Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Blikken in Bunyan's pelgrimsreis

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Blikken in Bunyan's pelgrimsreis

6 minuten leestijd Arcering uitzetten

10.

Aan de voet van de heuvel Moeilijkheid, „een weinig bezijden de weg", treft hij drie mannen aan, vast in slaap, met boeien aan de voeten. Het zijn de heren Dwaas, Luiaard en Verwaand. Hij probeert hen wakker te schudden, maar tevergeefs. Daarna ziet hij een tweetal mannen op hem aankomen, die zo pas over een muur zijn geklommen om zodoende op de smalle weg te geraken. Zij komen uit het land IJdele Roem en willen op deze manier naar Sion trekken. Hun namen zijn Formalist en Hypocriet. Op de vermaning van Christen, dat zij door hun wijze van doen de bevelen van de Eigenaar van de Weg overtreden, antwoorden zij, dat het al meer dan 1000 jaar aldus door velen gedaan wordt en dat het best met hen zal aflopen. Maar.... zij vergissen zich!

Weldra komen ze tezamen aan de heuvel Moeilijkheid. Drie wegen waren daar: de één, Gevaar geheten, boog om naar links; cle andere, Verderf genaamd, naar rechts, maar de nauwe weg liep recht tegen de heuvel op. Formalist en Hypocriet kiezen elk één van de twee zijwegen en gaan te gronde, maar Christen gaat de moeilijke, steile weg op.

Met vijf personen zien we onze pelgrim dus in aanraking komen. Eerst met een drietal — het enige trio dat hij op zijn reis ontmoet! — daarna met een tweetal! Twee soorten van wereldlingen worden ons hier al dadelijk voor ogen gesteld: onverschilligen en bedriegers van zichzelf!

Dwaas, Luiaard en Verwaand zijn de vertegenwoordigers van de godsdienstigonverschilligen. Formalist en Hypocriet behoren tot de zelfbedriegers. In korte trekken worden zij meesterlijk getekend. Het zou verwondering kunnen wekken, dat Bunyan deze ongelukkigen, die wij eer in de stad Verderf, althans zeker buiten de Enge Poort verwachten zouden, hier ter plaatse, zo dicht bij Uitleggers huis, heeft getekend, wisten wij niet, welk een fijn kenner van het geestelijk leven en van het menselijk hart hij was.

Juist nadat hij tot het Kruis gekomen was, had hij ondervonden, dat de boeien van velerlei zonden hem, en niet alleen hem, nog omklemden. Daarom, als wij de Heere kennen, laat ons met vrezen en beven clit aangrijpend toneel gadeslaan.

Bunyan tekent ons in deze mensen geen ongelovigen, maar belijdende Christenen, mensen, die er prijs op stellen voor goede, kerkse mensen door te gaan. Zij zouden zeker beledigd zijn, als men hen anders bezag. Ik houd mij er van verzekerd, dat zij de fouten van anderen veel scherper zagen dan die van henzelf en dat Dwaas de zorgeloosheid van anderen, Luiaard de luiheid van anderen en Verwaand de zelfgenoegzaamheid van anderen wel behoorlijk zal hebben opgemerkt en becritiseerd. Maar ach, hoe zeldzaam is de waarachtige zelfkennis!

Slechts even bezijden de weg - maar toch niet op de weg! Onder het bereik der vermaningen, onder het gehoor der roepstemmen van ware Sionspelgrims - en toch gebonden met de ketenen der zonde, en bij het dreigendst gevaar in valse gerustheid roepend: Gevaar? Het is er niet, want ik zie 't niet!

De Heere opene onze ogen, opdat wij ten allen tijde onze ware toestand mogen zien! Dwaas zegt eenvoudig botweg: Er is geen gevaar! Luiaard gelooft wel, dat er gevaar bestaat, maar 't is nog ver genoeg verwijderd, denkt hij. Eerst nog een beetje slapen! Dan zal hij ook wel opstaan en de weg naar Sion, die immers dichtbij is, opgaan. Het is niet uit te spreken, hoeveel zielen er verloren gaan door deze zondige, gevaarlijke luiheid. Zij hebben wel een indruk gehad van de Waarheid, zij hebben ook wel goede plannen en voornemens gehad om de Heere te gaan dienen; maar het wereldse leven, de genietingen en verstrooiingen van de tijd, hebben hen allengs zorgeloos en slaperig gemaakt.

Ach, hoe nodig is het toch biddende en wakende te zijn!

En dan is er nog een derde, die eveneens een weinig terzijde van de weg ter neerligt, óók al geboeid zonder dat hij het weet; dat is Verwaand, die op de waarschuwing van Christen zegt: Ieder moet weten op zijn eigen benen te staan. Op zichzelf is dit een kostelijke waarheid. Het is een groot voorrecht cle weg te weten, maar wee degene, die dan ook die weg niet opgaat, maar als deze Verwaand blijft liggen.

Het kan natuurlijk niet anders of Bunyan doet ons af en toe personen op de smalle weg ontmoeten, die er feitelijk nooit op gekomen zijn. Maar hoe zou hij hen op een andere wijze met Christen, die er voortdurend op wandelt, althans begeert te wandelen, in aanraking kunnen brengen.

Dit geldt zeker ook voor de twee mensen, die we reeds leerden kennen: Formalist en Hypocriet. In Formalist en Hypocriet zien we de gevaren van onwaarheid in de godsdienst, die altoos tot zelfbedrog leidt, met levendige kleuren getekend. Zij „haastten zich" om bij Christen te komen staat er heel eigenaardig en tekenend. Zij halen Christen in een paar minuten in. Het lopen gaat hun gemakkelijk genoeg af! Zij hebben geen last van iets ter wereld; van zonde-en schuldgevoel, van vrees voor de geboden Gods evenmin. Ach, als een

mens niets te dragen heeft, kan hij wel snel vooruitkomen. Zij zijn geen ware pelgrims, al doen ze net alsof! Zij worden ons ook daarom zo ernstig voor ogen gehouden, omdat wij allen zo héél nabij tot hun familie behoren, gelijk die twee zelf erg nauw aan elkaar verwant zijn. Een Formalist behoeft nog geen Hypocriet te zijn, maar heel dikwijls wordt hij het.

De Formalist is de man van vaste vormen en gebruiken. De vorm staat bij hem hoger dan het wezen. Zijn godsdienst wordt tenslotte niets dan vorm. Hij heeft de gedaante der godzaligheid, maar mist hare kracht: hij heeft de schijn, dat hij leeft, maar hij is dood. Hij is van Formalist Hypocriet geworden!

Het woord Hypocriet betekent: „toneelspeler". Een toneelspeler stelt op de planken een koning, een priester, een heilige voor, al is hij misschien een lage, gemene kerel. En zo zijn er helaas mensen te over, die in de maatschappij, ja in de Christelijke kerk, spreken over Christus, alsof zij Hem kenden, redeneren over genade, alsof zij die rijkelijk ervaren hadden, en toch verstaan zij er niets van. Het is alles een aangeleerd lesje, het is alles huichelarij!

Elk moge zich dan ook wel ernstig afvragen: Draagt mijn geloof wel de wezenlijke kenmerken? Is mijn kerkgaan, mijn Bijbellezen, mijn eerbied voor de oude paden bij mij een gevolg van innerlijk leven, van waarachtige behoefte aan God, aan de levende God, of berust het ook bij mij op traditie en conventie? Waarom heb ik nog niet, gelijk zovele anderen, met alles gebroken?

Dit artikel werd u aangeboden door: Jeugdbond Gereformeerde Gemeenten

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 19 juli 1963

Daniel | 8 Pagina's

Blikken in Bunyan's pelgrimsreis

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 19 juli 1963

Daniel | 8 Pagina's