De orde des heils [1]

De toepassing van het heil vindt plaats door de Heilige Geest. Toepassen is iets anders dan toe-eigenen. We zouden kunnen zeggen: aan de toe-eigening moet de toepassing voorafgaan. Ja, zelfs de toe-eigening hoort ook nog bij de toepassing. De Kerk zegt in het doopsformulier dat de Heilige Geest hen toe-eigent hetgeen ze in Christus hebben.

Het geloof wordt ook door de Heilige Geest gewerkt. Als de toe-eigening geheel aan ons werd overgelaten, zou het niet zo eenvoudig zijn om over een heilsorde te spreken. Ieder mens is immers anders. De één zou hiermee beginnen en een ander daarmee. Maar de Schrift leert: ‘Niemand kan zeggen Jezus de Heere te zijn dan door de Heilige Geest’. Hij is de noodzakelijke Toepasser.

Pasen en Kerst

In de verwerving van het heil is een heel duidelijke orde. Het is onmogelijk om die orde om te draaien. Hoe had Pasen aan Kerst vooraf kunnen gaan? Dat was onmogelijk. Of had de Hemelvaart aan Goede Vrijdag vooraf kunnen gaan? Dat is evenzeer onmogelijk. Voor ieder zal het duidelijk zijn dat de orde in de verwerving van het heil heel helder en zelfs logisch is.

De vraag is of de Heere ook in de toepassing van het heil een bepaalde orde hanteert. Velen geven daarop een ontkennend antwoord. Men veegt de heilsorde aan de kant en verdenkt degenen die daar wel over (s)preken van het opleggen van een dwangmatig systeem. Opvallend is echter dat degenen die niet van een heilsorde willen weten, er zelf ook een eigen orde op nahouden. Die orde heeft vaak geen enkele relatie meer met de verwerving van het heil.

Dat systeem komt mij ook veel dwangmatiger over dan de heilsorde, die we in de komende artikelen willen behandelen. Bovendien staat die orde ook vaak haaks op de talloze voorbeelden die de Bijbel ons geeft. De vele genezingen, met symbolische betekenis van het werk van Christus, maken ons duidelijk: ‘Die gezond zijn hebben de medicijnmeester niet van node, maar die ziek zijn’.

Orde in de schepping

Is er wel een heilsorde? Er was orde in de schepping. Dit zal niemand ontkennen. Wie de scheppingsdagen met elkaar vergelijkt, ontdekt een prachtige orde in de eerste drie scheppingsdagen. Deze orde is niet om te keren. Stel u zich eens voor… Bovendien ontdekt men een prachtige orde in de relatie tussen de eerste en de vierde dag, de tweede en de vijfde dag en de derde en de zesde dag. Die orde in Gods werk kán ook niet anders, want God is een God van orde. Eenzelfde orde vinden we ook terug in het werk van de herschepping. Dit is namelijk ook een werk van God.

Hoe kunnen we de heilsorde definiëren? Een eenvoudige definitie is: ‘De heilsorde is de weg waarlangs de toepassing van het heil geschiedt’. Ds. G.H. Kersten schrijft iets uitvoeriger: ‘Die orde, in welke de Heilige Geest de uitverkorenen de weldaden deelachtig maakt, die hun, naar het welbehagen des Vaders, door Christus zijn verworven, en die zij in Hem, als hun Hoofd, alrede deelachtig zijn, maar die in de tijd des welbehagens hun dadelijk worden toegepast’ (“Gereformeerde Dogmatiek”, deel II, blz. 63).

In dogmatische termen verloopt de toepassing van het heil in de weg van: roeping – wedergeboorte – geloof – rechtvaardigmaking – heiligmaking – heerlijkmaking. Is deze volgorde ook om te keren? Kan het zijn dat God eerst de heerlijkmaking werkt en daarna het geloof? Of is het mogelijk dat eerst de rechtvaardigmaking wordt toegepast, en daarna de wedergeboorte? U zult het met mij eens zijn dat dat hele dwaze vragen zijn.

Schriftuurlijke orde

Maar is die genoemde orde ook in de Schrift terug te vinden? Dat is immers het allerbelangrijkste. Al zou het altijd in onze kerk geleerd zijn en we hadden de Bijbel niet aan onze kant, dan moeten we onze gedachten direct bijstellen. Maar ik noem u de gulden keten uit Romeinen 8: ‘En die Hij te voren verordineerd heeft, deze heeft Hij ook geroepen; en die Hij geroepen heeft, deze heeft Hij ook gerechtvaardigd, en die Hij gerechtvaardigd heeft, deze heeft Hij ook verheerlijkt’.

Paulus blijkt ook een prediker van de heilsorde in 1 Korinthe 1:30: ‘Maar uit Hem zijt gij in Christus Jezus. Die ons geworden is wijsheid van God, en rechtvaardigheid, en heiligmaking en verlossing’. En deze teksten zijn met anderen aan te vullen. Kortom, we staan met onze heilsorde op heilige grond.

(wordt vervolgd)

ds. A. Schot, Nunspeet

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen