„Ik weet alle verjaardagen uit m'n hoofd"

,,In een groot gezin zijn de zorgen ook groot, maar ik had het toch niet willen missen. Gelukkig kunnen m' n kinderen het nog steeds goed met elkaar vinden." Mevrouw A. Metske-de Ruiter heeft veertien kinderen, vijfenzestig kleinkinderen en vijfendertig achterkleinkinderen. Die laatste tellen net zo goed mee, getuige de advertentie die oma onlangs liet plaatsen in verband met ,,de geboorte van mijn 100e kleinkind". Het betrof een achterkleinkind, maar oma spreekt van kleinkinderen. Trouwens, de schoonzoons en -dochters hoeven ook niet te klagen over een mindere behandeling. ,, Ik kan wel zeggen dat ik achtentwintig kinderen heb," verklaart hun schoonmoeder.

Mevrouw Metske (74) komt zelf ook uit een groot gezin; ze hadden thuis negen kinderen en zij was de jongste dochter. Het gezin waar haar man uitkwam telde eveneens negen kinderen, met dit verschil dat haar man de oudste was. Toen hunjongste kind vier jaar was, overleed de man van mevrouw Metske. Zij zelf was toen 46. ,,Mijn vader overleed toen ik zeven jaar was," vertelt ze, ,,en dan heb je zo veel moeders: alle zussen moederen over je. Dat heb ik wel erg gevonden. Toen m'n man overleden was heb ik tegen de kinderen gezegd: ,,ik blijf zelf moeder", en daar hebben ze zich aan gehouden. M'n oudste zoon werd wel voogd over de jongste kinderen, dat moest toen.''

Veertien keer
De veertien kinderen Metske (zes jongens en acht meisjes, momenteel in leeftijd variërend van 54 tot 32 jaar) zijn inmiddels allemaal getrouwd. De twee rijen van zeven trouwfoto's boven oma's bed zijn er de stille getuigen van. Onder de foto's hangt de tekst: ,,Ikheb geen meerdere blijdschap dan hierin, dat ik hoor, dat mijn kinderen in de waarheid wandelen." (3Joh.:4). ,,Zondag was er dopen," zegt mevrouw Metske, ,,ik dacht: daar heb ik nou veertien keer gestaan. Wat is er van terecht gekomen? Wat schiet je dan tekort." Eenendertig jaar heeft ze in Rotterdam gewoond, maar toen haar op een na jongste zoon werk kreeg in Schiedam verhuisde z'n moeder er ook naar toe. Toen ze niet meer alleen mocht wonen ging ze naar een Vlaardings bejaardenhuis. ,,Ik woon nu negen jaar in dit bejaardenhuis. Er woont een dochtervan me in Schiedam, die komt iedere dinsdagmorgen koffiedrinken. Mijn andere kinderen komen ook regelmatig, en ik handwerk veel.'' Met die laatste zin duidt oma aan hoe ze de tijd doorkomt.,, Ik was een paar sokken aan het breien voor m'n kleinzoon, nu hoorde ik dat die andere ook jarig was, die kan natuurlijk ook wel een paar sokken gebruiken. Ik brei altijd voor m'n kinderen en kleinkinderen." Ter illustratie laat mevrouw Metske een mooi wit spencertjezien: ,,Voorm'n kleindochter. Voor m'n honderdste kleinkind heb ik een Bijbeltje gekocht. Dat heeft toch meer waarde hè."

Een stuk of acht
Als haar kinderen jarig zijn gaat oma naar ze toe, de klein- en achterkleinkinderen krijgen een kaartje. ,,Ik hou alle verjaardagen bij," verklaart ze.,,Ik weet ze uit m' n hoofd. Nu ja, ik mag er ' es een dag naast zitten... Volgende week zijn er drie op één dag jarig, en in de hele week (even nadenkend) een stuk of acht. Ongeveer iedere week heb ik verjaardagen." In het respectabele aantal (achter)kleinkinderen komt slechts eenmaal een tweeling voor. Verder zijn het allemaal eenlingen, evenals oma's kinderen. ,,Jehebter veel, maar nooit te veel," vindt mevrouw Metske. ,,Ik ben zo dankbaar dat ik er nog geen naar het graf heb moeten dragen. Een moeder is gelukkiger met veertien kinderen dan met geen kind. Je hebt het wel heel druk. Toen de kinderen klein waren dacht je: als ze wat ouder zijn heb ik meer tijd om over de dingen na te denken. Maar dat doe je niet, je hangt aan het leven, je staat in het leven, je neemt eigenlijk geen tijd om over de eeuwigheid na te denken."

Met haar kinderen heeft mevrouw Metske heel wat ervaringen opgedaan. ,,Een kind leert z' n ouders beter begrijpen als-ie zelf kinderen heeft," merkte ze. ,,Als ik in verwachting was, zei m'n moeder wel eens: och kind. En dan zei ik: U heeft er toch zelf ook negen gehad! Maar nu moet ik oppassen dat ik het zelf niet zeg tegen m'n dochters. Je gunt ze de vreugde van kinderen wel, maar niet de smart. Hoe een kind ontwikkelt hangt erg veel van de opvoeding af. Ze zeggen wel van geadopteerde kinderen: , ,Je weet niet wat erin zit.'' Maar dan zeg ik altijd: dat weetje van je eigen ook niet!"

Te zwaar
Toen haar man overleed stond mevrouw Metske alleen voor de opvoeding van haar grote gezin.,, Kinderliefde is anders dan de liefde van een man," vertelt ze. ,,Als je ergens mee zit, zegt een kind: ,,u ziet het veel te zwaarin," om je niet ongerust te maken. Maar je kunt er niet' es over praten met elkaar, lief en leed met elkaar delen. Leed vertel je niet zo gauw aan een kind, 't lief kun je wel aan ze kwijt.'' Men denkt wel eens dat in een groot gezin de kinderen te weinig aandacht krijgen. Mevrouw Metske ziet nauwelijks nadelen aan een groot gezin.,,Alle kinderen hebben bij mij genoeg aandacht gehad. Wat ik wel jammer vind is, datje niet bij een ander kunt gaan helpen. Maar moest een van m'n dochters een baby krijgen, dan gingen man en kinderen naar moeder toe; ik had immers toch nog kinderen thuis? Dat kan nu niet meer, dat vind ik wel erg. Voor ik hier (in het bejaardenhuis) was, kookte ik iedere zaterdag een grote pan soep: als-t-er 'es eentje komt...' k Bleef er nooit mee zitten! Dat heb ik nog wel, als de kinderen komen: wat koken hè, of wat bakken..."

Op oma's verjaardag komen de kinderen gespreid op bezoek, maar dan bestaat nog de mogelijkheid dat er zes of zeven tegelijk zijn (met wederhelft). ,,Mijn kleindochter had opgebeld: Zou u 't fijn vinden als ik kom bedienen op uw verjaardag? Meisje, zei ik, erg fijn! Ze was hier al om half acht. We hadden bolletjes gekocht, die hebben ze klaargemaakt, want warm eten wordt te duur."

Reisje
In het jaar dat ze zestig zou worden kreeg mevrouw Metske in januari te horen dat ze vakantiegeld zou krijgen. ,,Toen heb ik besloten te gaan sparen, zodat we op m'n verjaardag (in juni) met z'n allen een reisje konden maken, 'k Heb aan de man die de dagjes voor de vrouwenverenigingen verzorgt gevraagd of hij een goede gelegenheid wist, waar het vooral voor de kinderen fijn zou zijn. Want daar ging het me voornamelijk om, dat de kleinkinderen eens met z'n allen bij elkaar zouden zijn. 't Is een heel fijne dag geweest, ik heb er zo' n goede herinnering aan! Maar ja, dat kostte me toen, veertien jaar geleden, al 1200 gulden, nu kan het helemaal niet meer. We zijn trouwens ook met te veel." Het is eigenlijk niet verwonderlijk dat iemand die zo bij kinderen betrokken is, ook bezig is voor goede scholen. ,, Veel kinderen van me zitten in een schoolbestuur," deelt mevrouw Metske mee,,, en zelf probeer ik er ook veel voor te doen.'' Ze haalt een paar schoolblaadjes voor de dag.,,' t Is zo belangrijk waar de kinderen naar school gaan. Ja, de grondslag moet wel in het gezin gelegd worden, maar de school heeft een grote invloed." Ook veel kleinkinderen van oma Metske zijn in het onderwijs gegaan, al is ook de verpleging geliefd. De (achter)kleinkinderen hebben veel met hun oma op.,, Voor ik in het bejaardenhuis kwam is m'n kleinzoon drie maanden bij me in huis geweest. Dat had ik wel zo willen houden, maar daarna ging hij in de verpleging. '' Ter gelegenheid van haar verjaardag kreeg oma ook diverse aanhankelijkheidsbetuigingen: ze toont een stapel tekeningen. ,,Ik moet ze nog ophangen,'' verontschuldigt ze zich. ,, Dat doe ik in de vakanties ook, als ik kaarten krijg.''

Eigen album
Van kaarten stapt mevrouw Metske over naar foto's. Hoewel je het wel zou verwachten, staat het kamertje nu niet direct bol van de portretten, afgezien van de veertien trouwfoto's. De foto's blijken in albums te zitten, die in de kast liggen. ,, Vroeger had ik van ieder kind een eigen foto-album, maar daar ben ik later mee gestopt, 't Werd me te veel werk. Ik heb toen af en toe maar' es wat weggegeven.'' Ondanks het grote aantal houdt oma de (achter)kleinkinderen nog goed uit elkaar. Een foto van misschien wel twintig jaar geleden met een jongetje erop wordt feilloos gecombineerd met een recente foto van een jonge vrouw: ,,Kijk, dit is m' n kleinzoon, en dit is z' n vrouw. "Uiteenvande albums komt een foto tevoorschijn waarop een gezin met veertien kinderen staat. ,,Datis een nichtje van me," vertelt oma. ,, Vroeger zei ze altijd: tante, ik hoop, dat ik ook een groot gezin krijg. Nu heeft ze er ook veertien; ze woont in Canada."

Mevrouw Metske is het helemaal eens met de stelling: van kleinkinderen geniet je meer dan van je eigen kinderen: ,,Je hoeft ze niet groot te brengen; je hebt er alleen het lief van, niet de verantwoordelijkheid.'' Niettemin voelt oma toch een zekere verantwoordelijkheid. ,,'s Zondags, alsik naar de kerk ga, dan bid ik soms ,,Heere, al is het er maar een", maar Hij is ze allemaal waard." i< />

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen