Kleine Kroniek

Dominee is zeker druk?

Dat is een regel die dominees wel kennen. Je doet je best rond te komen en te overleven met een volle agenda maar het lukt niet altijd helemaal precies. Er komt soms ineens iets tussen en er moeten bezoeken worden uitgesteld. Kom je er wat later dan alsnog aan toe, dan klinkt bovenstaand soms als vraag al bij de deuropening en je voelt de strekking opperbest aan. Of, en zo wordt de vraag meestal gesteld, er klinkt volop medeleven in door en het doet je plichtsgetrouwe hart goed dat er mensen zijn die beseffen dat er nog altijd geen ijzer met handen kan worden gebroken. In het „Hervormd Weekblad" van 5 oktober verzorgd ds. B. H. Weegink (Steenwijk) een rubriek „Kruimels". Daarin schrijft hij een herderlijk vermaan naar zichzelf toe en naar zijn collega's onder de titel „Onder de druk vandaan".

Hij heeft een goede hand van schrijven en treft doel ook dit keer. Vandaar dat ik graag zijn artikeltje hier een plaats geef zonder verder commentaar.

Ds. Weegink:

„Kom je iemand tegen. Vraag je: „Hoe is het? " Zegt hij: „Druk, vreselijk druk, 'k moet zoveel, en overal tegelijk."

Er zijn er maar weinig die niet delen in deze hoorn van overvloed. Maar weinig die niet onder druk staan in de maand dat de bladeren vallen en de activiteiten omhoog schieten, ook in de kerk, een geestelijke menagerie op zich. Je kunt er leeg aan lopen, leeg aan geloof omdat je zo vol zit met die kerk. Je kunt kerkelijk manager tot en met wezen, en tegelijkertijd armoedzaaier in het geloof. Je kunt je ziel verliezen. En je kunt je ziel bewaren. Bewaren, dat is voeden. En iets anders dan die ziel betrachten in lijdzaamheid. De kerkewerker heeft voor alles behoefte aan spiritualiteit. Wie niet waagt, die ontvangt niet. En wie niets ontvangen heeft, die heeft ook niets te geven. In stromen woorden, in opeengepakte daden: niets te geven. Zorg dat je gevoed wordt, wijl je wordt uitgezogen. Denk aan de tegenstromen.

Van Luther gaat het verhaal: , , lk heb vandaag een drukke dag, dus moet ik veel bidden." En van menige oudvader in het gereformeerd protestantisme wordt gezegd dat hij een gebedskuiltje had in zijn studeervertrek. Zijn studiekamer was bidvertrek. Met een kuiltje, gevormd door veelvuldig knielen. Als Daniël, bij het open venster naar Jeruzalem.

Dominees dreigen het loodje te leggen. Het gebeurt waar ze in de werkdruk er van tijd tot tijd niet even onderheen kunnen. Onderheen en niet onderdoor. Onderheen, om te relativeren en te nuanceren. Onderheen om te mediteren en te delegeren. Anders wordt de reis te zwaar. In Hollandscheveld staat een dominee Den Admirant. Hij schreef een boek „Tempelreiniging vandaag", een gedreven, een soms ook vinnig boek. In dit boek staat een passage voor de herder. De stille passage die hem opheft uit de gevallen staat van herdershond. Ik kreeg die compositie aangereikt door een gemeentelid, met de vraag: „Kent u dat en doet u er iets mee? " Ze gaf het me juist op de dag dat ik 's avonds een kerkelijke begrotingsvergadering moest voorzitten. Ik had er geen verstand van. En ook helemaal geen zin in. En heb toen maar bedacht er iets mee te doen en er op z'n minst een kruimel over te schrijven.

Laat ik het stukje nu maar aan u geven. Kunt u zelf uit de Bijbel erbij lezen: Exodus 18, over Jethro's domineesbezoek:

„Daar is allereerst de veel te volle agenda. Er wordt veel te vaak een beroep gedaan op ambtsdragers in zaken die helemaal niet tot hun strikte terrein behoren. Velen spannen predikanten overal voor. En als je moeilijk „nee" kunt zeggen, kun je daardoor lelijk jezelf in de nesten werken. Daar is in de tweede plaats het verschil in visie op de ambtelijke opdracht van de predikant. Voor veel gemeenteleden begint een voorganger pas te werken als hij op de fiets stapt voor huisbezoek. Als hij maar gesignaleerd wordt onder het volk is het goed. Wie van de gemeenteleden maakt zich wel eens zorgen of hun voorganger wel voldoende met God omgaat (...)

Ik denk dat velen jaloers mogen zijn op

Mozes. Die had in zijn schoonvader Jethro een geestelijke vader getroffen die hem voor radicale overspannenheid behoedde. Jethro bleek een geweldige visie op de taak van Mozes te hebben (...).

1. De eerste taak van Mozes is: riesterlijk staan tussen God en het volk in voortdurend gebed (Ex. 18 : 19).

2. De tweede is: et doorgeven van Gods instellingen aan het volk. Wij zouden zeggen: e woordverkondiging (Ex. 18 : 20).

3. De derde taak is: et werven van „oudsten", als medewerkers en wel: ver duizenden, vijfhonderden, honderden, vijftigen en tienden (Ex. 18 : 21). M.a.w.: adervorming.

4. De vierde taak: e probleemsituaties waar de oudsten niet uitkomen, die zijn voor Mozes (Ex. 18 : 22).

Lijkt dat niet op wat wij noemen: crisispastoraat?

Het is opvallend dat ook de apostelen, als zij in hun werk dreigen onder te gaan, een ambt in het leven roepen: et diakenambt. Het is opmerkelijk hoe dicht Jethro's ambtsvisie staat bij die van de apostelen. (...) (Hand. 6 : 2). (...) vgl. Exodus 18 : 21 met Hand. 6 : 3) (...). (Hand. 6 : 4).

Woord en gebed, dat is hun eerste taak, aldus de apostelen. Precies de twee eerste taken die Jethro noemt. Kunnen wij functioneren zonder intensieve omgang met het Woord en met God in persoonlijk gebed? "

Den Admirani eindigt met een retorische vraag. Wie ontkent, belet dat de herder zalig wordt.

Het is oktober. De bladeren vallen. Kale bomen redden 't met wortels in de grond. Wijl ze verliezen en geven, groeien ze weer aan. Werkelijke spiritualiteit kan geen sluitpost zijn op de agenda. Spiritualiteit die voert tot de gebedskuil en vervolgens de kansel, de katheder, de kamer-en de vergaderstoel.

Andriessen leerde ons laatst in Utrecht: aan zo'n leven kun je opknappen. Je komt ermee door het spervuur heen en er is vormkracht voor de toekomst, positief, niet negatief.

God geve ons maar vele Jethro's. Dan weet na Abraham ook Mozes waar hij de mosierd haalt. En wij met hem, in al dat werk van de kerk."

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen