Vaderlandse Geschiedenis

8. Willem VL

Wij hebben deze vorst reeds een-en andermaal genoemd. Voor de Hoeksen was het een opluchting; immers de nieuwe landsheer was een der hunnen.

De daders van de moord op Aleida (de gebroeders De Blote) mochten weer in Holland terugkeren, natuurlijk na gedane boete.

En deze was waarlijk niet gering! Verbeeldt U: een bedevaart naar Lyon; enige honderden zielmissen laten lezen voor de rust van Aleida en Kuser; met 400 vrienden en bloedverwanten in een kerk te 's-Gravenhage een voetval doen!

Reeds een jaar later hernieuwde zich de oorlog met Jan van Arkel. Deze deed n.1. een onverhoedse aanval op Woudrichem.

Graaf Willem viel nu het stadje Asperen en de sloten Hagestein en Everstein aan, bijgestaan door Kleef en de bisschop van Utrecht.

Maar de verdediging was prima. De graaf was genoodzaakt heel Hagestein en Asperen met een gracht te omgeven, welke aan de buitenkant beschermd werd door een van twijgen gevlochten haag: „de Hollandse tuin." Vandaar dat men later het wapen van Holland, de rode leeuw, afbeeldde met een „tuin" (— haag) omringd.

De bisscho'p maakte bij de belegering van Everstein gebruik van aard-en waterwerken rondom het slot.

Arkel zag zijn sloten van uit Gorkum in vlammen opgaan. Alleen Gorkum, Arkel en Leerdam bleven hem. Maar hij gaf de kamp nog niet op.

Eerst heimelijk, daarna openlijk gesteund door zijn zwager Reinald IV van Gelre en Gulik, leidde het tot een oorlog tussen Holland en Gelre.

Dc landzaten leden verschrikkelijk. Alles werd vertrapt en verwoest. Vooral de Betuwe moest 't ontgelden.

Eindelijk kwam er een 3-jarig bestand tot stand (tot 1410). Maar daarna had men 't lieve leventje weer gaande. Hoofdzakelijk was het om Gorkum te doen.

Nu, in 1412 werd de vrede van Wijk bij Duurstede gesloten. O.m. bleef Gorkum aan Holland en het kasteel van Arkel werd gesloopt.

En nu was het uit? Neen, want Willem VI was tot de ontdekking gekomen, dat tijdens de oorlog Kabeljauwse edelen, o.m. de heer van Egmond, neef van Arkel, vai\ plan waren geweest hem gevangen te nemen en aan de Geldersen en Arkelsen uit te leveren. De graaf rustte dan ook niet, voordat hij Arkel had gegrepen en in 's-Gravenhage achter slot en grendel gezet. (1415.) Egmond kon het ontkomen in Gelre. Zo werd het rustig en de Hoeksen hadden de overhand.

— Reeds vroeger (1408) had de graaf zich bemoeid met de zaken van het bisdom Luik.

Daar regeerde zijn broer, de elect Jan van Beieren; die wel de provenu's van het bisdom, maar niet zijn bediening behartigde.

Geen wonder, dat de Luikenaars hem liever zagen gaan en tenslotte de onderdanigheid opzegden.

Graaf Willem kwam zijn broer te hulp en een afgrijselijk bloedbad werd aangericht (1408.) Vandaar, dat \men hem voortaan Jan zonder Genade noemde.

Gelukkig voor hem, dat hij na de dood van graaf Willem een ander operatieterrein vond en het zijn nicht Jacoba zeer lastig maakte.

— Verder willen wij nog wijzen op Willems rol in de internationale politiek.

Zoals wij de vorige maal schreven, was de band met Frankrijk zeer verstevigd. In de oorlog tussen Frankrijk en Engeland streed hij dan ook aan de zijde der Fransen (slag bij Azincourt, 1415.)

En toch was hij ook Engelsgezind; werd zelfs, na een bezoek in zijn jonge jaren door Koning Hendrik IV begiftigd met de bekende orde van de Kouseband; natuurlijk tot grote ergernis van zijn Franse familie. Hij is zelfs in het jaar voor zijn dood nog in Engeland geweest, teneinde — op verzoek van Keizer Sigismund — mee te helpen om de vrede tussen beide landen te bewerkstelligen. Tevergeefs echter. De band met Frankrijk scheen nog steviger te zullen worden, toen zyn enige dochter Jacoba huwde met de tweede zoon van Koning Karei VI, Jan van Touraine.

Een echt politiek huwelijk! Jacoba was nog geen vijf jaar en haar „echtgenoot" iets ouder zodat gevoeglijk van een schijnverbintenis kan gesproken worden.

De beide kinderen werden samen opgevoed in Henegouwen; de officiële verbintenis had plaats in 1415.

Door dit huwelijk sloeg men in 1405 twee vliegen in één klap.

De Bourgondische hertog, aan wie zoals men weet, Jacoba geparenteerd was, trachtte van de toestand gebruik te maken, zijn invloed in Frankrijk te versterken ten koste van de familie Orleans.

Door het huwelijk van Jacoba en Jan kon er nu een verzoening tussen beide huizen plaats vinden.

Natuurlijk werden er in 1415, toen het huwelijk officieel werd, enige bepalingten gemaakt.

Jacoba zou later in de 3 landen haars vaders opvolgen; haar man echter slechts mede-regent zijn.

Zij moest ook geheel aan de kant der Hoeksen staan.

In de toekomst zouden we dus in deze landen een Koningszoon van Frankrijk zien verschijnen.

Het zou schijnbaar nog schoner worden. *De dauphin (Kroonprins) stierf en nu werd de echtgenoot van Jacoba dauphin. Zij kon dus in de toekomst Koningin van Frankrijk worden. De hertog van Bourgondië lachte en onze graaf niet minder.

Maar het is niet al goud: wat er blinkt. In Frankrijk woedde een burgeroorlog: de partij van Bourgondië contra die van Orleans.

Eer de jongelui naar Frankrijk gingen zou Willem

VI naar Parijs gaan en trachten de gemoederen tot rust te brengen.

Tevergeefs — hij moet de stad verlaten en vindt zijn schoonzoon stervende. Op 4 April 1417 stierf deze.

— Onze graaf zag nu donkere wolken samenpakken boven zijn erflanden. En geen wonder.

De Kabeljauwsen waren nog niet vergeten, hoe hij was opgetreden tegen hun voormannen Arkel en Egmond. Zijn broer, de heerszuchtige Jan zonder Genade kon hij absoluut niet vertrouwen.

De Bourgondiërs (Jan zonder Vrees en diens zoon Filips) hadden reeds een bruggenhoofd voor hun macht in deze landen door het bezit van Brabant en Vlaanderen. Maar, misschien liep het nog wel los. Op zijn Hoeksen kon hij natuurlijk rekenen. Jacoba was flink en haar moeder buitengewoon bekwaam.

Reeds in 1416 had de graaf binnen 's-Gravenhage een vergadering bijeen geroepen van de edelen, baljuwen en steden van Holland en Zeeland en gevraagd zijn dochter als zijn opvolgster te erkennen. Dc Kabeljauwsen echter schitterden door afwezigheid. Jacoba werd nu als opvolgster gehuldigd. De Arkels en Egmonds moesten buitengaats blijven.

Op 31 Mei 1417 is onze landsheer in Henegouwen overleden; naar men zegt, tengevolge van de slechte behandeling van een opgelopen wond.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen