Prins van het bos

Voor alle duidelijkheid: een ree is geen jong edelhert en ook geen vrouwtjeshert. Het is een aparte diersoort, naast edelhert en damhert. Een volwassen ree heeft een schofthoogte van 75 cm en weegt slechts 25 kilo. Een edelhert weegt 150 kilo! Reeën komen in heel Nederland voor. Waar rust, dekking en voedsel zijn, kunnen reeën leven. Ook in gebieden met weinig bos, zoals polders, komen ze voor.

Klein gewei
In de winter zijn reeën vrij donker gekleurd. De wintervacht wordt in de lente verwisseld voor het prachtige roodbruine zomerhaar. De mannetjes, die reebokken heten, hebben in de winter hun gewei afgeworpen, net als alle andere hertachtigen. Het eerste gewei van een jong bokje bestaat uit spitsen van ongeveer 10 cm lang. Zo’n reebok wordt daarom ook wel spitser genoemd. In het volgende jaar, als het tweede gewei groeit, heeft elke geweistang twee (gafelbok) of soms al drie enden. Dat heet dan een zesender. De lengte van een reeëngewei is maximaal 25 tot 30 cm. Veel kleiner dus dan het gewei van een edelhert. Het is een misverstand dat je aan het aantal takken van het gewei de leeftijd van een reebok of edelhert kunt alezen. Mannetjes die over hun hoogtepunt heen zijn, zetten vaak terug, dat wil zeggen dat hun geweien weer minder takken krijgen dan het jaar daarvoor.

Reukspoor
De bronst- of paartijd van het reewild verloopt anders dan bij de edelherten, omdat reeën niet in roedels leven. De bok wordt in de bronsttijd slechts met één geit samen gezien, maar paart wel achtereenvolgens met verschillende geiten. De paartijd valt eind juli, begin augustus. Tijdens de bronsttijd is de bok zeer onrustig. Hij slaat met zijn gewei in de struikjes en maakt krabplaatsen met zijn voorpoten. De bokken hebben tussen hun geweistangen een klier die een geurstof afgeeft. Bij het slaan, vegen en schuren van het gewei voorzien de reebokken hun territorium dus met een reukspoor. Soms wordt er gevochten tussen twee bokken. Met hun geweien botsen en duwen ze tegen elkaar, totdat een van de dieren op de vlucht slaat. De bokken blijven enkele weken bronstig, de geiten slechts kort.

Witte vlekjes De meeste reekaljes worden tussen eind mei en half juni geboren. De draagtijd is lang (ongeveer 41 weken), omdat de vrucht blijft sluimeren tot december en zich pas in de laatste vijf maanden van de draagtijd ontwikkelt. Wanneer het tijdstip van de geboorte nadert, trekt de geit zich terug en verstoot ze haar overjarige kalje(s). De prinsenkinderen worden in hoog gras of dicht struikgewas ter wereld gebracht. Ze zijn bijzonder mooi en ijn getekend. Hun kleur is bruin en hun lichaam is bedekt met witte vlekjes. Een pasgeboren kalje geeft de eerste dagen absoluut geen lucht af. Daardoor kunnen roofdieren ze niet ruiken.

De eerste dagen blijven de kaljes rustig liggen. Het moederdier blijft altijd in de buurt en waarschuwt door piepende geluidjes (iepen) als er onraad is. Het kalje drukt zich dan roerloos tegen de grond. U weet natuurlijk al dat u, als u zo’n kalje vindt, er niet aan mag komen. De moeder weet echt wel waar ze haar kind achterliet. Even kijken en snel een foto maken, kan natuurlijk geen kwaad. Na ongeveer een week volgen de kaljes de reegeit. De witte spiegel van moeder is daarbij een goede gids. Bij gevaar gaat het kalje (in het begin) liggen en vlucht de moedergeit. Als de rust is weergekeerd, haalt ze haar kalf weer op. Na twee maanden is de gevlekte tekening van de kaljes verdwenen.

Groot gezichtsveld
In de winter lopen reeën graag bij elkaar. Zo’n groepje heet een sprong. Ze leven dan voornamelijk van knopjes van bomen en struiken, eikels en beukennootjes. Ook al zie je geen reeën, je kunt wel ontdekken of ze in de buurt zijn. Op zandpaden en als er sneeuw ligt, zijn reeënsporen goed te zien: twee langwerpige hoejes per poot. Als sporen gelden ook de krabplaatsen, die een bok maakt aan de voet van een boom, om zijn territorium af te bakenen. De zogenaamde veegbomen, waartegen een bok zijn gewei afveegt, wijzen eveneens op een ree in de buurt. Wil je reeën zien, dan kun je het beste in de vroege ochtend en ’s avonds op pad gaan. Op die tijdstippen gaan reeën laveien (eten) op weitjes en akkers langs de bosrand. Neem een verrekijker mee, trek onopvallende kleding aan, wees stil en houd rekening met de windrichting. Reeën horen, zien en ruiken uitstekend en als ze mensengeuren of -geluiden opvangen, zijn ze al verdwenen voordat je ze ziet. De ogen van een ree staan aan de zijkant van de kop, waardoor ze een groot gezichtsveld hebben. De ogen zijn astigmatisch, dat wil zeggen dat reeën bewegende dingen beter kunnen zien dan stilstaande. Als je reeën ontdekt, moet je dus roerloos blijven staan. Hebben de dieren jou nog niet gezien, ga dan zitten of liggen. Ze kunnen dan heel dichtbij komen. Hun oren kunnen ze naar alle kanten draaien. Alledaagse geluiden zijn vertrouwd. Een trein of auto’s mogen voorbijrazen maar een krakend takje maakt ze direct waakzaam. Als een ree verontrust is maar niet precies weet wat er aan de hand is, gaat het schijngrazen. Het doet dan net of het gaat eten, maar steekt de kop plotseling weer op om in de verdachte richting te kijken. Als de bespieder zich dan beweegt, slaat het ree op de vlucht.

www.fredvanwijk.nl

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen