Aan de ouders die menen dat hun kind muzikaal begaafd is

Het zat er al vroeg in. Jan was 4 jaar, wat dromerig van aard, in de kleuterklas kon hij zijn draai niet helemaal vinden. Maar toen deed vader als eerste een ontdekking: Jan klom thuis op de orgelbank en speelde op het orgel. Niet zomaar, nee, keurige melodietjes. Leek daar al niet de eerste regel van Psalm 68 vorm te krijgen? En na een paar weken zocht hij met zijn linkerhand al passende tonen bij de rechter! Spoedig stond het voor de omgeving vast: dat kind was muzikaal. De jaren verstrijken. Jan heeft met succes orgellessen gevolgd. Op zijn dertiende speelt hij zijn eerste kerkdienst en op zijn vijftiende heeft hij nog maar één wens: organist worden. En ja, wat wil je dan als ouders, zo'n jongen met zulke talenten houd je toch niet tegen? Aldus geschiedt. Jan doet toelatingsexamen en wordt vlot aangemomen. De eerste jaren verloopt zijn studie voorspoedig. De bijvakken gaan vanzelf en de hoofdleraar is tevreden. Jan gaat het wel redden. Maar wat redt Jan eigenlijk? Bestaat er in ons land ergens een betrekking als organist? Nee, zo ontdekt onze Jan, die baan bestaat niet. O, zeker, er zijn wel enkele grote stadskerken die een vaste organist hebben, maar het inkomen dat daarbij hoort, is niet meer dan een aardigheidje. Organist is een bijbaan van zoveel uur per jaar.

Orgelleraar
Maar wat gebeurt er dan met die tientallen organisten die per jaar afstuderen op de Nederlandse conservatoria? Nou, die worden geen organist, maar orgelleraar. Nu kan het zijn dat Jan al voor hij naar het conservatorium ging ervan droomde ooit orgelles te mogen geven, maar waarschijnlijk is dat niet. Het is heel wel mogelijk dat Jans dromen indertijd een hogere vlucht namen en hem deden belanden op de orgelbank van de Bavo in Haarlem met een "geheel gevulde" kerk onder zich. Ik kan me voorstellen dat iemand die een opleiding volgt voor uitvoerend musicus, enigszins teleurgesteld is als hij merkt dat lesgeven zijn voorland is. Het lijkt me echter nog veel frustrerender wanneer blijkt dat zelfs dat er niet in zit en er een omschohng moet volgen in een vak buiten de muziek. Zo vertelde de bekende Zeeuwse organist Bram Beekman mij dat een talentvolle afgestudeerde leerling zich om liet scholen tot secretaresse en nu in plaats van de orgeltoetsen de tekstverwerker bedient.

Zeef
Maar het zou toch eenvoudig zijn als men aanstaande organisten van tevoren eens vertelde dat hum toekomstmogelijkheden nihil zijn? Tja, dat zou het, ware het niet dat een conservatorium anders werkt. Een vakopleiding muziek is net als een zeef Wie niet goed genoeg is, kan ophouden en hoe groter de selectie, hoe meer kans dat er een supertalent uitrolt en dat laatste maakt de naam van het conservatorium en die van de leraar bekend. Immers, bij elke topartiest die optreedt, wordt in het programmaboekje vermeld waar en bij wie hij gestudeerd heeft. Zo werkt dat. Onlangs kon men in de kranten lezen hoe het Koninklijk Haags Conservatorium en het Amsterdamse Sweelinck Conservatorium ruzie maakten over een advertentie die laatstgenoemde plaatste om leerlingen te lokken en waar een aantal bekende namen van leraren werd genoemd, die volgens eerstgenoemde in Den Haag lesgaven. Foei.

Veel te veel
Hoe zit dat bij andere instrumenten? Voor pianisten geldt het bovenstaande in nog sterkere mate. Er zijn er veel te veel en voor concerten laat men het Hefst iemand uit het buitenland komen. Muziekschool is zo ongeveer de toekomst van elke klaviervirtuoos die de opleiding verlaat. De enigen die een reële toekomst tegenoet gaan, zijn de bespelers van orkestinstrumenten. Zij hebben inderdaad een mogelijkheid om hun brood op het podium te verdienen. En onze Jan? Onze organist kan, als hij boft, nog ergens in een dorp voor een appel en een ei de eredienst gaan begeleiden. Overigens is het wel tekenend voor de waarde die we toekennen aan de muziek in de eredienst dat we de mensen die daar voor zorg dragen belonen met een zakcentje.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen