OPVANG VERSLAAFDEN OP URK

URKER JONGEREN VERLEGGEN HUN GRENZEN

Het was voor veel mensen wel even wennen, drugsproblemen op Urk? Daar waren ze toch vooral druk met visvangst en visverwerking? En werd de resterende tijd daar niet grotendeels doorgebracht met zangrepetities? De Urker vis en de Urker mannenkoren zijn toch nationaal en internationaal bekend en gewaardeerd? Zo leek het allemaal voor de buitenwereld. In werkelijkheid hadden veel Urker jongeren hun grenzen al lang verlegd. Urk sloot naadloos aan bij de landelijke trend voor wat betreft uitgaanscultuur en middelengebruik. Toch was er ook op Urk wel enige verbazing over het gemak waarmee de jongeren zich aanpasten en over het tempo waarin het allemaal ging. Kennelijk was er een voedingsbodem.

ALCOHOL

De landelijke trend in de uitgaanscultuur betekent onder andere de hele nacht doorgaan. Daar hoort veel, heel veel drank bij en wat daar verder volgt. En vergeet de muziek niet. Oorverdovend en qua inhoud net zo ver van de koormuziek verwijderd als het oosten verwijderd is van het westen. Veel drinken waren we op Urk al gewend; het werkte nu als een opstapje naar het drugsgebruik. Trouwens, als je veel drinkt verleg je je grenzen vanzelf. Doorgaan tot de schemering red je niet met alleen drinken. Daar zijn andere middelen voor nodig. En die waren voorhanden. Alcohol en cocaïne bleken elkaar niet te bijten, sterker nog, het bleek een goed span te zijn. Drugsdealers, altijd tuk op marktuitbreiding hadden ook Urk ontdekt. Geen gekke markt, 42 % van de ruim 17.000 inwoners is onder de twintig jaar. Daarbij zijn het ook nog jongeren met lef, ze durven wel wat en ze doen ook nog graag alles samen. Door de week werken ze hard, er is dus ook wat te besteden. En zo gingen de veranderingen snel.

OPENBAAR

Het duurde wel even voordat het in de openbaarheid kwam. Verslaving wil zich altijd graag verbergen. Pas toen enkele jongeren zich van het leven beroofden en enige tijd daarna een groep van ongeveer twintig jongeren werd gearresteerd wegens het dealen van drugs kon geen redelijk mens meer om het feit heen dat we te maken hadden met een serieus drugprobleem.

WEEKENDGEBRUIK

Het gebruik op Urk heeft wel een specifieke vorm. Veel jongeren kunnen aangemerkt worden als weekendgebruikers. Overigens een verhullende term. Het komt er op neer dat de jongeren alleen nog voor het weekend leven. De zin van het werk is gereduceerd tot het genereren van middelen om die in het weekend te verbrassen. Een van de jonge vissers verwoordde het zo: ‘maandag en dinsdag voel ik me…(een lelijk woord), woensdag voel in me redelijk goed, donderdag en vrijdag slaat de onrust toe, het weekend is feesten, bis.’

WAYPOINT

Niet alleen de drugsgebruikers hadden met onrust te maken. Een aantal andere inwoners van Urk die niet geneigd waren hun hoofd in het zand te steken, werd ook onrustig. Ze kwamen bij elkaar om te bidden en te overleggen. In het najaar van 2003 ging een groepje van een man of tien onder de naam Waypoint aan de slag. Een van hen was werkzaam bij de stichting ‘Tot Heil des Volks’ en had een jarenlange ervaring in de verslavingszorg. Waypoint is een term uit de visserij. Als een schipper op maandag zijn bestek uitzet, markeert hij dat met zogenaamde ‘waypoints’. Het laatste waypoint is de haven, waar hij vrijdags weer veilig hoopt aan te komen.

OPZOEKEN

De Veilige Haven vinden, dat is voor de mensen van Waypoint het doel. In afhankelijkheid zijn we aan de slag gegaan. Dat betekent dat bidden een deel van het werk is. Een volgende insteek was jongeren opzoeken op de plaatsen waar ze samenzijn. Dus in de discotheken en in de verschillende bars. Dat was en is een behoorlijke drempel. Maar het leverde veel goodwill op en het is leerzaam. Ook de straat is een belangrijk arbeidsterrein. Deze werkwijze vraagt een flexibele houding omdat de scène steeds verandert en zich steeds verplaatst. Het vraagt ook toewijding, liefde en creativiteit. Bij activiteiten op eigen terrein is laagdrempeligheid geboden. Een caravan die we met een bepaalde regelmaat op een strategische plaats neerzetten, werkt. Je kunt er in- en uitlopen, een balletje gehakt eten en een praatje maken. Het geeft de mogelijkheid om op een avond tientallen contacten te leggen.

Uit al deze verschillende contacten groeide al snel een soort ambulante hulpverlening. Voor verschillende jongens moet opvang gezocht worden. Dat is een vak apart. Je loopt tegen veel criteria en wachtlijsten op. En hoe moet het als ze weer terug komen? Al de prettige kanten van onze close gemeenschap werken al snel in hun nadeel. Op al deze punten zijn we bezig om al werkend een beleid te ontwikkelen. Natuurlijk kwamen we ook op het idee van preventie en voorlichting. Er is een werker aangesteld die zelf met één been in het uitgaansleven heeft gestaan. Een jonge Urker die het vermogen heeft om met de jongeren in contact te komen. Hij is de helft van zijn werktijd op straat te vinden en de andere helft van zijn werktijd bezig met preventie. Deze werkwijze voorkomt dat je voor de klas verhaaltjes staat te vertellen.

Er ontstond nog een andere activiteit: Waypoint Werk. Ledigheid is voor niemand goed. We moesten iets regelen voor jongeren die tijdelijk zonder werk zaten en voor jongeren die een taakstraf gekregen hadden. Zo ontstond het een project Car Cleaning. Samen opwerken is voor veel jongeren de beste manier om een relatie op te bouwen.

ROEPING VAN DE KERK

Waypoint kreeg vanaf het begin veel goodwill vanuit de bevolking en steun van de kerk. Met name de diaconieën leefden mee en steunden het werk financieel. Dat alle Urker kerken daar in mee participeren, is een aparte vreugde. Daarmee komt ook een van onze doelstellingen in zicht, namelijk dat we gaan inzien dat het verslavingsprobleem een probleem is van de hele gemeenschap. Steun mag natuurlijk niet alleen financiële steun zijn. We werken met z’n allen en bidden samen voor het op gang brengen van een tegenbeweging. Daarvoor is van groot belang dat het alcoholprobleem zichtbaar en bespreekbaar wordt. Onlangs is er voor de bevolking een avond over alcoholgebruik belegd onder het motto ‘met z’n allen minder’. De opkomst was beduidend lager dan bij een eerder gehouden soortgelijke avond over het drugsprobleem. Positief is dat met een aantal predikanten is afgesproken een vervolg op deze avond te geven. Half februari is in (bijna) alle kerken gepreekt over de tekst uit Efeze 5:18 ‘En bedrinkt u niet aan wijn, waarin bandeloosheid is, maar wordt vervuld met de Geest…’. In sommige kerken zijn drie preken over dit onderwerp gehouden. Er wordt nu gewerkt aan een verder vervolg. We beseffen dat de alcoholcultuur taai is, daarom moeten wij ook taai zijn. Vanzelfsprekend moet kerkenraden daarbij de hand in eigen boezem steken. Lev. 10:8–11 en ook het formulier voor bevestiging van ambtsdragers moeten op dit punt weer opnieuw gelezen en nagevolgd worden. Vanwege de heiligheid van het huis Gods.

VOORBEELDFUNCTIE

De Here Jezus zegt in Joh. 13: ‘want ik heb u een voorbeeld gegeven…’. Op school mag je niet afkijken. In de kerk en in het gezin mag het wel. Wat zien jongeren daar? Het is moeilijk uitleggen dat drugs niet deugen als we in onze ene hand een pilsje en in onze andere hand een sigaret vasthouden. De strijd tegen verslaving op Urk en elders begint met de vraag: hoe sta ik er zelf voor? De tweede vraag moet luiden: wat kan ik bijdragen zodat jongeren en ouderen niet de weg kwijt raken, maar de Veilige Haven mogen bereiken?

Krijn de Jong is sinds 1972 werkzaam bij de stichting Tot Heil des Volks in Amsterdam en sinds 2003 namens de stichting tevens werkzaam bij waypoint Urk.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen