Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

ALEXANDER COMRIE

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

ALEXANDER COMRIE

3 minuten leestijd Arcering uitzetten

(V).

Comrie als schrijver

Comrie heeft een vruchtbare pen gehad. In totaal zijn van zijn hand 23 grotere en kleinere werken verschenen, waaronder ook gerekend moeten worden enkele werken uit het Engels vertaald en enkele geschriften met medewerking van zijn vriend Nicolaus Holtius vervaardigd.

Van Comrie's oorspronkelijke werken zijn de volgende wel bet meest bekend: „Het ABC des Geloofs of Verhandeling van de benaamingen des saligmaakeno o den Geloofs volgens de letteren van het alphabet" (1739).

„Verhandeling van eenige eigenschappen des zaligmakenden Geloofs, zijnde een Verklaring en Toepassing van verscheide uitgekipte teksten des O. en N. Testaments, enz." (1744)

„Verzameling van Leerredenen, waarin vertoont wordt uit verscheide texten de afgezakte, kranke en kwijnende staat der geloovigen, enz." (1749 en 1750)

„Stellige en praktikale Verklaaringe van den Heidelbergschen Catechismus", eerste deel (1753)

ste deel (1753) „Missive wegens de regtvaardigmakinge des zondaars, enz." (1757)

„Brief over de rechtvaardigmakinge des zondaars, door de onmiddellijke toereekening der Borggerechtigheit van Christus." (1761)

Van Comrie's vertalingen uit het Engels noemen we slechts enkele titels:

„De verborgentheit van de Evangelische Heiligmaking" door Walter Marshall. (1739)

„Eene beschouwing van het Verbondt der Genade" door Thomas Boston. (1741)

„De Gelijkenis der tien maagden, verklaart en toegepast, zijnde de inhoudt van verscheidene predikaatsien over Matth. 25 : 1—13" door Thomas Scheppard. (1743)

„Sakelijke en practicale Verklaringe van de twaalf kleine Profeten" door Mr. George Hutcheson. (1748)

„De inwonende zonde in de gelovigen" door Dr. John Owen. (1760) "

« O O

Behalve enkele kleinere werken van polemische aard schreef Comrie in samenwerking met Nicolaus Holtius het beroemd geworden.

„Examen van het ontwerp van tolerantie, enz., voorgestelt in eenige samenspraken door een genootschap van voorstanders der Nederlandsche Formulieren van Eenigheid" (1753—1759)

Dit werk verscheen dus anoniem, doch al spoedig was het alom bekend, dat Alexander Comrie en Nicolaus Holtius de schrijvers waren.

Dit werk, waarop we nog nader terugkomen, was eigenlijk slechts het eerste deel van een serie, doch cle uitgave moest op bevel van de Staten van Holland worden gestaakt.

Nog steeds is het een open vraag hoe groot het aandeel van Comrie en dat van Holtius is geweest in cle werken, die zij gezamenlijk het licht hebben doen zien. Aangenomen wordt wel, dat Comrie de belangrijkste gedeelten voor zijn rekening heeft genomen, maar te bewijzen is het niet.

Nicolaus Holtius

Tot slot van dit artikel geven we nog enkele levensbijzonderheden van Comrie's medewerker. Nicolaus Holtius werd in 1693 geboren te Voorthuizen als zoon van de predikant aldaar. Als kind verhuisde hij met het gezin naar Koudekerk a.d. Rijn en daar zou hij zijn leven lang blijven wonen. Toen immers zijn vader in 1715 overleed, had hij juist zijn studie te Leiden beëindigd en werd hij in diens plaats beroepen. En toen hij op zijn beurt in 1757 het ambt neerlegde, zag hij zijn zoon tot zijn opvolger gekozen. De bijzonderheid deed zieh dus voor, dat de gemeente Koudekerk meer dan 80 jaar door grootvader, zoon en kleinzoon werd bediend. Holtius bleef te Koudekerk wonen, waar hij in 1773 overleed.

Van Holtius' hand zijn een belangrijke reeks polemische werken verschenen over geloof en rechtvaardiging. Pas in 1752 ontstond cle eigenlijke vriendschap met Comrie, clie leidde tot het gezamenlijk schrijven van boeken, waarvan het „Examen van Tolerantie" wel het voornaamste is. Van zijn oorspronkelijke werken is wel het meest bekend zijn verklaring van zondag 23 en 24 van cle Heidelbergse Catechismus over cle reehtvaardigmaking.

Met Comrie heeft Holtius gestreden tegen de opkomende Verlichting. Vriend en vijand zijn het erover eens, clat Holtius een groot theoloog was, maar door gebrek aan tact en inzicht en door zijn prikkelbaar karakter steekt hij bij Comrie niet zo gunstig af. Toch wordt de naam van Holtius in één adem genoemd met clie van Comrie als van twee verdedigers der Gereformeerde waarheid.

Dit artikel werd u aangeboden door: Jeugdbond Gereformeerde Gemeenten

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 9 september 1960

Daniel | 8 Pagina's

ALEXANDER COMRIE

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 9 september 1960

Daniel | 8 Pagina's