tuin maar zitten. Die komt in 't voorjaar wel weer aan de beurt." Haar zoon weet dat zijn moeder hem slordig vindt en denkt dat zij het aanbod afwijst omdat ze wil dat zijn broer de bomen snoeit. Zijn antwoord luidt daarom kort: „Nou, dan niet moeder!" Hij vindt het afwijzen van zijn aanbod niet leuk. Wat gaat hier mis in de communicatie? De zoon en de moeder maken beiden dezelfde fout. Ze horen wat de ander zegt. Ze zoeken daarop naar iets wat erachter kan zitten en niet gezegd wordt. Vervolgens beoordelen ze de mededeling niet op grond van wat er gezegd is, maar op grond van hun vermoedens. Het gevolg is dat ze elkaar niet begrijpen. Moeder denkt haar zoon een plezier te doen door het tuinieren uit te stellen. De zoon ziet in het uitstel een afwijzing van zichzelf Beiden doen hun best om het de ander naar de zin te maken en toch is het resultaat een minder prettig gevoel bij de zoon.

Deze communicatiestoornis komt veel voor en is een bron van irritaties. Alleen als we bij onszelf beginnen, is er iets aan te doen. Wij kunnen op het volgende (gaan) letten:
1. Als wij spreken, moeten we eerlijk zeggen wat we denken. Anders geven wij medemensen terecht reden om af te gaan op wat wij niet zeggen. Zo scheppen we zelf misverstanden. Dat doen we als wij bij voorbeeld "ja" zeggen en "nee" bedoelen, als wij halve waarheden verwoorden, als wij onze vragen achterhouden of als wij zwijgen over onze gevoelens.
2. Als wij zelf inderdaad enkelvoudig spreken en geen misverstanden oproepen, dan nog is er de gesprekspartner die het achterste van zijn tong misschien niet laat zien. Laten wij dan niet op onze vermoedens afgaan, maar aan de ander vragen stellen. „Waarom zeg je dit?" „Begrijp ik je goed, dat je eigenlijk geen zin hebt om te komen?"
3. Wij dienen de ander serieus te nemen in wat hij zegt. Daar heeft hij recht op. Ik heb daar zelf ook recht op, als ik iets zeg. Ik mag de ander aan zijn woorden houden en hij mij. Ik mag het pas met een ander (on)eens zijn, als ik werkelijk tot mij heb laten doordringen wat hij gezegd heeft.

De communicatiestoornis tussen moeder en zoon was voorkomen als zij gevraagd had: „Wil je de tuin doen omdat je dat je plicht vindt?" De zoon had dan kunnen zeggen of dat al dan niet zo was. Hij had op zijn beurt kunnen vragen: „Wilt u soms dat broer Kees de bomen snoeit?" Dan had de moeder zich kunnen uitspreken. In elk geval hadden beiden er beter aan gedaan om de ander gewoon serieus te nemen. De zoon zei toch dat hij het leuk vond om te tuinieren? Dan moet moeder daar niets achter zoeken. Hij is verantwoordelijk voor zijn eigen uitspraken. Moeder zei toch dat de tuin nog wel kon blijven rusten? Daarover hoeft de zoon niet opgewonden te raken. Moeder en zoon doen elkaar onrecht aan door slecht te luisteren.

Als wij allen eikaars woorden serieus namen en bij twijfel naar uitleg vroegen en niet op vermoedens afgingen, dan zouden er een hoop misverstanden voorkomen worden. U begrijpt dat dat vooral van belang is als de gespreksonderwerpen gevoelig liggen. Het tuintje van moeder is het lastigste onderwerp niet en zelfs daarbij kan het al misgaan.

Dit artikel werd u aangeboden door: Terdege

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van woensdag 26 januari 1994

Terdege | 72 Pagina's

Luisteren naar wat er niet gezegd wordt

Bekijk de hele uitgave van woensdag 26 januari 1994

Terdege | 72 Pagina's