Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Aandacht voor Schotland

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Aandacht voor Schotland

De Schotse middelbare school

6 minuten leestijd Arcering uitzetten

Tijdens ons verblijf in Edinburgh kregen wc ook gelegenheid om drie middelbare scholen („secondary school") te bezoeken om te zien hoe hier godsdienstonderwijs wordt gegeven. Dit was een leuke en interessante ervaring. Over de middelbare school in het algemeen, en over het godsdienstonderwijs in het bijzonder willen we nu iets vertellen.

Naar school.

Wanneer je in de buurt komt van een school in Schotland zie je daar leerlingen in. een uniform, lopen. Zowel de meisjes als de jongens dragen een colbertjasje, een stropdas en kousen die dezelfde kleuren hebben. Ook dragen ze op hun jasje een speldje of wapentje van de school.

Zodra je het schoolgebouw binnenkomt, zie je door de gangen leraars en leraressen lopen, die een soort toga dragen. Deze is aan de voorkant open en wordt over de andere kleding heen gedragen. De docenten zijn dus net eender gekleed als de professoren in de universiteit.

Verder zie je doorgaans alleen maar jongens of meisjes op school. Er zijn wel gemengde scholen, maar cle meeste scholen zijn toch jongens-of meisjesscholen. Er wordt dus gescheiden onderwijs gegeven. De meeste schoolgebouwen dateren uit de vorige eeuw. Het zijn vrij oude gebouwen met hoge lokalen en hoge ramen. Ze zien er niet zo aantrekkelijk uit. Er zijn echter ook nieuwe schoolgebouwen die heel modern ingericht zijn. In Nederland hebben we naar verhouding meer nieuwe scholen, is onze indruk. Dit zal wel samenhangen met het feit dat Schotland veel minder geleden heeft in de laatste wereldoorlog dan ons land.

Schoo1 geld.

Er zijn scholen die helemaal door cle overheid behartigd worden, de zogenaamde „volksscholen." („public schools"). Andere scholen worden gedeeltelijk door cle overheid. gefinancierd. Op deze scholen moet voor de leerlingen jaarlijks een hoog bedrag aan schoolgeld betaald worden. Als het maar enigszins kan, sturen ouders haar kinderen niet naar zo'n volksschool. Deze is er voor „Jan publiek". Het gevoel van standsverschil is dus nog niet helemaal verdwenen.

Taak van de school.

Aan de school in Schotland wordt een sterk opvoedende waarde toegekend. Er wordt daarom ook meestal over opvoeding („education") in plaats van over onderwijs („instruction") gesproken. Het gaat meer om de vorming van leerlingen clan om puur onderwijs. Vandaar dat in alle klassen de volgende vier vakken worden gegeven: muziek, kunst, lichamelijke oefening en godsdienstonderwijs. Vooral aan sport wordt op de Schotse scholen veel gedaan.

Het vormen van de klassen.

Er zijn scholen die bij het vormen van de klassen geen rekening houden met de begaafdheid. van de leerlingen. In één klas zitten clus knappe en minder knappe leerlingen. Andere scholen daarentegen passen een. strenge selektie toe. De klassen worden samengesteld naar cle begaafdheid van de leerlingen in een bepaald vak of een aantal vakken. Bijvoorbeeld, alle leerlingen die goed. in wiskunde zijn. vormen een klas voor de wiskunde-uren. Zo ontstaat er een rangorde in. wiskunde-klassen. De leerlingen die bijvoorbeeld goed zijn in engels vormen. ook een klas. Zo krijg je dat bij ieder hoofdvak de samenstelling van de klas verschillend, is.

Alle leerlingen in een klas ontvangen een nummer naar begaafdheid. Zij die in een schooljaar de beste resultaten voor een bepaald vak behalen, krijgen een prijs.

In de hoogste klassen van de middelbare school wordt jaarlijks een schriftelijk examen afgenomen. De examen opgaven worden opgesteld door de universiteiten.

Schooljaren.

In Schotland ga je wat vroeger naar de lagere school dan in ons land. namelijk als je vijf jaar bent. Dit heeft automatisch tot gevolg dat je ook vroeger naar de middelbare school gaat. De leerlingen zijn meestal elf jaar oud. Er zijn zes leerjaren. Wanneer je zeventien of achttien bent, verlaat je de school dus weer. Soms vormen de eerste twee leerjaren nog een aparte afdeling, de zogenaamde „junior school", de

vier hogere klassen worden dan de „senior schoo.V' genoemd.

Schooldag.

Deze begint meestal omstreeks negen uur. De lesuren duren nu eens 35 minuten dan weer 40 minuten. Dit is per school verschillend. Er is een pauze waarin de leerlingen iets kunnen kopen in de schoolkantine. 's Middags gebruiken leerlingen en. leraren de warme maaltijd op school. Oudere jaars leerlingen, „pretects" genoemd, zien er hierbij op toe dat alles in. orde gebeurd. Omstreeks vier uur zijn alle lessen afgelopen en gaan de leerlingen. weer naar huis.

Openbaar en bijzonder onderwijs.

In Schotland kent men eigenlijk alleen maar openbare scholen en bijzondere rooms-katholieke scholen. Beide worden door de regering gesubsidieerd. In de vorige eeuw heeft ook de Vrije Kerk van Schotland eigen scholen gehad; maar deze heeft ze nu niet meer. Dit wordt nu als een pijnlijk gemis ervaren. Er wordt over gedacht om nu weer tot eigen schoolstichting over te gaan in samenwerking met alle Bijbelgetrouwe (..evangelicat") kerkformaties. Maar dat blijkt niet zo eenvoudig te zijn. Bovendien zijn deze groeperingen klein in aantal. Op de laatste Algemene Vergadering van deze Vrije Kerk van Schotland wekte één van de professoren de ambtsdragers en ouders op om kennis te nemen, waarin de jeugd op school wordt onderwezen en. hiervan kennis te geven aan. het deputaatschap van de synode dat zich bezig houdt met vragen op het gebied van het openbare leven. Er werd overwogen om een publikatie uit te geven voor middelbare scholieren met voorlichting over bepaalde onderwerpen vanuit het christelijk geloof.

Toch zijn de Schotse openbare scholen volgens traditie christelijke staatsscholen. Volgens de wet moet er godsdienstonderwijs gegeven worden en moet er dagopening met gebed en Bijbellezing plaats hebben volgens „reden en gewoonten". In de praktijk komt het hier op neer dat beide sterk afhangen van het hoofd van de school bij wie de dagopening berust en van de leraar of lerares die het godsdienstonderwijs geeft.

Godsdienstonderwijs.

Dit moet dus op alle scholen in Schotland gegeven worden. Het valt echter buiten de onderwijsinspektie. Verder kan ieder die bevoegd is om les te geven op een middelbare school door het hoofd van de school gevraagd, worden, om godsdienstonderwijs te geven. Voor dit vak is (nog) geen speciale opleiding of onderwijsbevoegdheid vereist. In de praktijk komt het er op neer dat het godsdienstonderwijs helemaal in handen is van de docenten die dit vak geven. Hoe dit onderwijs gegeven wordt, hangt sterk af van de geloofsovertuiging van de man of vrouw die voor de klas staat. Het komt zelfs voor dat het vak gegeven wordt — omdat het nu eenmaal volgens de wet gegeven moet worden — door docenten die zelf mei het christelijk geloof gebroken hebben. Je kunt het echter ook treffen, vooral in de Schotse hooglanden en eilanden, dat dit vak door een christen, gegeven wordt. Daar komt het nog voor dat de vragen en antwoorden uit de Kleine Catechismus van Westminster op de lagere school geleerd worden.

Bij de huidige stand van zaken, die veel te wensen over laat, is het echter mogelijk dat christen-leraren en - leraressen godsdienstonderwijs geven. Ze kunnen dit doen volgens de Bijbel, in overeenstemming met de belijdenis van de kerk en gericht op de leerlingen.

Wanneer het onderwijs zó gegeven wordt kan het juist in deze tijd nu de Schotse kerken hoe langer hoe meer hun greep op de jeugd verliezen, van grote betekenis en tot een rijke zegen zijn.

Dit artikel werd u aangeboden door: Jeugdbond Gereformeerde Gemeenten

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 14 november 1969

Daniel | 16 Pagina's

Aandacht voor Schotland

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 14 november 1969

Daniel | 16 Pagina's