We zitten op het goede spoor wat betreft wijze van natuurbehoud

Dat wij in ons kleine, volgebouwde land verhoudingsgewijs een redelijke hoeveelheid natuur hebben, is vooral te danken aan enkele particuliere instanties en de overheid. Zij zagen gelukkig tijdig in hoe belangrijk het is dat natuurgebieden beschermd en beheerd worden tegen het oprukkende economisch belang en de bezitsdrang van de mens. Flora en fauna kunnen daardoor in stand gehouden worden. Ons nationale park "De Hoge Veluwe" is een goed voorbeeld van een particulier initiatief, waardoor dit schitterende gebied behouden is.

Normen in beweging
Er zijn diverse instanties die zich, deels in positieve zin, bezig houden met het beheren van de natuur, zoals Natuurmonumenten, Het Gelders Landschap en Staatsbosbeheer. Zij dragen een stuk verantwoordelijkheid ten opzichte van de burgers of hun leden. Tegenwoordig heeft men echter andere belangen dan pakweg twintig jaar geleden. Vandaar dat waarden en normen voor wat betreft natuurbeheer constant in beweging zijn. Men kan zich zelfs afvragen of de natuur eigenlijk wel beheerd moet worden. Het moet op zijn minst tot nadenken stemmen dat de mens (zelf een stukje natuur) de natuur om zich heen wil of moet beheren. Je zou verwachten dat de natuur zo is toegerust dat ze zichzelf uitstekend in stand kan houden. Dat is ook zo, maar dan moeten we haar wel de middelen laten om dat te kunnen. Het is de moeite waard om hetgeen wij aan natuurgebieden hebben, te koesteren en te beschermen tegen "anders willenden". De mens in deze geïndustrialiseerde maatschappij kan dan optimaal genieten en ontspannen in onze mooie natuurgebieden, die ook voor de dieren van de schepping die er leven, letterlijk van levensbelang zijn.

Afsluiten
De huidige tendens is dat steeds meer terreinen en wegen afgesloten worden voor publiek en verkeer. In sommige opzichten kan dit zinnig zijn, bij voorbeeld als er een rustgebied wordt ingericht. Een aantal rustgebieden wordt echter gewoon als jachtterrein gebruikt, waar particuliere jachtverenigingen zich kunnen uitleven, met toestemming van het ministerie van landbouw. Het wekt verbazing als je constateert dat er ontheffingen te koop zijn waardoor met name de jachtverenigingen ongehinderd en ongestoord hun hobby kunnen uitoefenen. Om tot een gemakkelijk afschot te komen worden er her en der op de Veluwe voederplaatsen aangelegd, waar voornamelijk met slachtafval of eendagskuikens het wild gelokt wordt, zoals zwijnen en vossen. In dit verband moet gezegd worden dat Natuurmonumenten zeer gunstig afsteekt bij de andere genoemde instanties. Natuurmonumenten is tegen elke vorm van jacht. En terecht. Ondanks enige negatieve punten kan in het algemeen gesteld worden dat we op het goede spoor zitten om de natuur in stand te houden. In ons aller belang en voor hen die na ons komen.

Beheersmethoden
Momenteel worden op diverse locaties proeven genomen met Schotse Hooglanders. Door hun manier van begrazing en bemesting ontstaat meer openheid in bos en veld. Hierdoor zou vanwege de veranderde kruidenlaag meer kans op (over)leven zijn voor kleinere dieren zoals reptielen en insekten, die op hun beurt weer (meer) vogels aantrekken. De verhouding flora/fauna verbetert daardoor. Bij deze begrazingsproef wordt tevens geëxperimenteerd met Konikpaarden en IJslandse pony's. In het Kootwijkerveen heeft men zelfs een heuse Hollandse stier ingezet, maar sinds kort is deze stier weer verdwenen. Het is niet te hopen dat vanwege deze nieuwe methoden het damhert en de moeflon letterlijk het veld moeten ruimen. Deze lieve dieren hebben door de jaren heen hun plekje in ons land bevochten en kunnen gemakkelijk naast ree, hert en zwijn bestaan.

Heide afplaggen
Voor het beheren van heide geldt: afplaggen en op hopen leggen. Daardoor onstaan zonder-meer mooie heidevelden, tenminste als het heidehaantje geen spelbreker is, zoals verleden jaar. Heide is eigenlijk van oudsher, door ingrijpen van de mens, meer cultuur dan natuur. Op enkele heidevelden worden nog steeds schapen gehouden, compleet met schaapskooi, herder en herdershonden, maar dat lijkt meer op een toeristische attractie dan op beheer. Maar misschien is het toerisme gewoon een (prettige) bijkomstigheid. Een minder prettige bijkomstigheid is echter dat de heideplaggen tegenwoordig rijk zijn aan zware metalen. Daardoor zijn ze onverkoopbaar als meststof, zodat ze gewoon blijven liggen, zelfs in een waterwingebied. Er is geen afzetgebied meer voor. Het lijkt geen goede zaak dat heidevelden zo omstreeks maart/april als beheersmethode soms nog afgebrand worden, of opzettelijk in brand gestoken worden, zoals in het voorjaar van 1991 bij Assel, door vandalen. Bij inventarisatie nadien blijkt dat alle reptielen, muizen en eieren van broedvogels levend verbrand zijn. Het is inen-intriest om de verkoolde lijfjes van hagedissen, muizen, slangetjes e.d. aan te treffen op de zwart geblakende grond.

Cerviducten
Toch is men in Gelderland op de goede weg als we kijken naar de aanleg van de cerviducten op de weg Apeldoorn-Arnhem en mogelijk in de toekomst over de weg Apeldoorn-Amersfoort, om het wild betere uitwisselingskansen te geven. Zelfs de aanleg van dassentunnels wordt tegenwoordig al in de bouwtekeningen opgenomen, indien de beherende instanties kunnen aantonen dat deze tunnels noodzakelijk zijn om de dassenpopulatie in stand te houden en zo mogelijk uit te breiden. Helaas worden met een zekere regelmaat dassen dood aangetroffen; ze zijn het slachtoffer van het verkeer geworden. Dassentunnels zijn dus pure noodzaak om meer slachtoffers te voorkomen. Deze dieren kunnen zeer slecht zien en zijn niet toegerust om in onze gemotoriseerde maatschappij te overleven.

Voorjaarsrust
Wat enige bevreemding wekt is dat juist in een periode dat er veel bosvogels broeden en er veel zoogdieren geboren worden, de activiteiten in de natuurgebieden toenemen. Het is er dan een drukte van belang door het kappen en zagen van bomen, tractoren die af en aan rijden om met veel lawaai de stammen af te voeren. De rust die veel dieren dan juist nodig hebben wordt wreed verstoord. Het zou beter zijn als men deze activiteiten in de maanden november tot februari liet gebeuren, maar het economisch belang zal ook hier moeilijk opgeofferd worden, o

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen