NIEUW ZICHT OP GEREFORMEERDE SPIRITUALI­TEIT

W.H. Velema, NIEUW ZICHT OP GEREFORMEERDE SPIRITUALI­TEIT, ƒ 29, 50, 208 biz., Uitg, Kok-Voorhoeve, Kampen 1990.

Er verschijnt een groot aantal boeken over spiritualiteit in de laatste jaren. Velema noemt een veelheid van werken. Maar de auteur heeft er zich toe gezet de betekenis van gereformeerde spiritualiteit voor de lezer duidelijk te maken.

Hij ontwart daartoe vele gedachtenkronkels en heldert vele wazige uitlatingen over "spiritualiteit' op. Dat gebeurt dooreen vijftal hoofdpunten uit de gereformeerde belijdenis te stellen tegenover het begrip spiritualiteit. Wij krijgen dan onmiddellijk klaarheid. Deze brandpunten zijn: de souvereiniteit van God, het aangewezen zijn van de mens op de openbaring van God, het besef van de radicale verdorvenheid van ons mensen en de absolute noodzaak van de genade, de beleving van het heil in de deelachtig-wording van de weldaden van Christus en de verwachting van de wederkomst van Christus.

Velema werkt zijn gedachten eigenlijk zo uit, dat spiritualiteit neerkomt op leven met God door de werking van de Heilige Geest. Daarbij komt aan de orde het Woord Gods door middel van het geloof. Hierbij is alle vaagheid verdwenen. Geen wonder, dat de schrijver terstond aanwijzingen geeft voor oefeningen in de spiritualiteit. Echt nieuwe dingen vinden wij daarin niet, maar wij hebben daar wel nieuwe wenken temidden van de veranderde referentiekaders van onze tijd.

Opmerkelijk is wel het elfde hoofdstuk. Daarin vinden wij een ontwerp van een nieuw theologisch vak, de zogenaamde spirituaii.stiek. Voelen wij het goed aan, dan wil Velema de gehele theologische opleiding door middel van dit vak meer geeste­ lijk maken. Het rationalistisch element in de wetenschappelijke theologische opleiding moet daardoor teruggedrongen worden. Bovendien zou de gemeente-opbouw er wel bij varen. Ook hier geeft Velema het oude idee van de ascetiek een nieuwe impuls. Men zou hier ook een pastoraal-theologische opzet in kunnen zien.

Het boek eindigt met een zeer scherpzinnige analyse van Graaflands boek over de Godsverduistering. Velema toont pittig de manco's aan van Graatland. Hij is terughoudend ten opzichte van de charismata, geeft er althans geen bredere uiteenzetting over. Voor ons was het boek van J.H. Velema, In of naast de kerk, op dit punt zeer verhelderend.

Vatten wij samen, dan zouden wij Velema's boek hogelijk willen waarderen als een therapeutische tegenhanger van Graaflands geschrift. Graaflands boek is meer diagnostisch van aard. Ook emotioneler van toon. Verwacht oplossing van de geestelijke crisis uit de charismatische hoek.

Velema daarentegen denkt strakker en zakelijker, consequenter ook. Kerkelijker. Misschien mogen wij wat ondeugend zeggen: nuchterder-rationeler, maar dan niet kil bedoeld. Toen wij het boek hadden gelezen, grepen wij nog eens naarde Heidelberger Zondag 20. De H. Geest is daar de auteur van het geloof. Zowel Graafland als Velema belijden dat. Wie de boeken van beide hoogleraren leest kan een diverse uitwerking niet ontkennen. De lezer van Graatland moet ook Velema niet vergeten. 'Der Widerspruch macht produktiv.'

H.

A.v.Br.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen