TER OVERWEGING

Drs. M. Renkema-Hoffman, Naar een nieuwe kerkenraad. Een onderzoek naar de principiele uitgangspunten van een gereformeerde ambtsstructuur in de 21-ste eeuw. Uitg. TUA Apeldoorn 2007, 82 blz., € 7,50.

In de reeks Apeldoornse Studies is deze verkorte doctoraalscriptie opgenomen. In de praktijk blijkt het voor veel kerkenraden in ons kerkverband niet eenvoudig om vacatures van ouderlingen en diakenen te vervullen. Er worden ook wel allerlei vragen gesteld bij het functioneren van de kerkenraad zoals wij die kennen. Bij deze actuele vragen zet deze studie in.

Eerst wordt vanuit de Schrift nagegaan wat de plaats en taak van ambtsdragers is. Daarna volgt een historisch deel waarin geschetst wordt hoe de huidige ambten vooral in de tijd van de Reformatie gestalte hebben gekregen. In het laatste deel worden nieuwe modellen geschetst en beoordeeld, waarna de schrijfster tenslotte ook met een eigen voorstel komt. Daarin houdt zij vast aan één ongedeeld college van oudsten, waarin pastoraat en zaken van beleid en bestuur onlosmakelijk bijeen horen. Verder worden nuttige overwegingen gegeven om manieren te vinden om overvolle kerkenraadsagenda’s te ontlasten en toe te komen aan het geestelijk leiding geven aan de gemeente. Kortom: aanbevolen voor alle kerkenraadsleden.

R. Ganzevoort en J. Visser, Zorg voor het verhaal. Achtergrond, methode en inhoud van pastorale begeleiding. Uitg. Meinema Zoetermeer 2007, 432 blz., € 37,50.

Dit boek begint met een actueel overzicht van het theologisch vakgebied van het pastoraat. Het is zo opgezet dat studenten kunnen oefenen in het verwerken van de ‘lesstof’. Daarna volgt een deel waarin de auteurs hun eigen positie markeren. Zij behoren tot de stroming van het ‘narratieve pastoraat’. Daarmee wordt bedoeld dat zij de voortgaande ‘verhalen’ van God en mens op elkaar betrekken (p. 100 e.V.). De verhouding openbaring en ervaring komt daarin wel heel anders te liggen dan in de klassieke gereformeerde theologie (p. 116 e.V.). Ook wie deze positiekeuze niet mee kan maken, treft nog heel wat bruikbaar materiaal aan over pastorale methoden (gesprek, gebruik van de Bijbel) en het pastoraal omgaan met levensvragen.

Dr. J. van Bruggen, De bergrede. Reisgids voor christenen. Uitg. Kok Kampen 2007, 108 blz., €12,50.

Oorspronkelijk is dit boek in 1985 voor het eerst uitgegeven. Door de frisse, directe aanpak is het kennelijk zo aangeslagen dat een vijftiende druk nodig was. In aansprekende stukjes wordt Mattheüs 5–7 behandeld. Het is ook van harte aan te bevelen voor persoonlijke bijbelstudie, of voor gebruik in groepen.

H. van Dam, Uw trouw is groot. Honderd jaar Gereformeerde Gemeenten, verteld aan de jeugd. Uitg. Den Hertog Houten 2007, 84 blz., € 9,90.

De Geref. Gem. hebben echt veel werk gemaakt van het ‘eeuwfeest’. Een mooi, fris ogend boek, op het niveau van de jeugd geschreven, waarin geschiedenis en heden van de GG wordt doorgenomen. Er wordt begonnen bij 1517, dan volgen de gebeurtenissen in de 19e eeuw (Afscheiding, Ledeboer enz.), daarna aandacht voor Kersten en 1907 en de ontwikkeling en van het nieuwe kerkverband, in geestelijk en organisatorisch opzicht. De verdrietige gebeurtenissen in 1953 worden niet geschuwd, althans… wat de zaak-Steenblok betreft; niets daar over ds. R. Kok. Dat is vreemd. Maar overigens: veel respect voor dit initiatief en ook voor de illustraties!

J.C. Ryle, Blijdschap en Vrijheid. Uitg. De Groot Goudriaan-Kampen 2007, 93 resp. 64 blz., ieder € 9,90.

James Durham, Hooglied I en II. Idem, 447 en 393 blz., € 79,90.

Prof. G. Wisse, De rechte Godsvrucht en De Heilsfeiten. Idem, 264 blz. resp. 310 blz., € 19,90 resp. € 22,50.

Allereerst twee kleinoden van de 19e eeuwse anglicaanse bisschop uit Liverpool, wiens geschriften zich kenmerken door heldere stijl en gerichtheid op de praktijk van het geloof. ‘Het moet Engelsen en Schotten als een klaroenstoot in de oren klinken,’ zo stelt de auteur, maar zoveel eeuwen later hebben zijn woorden ook in Nederland nog zeggingskracht.

Op een andere manier geldt dat weer voor het commentaar op het boek Hooglied, werkelijk voornaam in deze herdruk opnieuw uitgegeven, van de Schotse prediker, oorspronkelijk vertaald door Jacobus Koelman (1793). Kenmerkend van deze uitleg is dat de auteur van mening is dat ‘dit Hooglied niet profetisch moet verklaard worden, maar zinnebeeldig (dus allegorisch, DQ) en oneigenlijk van de liefde en onderhandeling tussen de Heere Jezus, als de Bruidegom, en een gelovig gevestigde ziel, als de bruid van Christus’ (blz. 62 en 63, deel I). Dat in aanmerking nemende, komt het tot diepborende, en soms ook spitsvondige toepassingen. Intussen, enkele eeuwen later, is het wel de vraag of deze ingang houdbaar is: men denke aan de uitleg van ‘onze’ prof. L.H. van der Meiden eertijds en onlangs nog van ds. J. Westerink (in een serie in De Wekker). Men kan uitstekend bij het christelijk huwelijk beginnen en dan heel bijbels bij de verhouding tot Christus en zijn gemeente uitkomen!

Ten slotte in deze uitgaven van De Groot een herdruk van twee werken van de vermaarde (én bekritiseerde) prof. Wisse. Het eerste boek werd opnieuw geredigeerd door ds. H. van der Ham. Hij verzorgde ook een levensschets (blz. 9–35). Het is een bundeling van artikelen, overdenkingen en pastorale brieven, voor het eerst op deze wijze gebundeld in 1994. Allemaal inderdaad rond het thema dat in de titel wordt aangegeven. Het tweede boek is oorspronkelijk 60 jaar geleden uitgegeven, maar wordt opnieuw aangeboden, naar aanleiding van het feit dat het in 2007 50 jaar geleden was dat prof. Wisse overleed. Eén van de opvolgers op de leerstoel van Wisse, prof.dr. A. Baars, voegde er een inleiding aan toe (blz. 5–24). Daarna volgen we aan de hand van Wisse de heilsfeiten op de voet, van advent tot en met het Pinksterfeest. Om hem nog weer goed voor de geest te halen, maar vooral: om die heilsfeiten persoonlijk te beleven en te aanbidden.

Andrew Murray, Schep mij een rein hart. Bijbels dagboek, samengesteld door L.J. van Valen. Uitg. De Banier Utrecht 2007, 450 blz., € 27,50.

Dit dagboek is door de redacteur samengesteld uit verschillende teksten uit de nagelaten geschriften van de Zuid-Afrikaanse predikant A. Murray (1828–1917) — 18 boeken in totaal (ze staan op blz. 453). Zijn boeken zijn vooral geschreven voor mensen die verlangen naar geloofszekerheid en geestelijke groei. Mensen moeten voortdurend opgeroepen worden om te pleiten op wat Gods Woord hen toezegt. Daarbij zijn persoonlijk gebed en schriftonderzoek noodzakelijk om de Geest krachtig te laten werken. Zo komt het onder Gods zegen tot reiniging van het hart en een leven van overgave en toewijding.

Deze zaken komen in de aangereikte stukjes alle aan de orde, en wel onder verschillende thema’s; die 14 thema’s zijn verschillend van lengte, maar beslaan altijd meerdere weken. Ze gaan over het komen tot en het blijven en groeien in de genade.

Werkgroep Kerk en Prediking, Postille 2007–2008. nr. 59. Uitg. Boekencentrum Zoetermeer 2007, 291 blz, €23,-.

Opnieuw, bij het begin een nieuw kerkelijk jaar, verscheen de bekende uitgave van preek-schetsen, voornamelijk verzorgd door voorgangers in de PKN. Het is traditie dat ook buiten die kring enkelen een of meer bijdragen leveren. Deze keer is dat vanuit de CGK onze dovenpastor, ds. A. Dingemanse, die samen met de twee andere voor dit werk vrijgestelden een preekschets schreef over Matt. 7:34. In de Postille komen deze keer de Psalmen ruim aan bod: zowel voor de maand juli als voor de maand augustus worden zij voor het voetlicht gehaald. Uit het OT aandacht voor o.a. de grote profeten, maar ook Micha en Zacharia, en voor het NT het tweede en derde Evangelie, Romeinen en 1 Kortinthe. Wie zich dus voor zijn teksten oriénteert op deze Postille, laat de Schriften in al haar variatie spreken. En dat is toch de bedoeling. In de inleidende artikelen, die bij deze aflevering horen, komen verschillende zienswijze op het boek Esther aan bod. Ter overweging, maar niet altijd ter navolging volgens mij; maar zo gaat dat immers altijd?

Paul Lawrence, De wereld van de Bijbel. Uitg. Kok Kampen 2007, 188 blz., € 25,-.

Wie in korte, duidelijke teksten en met mooie platen en kaarten de bijbelse boodschap levendig en inzichtelijk wil krijgen, moet zeker het boek kopen dat hierboven wordt genoemd. Geschiedenis, geografie, archeologie van de Bijbel — u vindt het er allemaal in. Zodoende kunnen we Gods oude volk Israël volgen op de weg door het OT, de voetstappen van de Heiland nagaan zoals die in de Evangeliën worden beschreven, en ook de weg van de Geest volgen vanaf de uitstorting van de Heilige Geest. Een aanrader. En ook nog eens mooi uitgevoerd!

Ds. WJ Kareis, Gezichten en gerichten. Acht overdenkingen over de nachtgezichten van Zacharia. Uitg. Den Hertog Houten 2007, 158 blz., € 14,90.

Ds. Karels bepreekte in zijn gemeente (Geref. Gem.) de bekende nachtgezichten van Zacharia. Men kan in dit boek terecht voor een ernstig woord. Toch zou ik de exegese en toepassing graag wat scherper hebben gezien, ook meer naar de concrete plek van Gods kerk in de 21e eeuw toe; het blijft allemaal zo tijdloos. Wat de uitleg betreft: is het inderdaad zo dat bij 1:11 met de woorden ‘vrede en rust’ gedacht moet worden aan voorspoed bij de mensen buiten Israël (blz. 18)? Of zou het zo kunnen zijn dat er sprake is van een valse rust bij het volk van God? Dan wordt de toepassing óók anders. Hetzelfde geldt voor de uitleg van het derde gezicht: de vurige muren en het dorpsgewijs bewoond worden. Er wordt gewezen op de satan die muren van verzet tegen God bouwt (blz. 51). Het kan ook zijn dat ménsen soms muren bouwen, die in Gods oog moeten worden afgebroken: Hijzelf zal zijn gemeente beschermen. En om nu de in dat gedeelte genoemde beesten (dieren) door te trekken naar de mens, die als een beest is voor God (blz. 54), dat is toch al te snel.

Anne Pals (red.), De Tien Geboden DVD. Multimediale werkvormen bij de catechesemethodes Reflector, Leren om te leven, Leer ons geloven. Uitg. Boekencentrum Zoetermeer 2007, € 49,50.

De opzet van deze DVD sluit, zoals hierboven vermeld, aan bij een drietal veel gebruikte catechisatiemethoden in orthodox-gereformeerde kring. Deze DVD bevat 11 lessen: een inleiding op de Tien Geboden en per gebod vervolgens één les. Er zijn beelden, videofragmenten en powerpointpresentaties te zien, en daarbij veel materiaal om de catechisanten te activeren. Laten de catecheten goed kennis nemen van deze mogelijkheid om een principiële inzet gepaard te laten gaan met moderne mogelijkheden voor afwisseling en verdieping voor de catechisanten!

Dick Langhenkel, 50+. Uitdagingen en valkuilen voor senioren. Uitg. Boekencentrum Zoetermeer 2006, € 14,90.

In korte tijd verscheen een tweede druk van dit boek, hetgeen een teken is van de behoefte eraan. En dat is geen wonder: ds. Langhenkel (bekend van EO-radio en mannenconferenties) schreef over allerlei situaties die ontstaan bij het ouder worden. Dat vraagt volgens hem namelijk inspanning en voorbereiding. In dit boek helpt hij daarbij op verschillende fronten: afscheid van je werk, grootouder worden, omgaan met geld en goed, alleen overblijven, levenseinde en eeuwige bestemming, geloofszekerheid, meer van de Geest enz. De stijl is heel wisselend: soms vrolijk, maar vaak ook diep ernstig (bijv. in het deel over onze eeuwige bestemming), en altijd eerbiedig. Het kan velen helpen om positief verder te komen in dit thema.

Riefeelt Pasterfeamp, Uruzgan. Militair — mens — missie. Uitg. Kok Kampen 2007, 176 blz., € 14,90.

Wie als kerkenraadslid te maken krijgt met leden die worden uitgezonden voor de vredesmissie in Afghanistan/Uruzgan, of met familieleden van hen, doet er goed aan dit boek te lezen. Het geeft inzicht in het dagelijks bestaan van deze speciaal voor vrede uitgezonden militairen. Zij komen zelf aan het woord: de commandant, de verpleegster, de legerpredikant, de infanterist… zodoende krijgen de verhalen die de ambtsdrager te horen krijgt meer ‘kleur’; dat geldt zowel de gevaarlijke als de huiselijke, gewone aspecten. En dat kan echt pastoraat alleen maar ten goede komen.

Henfe Vijver, God in de berm. Geloof, in verzen en verhalen. Uitg. Kok Kampen 2007, 109 blz., € 12,50.

De schrijver, sinds 2003 gemeentepredikant in de PKN van Oss, werkte eerder in Argentinië als studentenpredikant en in Leeuwarden aan de CHN als docent. Zijn verzen en verhalen verraden oog voor simpele details en het vermogen daaraan geestelijke lijnen te verbinden. Het leidt verschillende keren tot verrassende doorkijkjes, en soms zelfs ontroerende stukjes, zoals bij die stervende man die zo vaak op de schaats scheuren had ‘gekruist’, maar die oog in oog met de dood nog hét kruis mocht laten heersen over zijn levensscheuren (blz. 18–21). Daar staat tegenover dat men met name in de gedichten wel meer geestelijke overtuigingskracht had willen zien.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen