Toen ging er een pijl door mijn hart

Herinneringen aan de. Fraanje

Jozias Fraanje werd op 20 oktober 1878 geboren in Biezelinge op Zuid-Beveland. Zijn ouders behoorden tot de gemeenten van ds. bakker, een groep die zich had afgescheiden van de Ledeboeriaanse gemeenten, jozias ((oost) mocht niet naar school, omdat hij niet was ingeënt tegen pokken. Zijn ouders hadden bezwaar tegen de toen verplichte vaccinatie. Hij werd landarbeider en ging ook met een eigen paard en wagen als voerman aan het werk, wat hem een goed inkomen opleverde.

Door God geroepen

Vanaf zijn 1 7e jaar had Fraanje er indrukken van, dat hij bekeerd moest worden, maar toen hij 21 was, ging hij de wereld weer dienen. "Strijdend tegen Cod en Zijn geboden", zoals hij zelf heeft gezegd. Toch leefde hij niet gerust. In januari 1904 ging hij in Goes naar de kerk bij de 21-jarige oefenaar G. H. Kersten van de kruisgemeente te Meliskerke. Deze preekte over Zondag 4: 'Doet dan God de mens geen onrecht, dat Hij in Zijn wet van hem eist wat hij niet doen kan? '. De Heere gebruikte die preek om Fraanje zondaar voor Hem te maken. "Toen ging er een pijl door mijn hart; ik ben naar huis gegaan en in de schuur gevlucht, en heb daar vijf dagen en nachten gelegen." Hij kreeg Gods deugden liever dan zijn eigen zaligheid, maar het behaagde de Heere toen Christus in zijn hart te openbaren tot een verzoening voor al zijn zonden. Door de krachtdadige werking van de Heilige Geest mocht hij zich korte tijd verzoend weten met een Drieënig God.

Twee jaar later, toen hij aan het ploegen was op het land, heeft de Heere hem ook krachtig geroepen om Zijn Woord te gaan verkondigen. "Ik was daar die middag alleen en terwijl mijn paarden moesten rusten en eten, heeft het God behaagd, mij de minste van allen op aarde, krachtdadig te roepen en erbij te bepalen, dat Hij mij, die onder het oordeel Gods op aarde geboren was en onder het oordeel toegebracht, onder het oordeel riep om in de Kerk van Jezus Christus op aarde te dienen."

Predikaat

Fraanje was in 1907 ouderling geworden in de Ledeboeriaanse gemeete te Goes, waar sinds 1905 ds. H. Roelofsen stond, die eigenlijk predikant was bij de Kruisgemeenten. Dat was al een teken van wederzijdse erkenning!

De ouderling kwam veel bij zijn dominee thuis. Ze hadden een nauwe band met elkaar. De Heere maakte ds. Roelofsen bekend met de geestelijke strijd, die Fraanje toch nog over zijn roeping had. Hij zei tegen hem: "We zullen je onderzoeken voor het leraarsambt en zien hoe het gaan". Het ging goed! Fraanje mocht meteen in de gemeenten gaan spreken en de Heere heeft hem geholpen.

In de zomer van 1 907 was onder Gods zegen door de inzet van ds. Kersten landelijk de vereniging tot stand gekomen van de Ledeboeriaanse gemeenten en de Kruisgemeenten. Dat was het begin van de Gereformeerde Gemeenten. Ds. Fraanje was de eerste in het nieuwe kerkverband, die van een classis toestemming kreeg om te gaan preken. Het was in die tijd de gewoonte, dat degenen die een roeping hadden tot predikant zich via hun kerkenraad aanmeldden bij de classis. Bij toelating mochten ze eerst gaan 'oefenen' en daarna werden ze door de synode beroepbaar gesteld.

Toen ds. Roelofsen in 1908 naar Bruinisse ging, werd Fraanje oefenaar in Goes. In 1912 vertrok hij naar Terneuzen, waar ds. J. R. van Oordt hem in hetzelfde jaar beves-

tigde tot predikant met Markus 1 6 vers 20: 'En de Heere wrocht mede'.

Verdere levensloop

Op 18 maart 1909 is oefenaar Fraanje getrouwd met de bijna tien jaar jongere Pieternella Filius. Ze hadden elkaar ontmoet op een gezelschap in Yerseke, waar Fraanje had gepreekt. Ze wisten daarna allebei dat de Heere hen voor elkaar bestemd had! (De 97-jarige weduwe Fraanje vertelt daarover in een interview met mevr. M. C. van Woerden-Verhoef in 'Daniël' van 26 april 1985).

In Terneuzen hebben zij niet lang gewoond: in 191 3 al werd ds. Fraanje predikant in Rotterdam. Vandaar ging hij in 1916 terug naar Goes om in 191 8 het vierde beroep naar Barneveld aan te nemen. Bij een van de eerder beroepen had hij tegen de kerkenraad gezegd: "Wijs ben ik niet, zonder de Heere kan ik niet en zó komt ik niet". Hij ging pas nadat de Heere hem daartoe vrijmoedigheid had gegeven. Hij is er zijn verdere leven ook gebleven.

Niet alleen voor Barneveld, maar voor de hele Veluwe is de arbeid van ds. Fraanje van grote betekenis geweest. Toen hij er kwam, was er op acht plaatsen een Gereformeerde Gemeente. Bij zijn 25-jarig ambtsjubileum in november 1937 waren er negentien gemeenten. Nieuwe kerkgebouwen werden door hem in gebruik genomen. Op verschillende plaatsen heeft hij gecatechiseerd. Hij kon veel werk aan en deed het met lust en opgewektheid. Ook in de rest van het land heeft hij in zijn Barneveldse tijd nog veel gepreekt.

Verbondenheid

Tussen ds. Fraanje en ds. Kersten - die hij zijn geestelijke vader noemde - is altijd een nauwe band blijven bestaan, ook al waren zij het soms niet met elkaar eens. Dat was het geval toen ds. Kersten in de twintiger jaren een Theologische School wilde stichten. Ds. Fraanje was daar niet voor. Hij was zelf ook zonder opleiding en met weinig studie gaan preken, nadat God hem zo krachtig geroepen had. Hij meende dat dit de gewone weg moest zijn, maar hij is daarvan teruggekomen. Hij werd al spoedig in het curatorium gekozen en is er de laatset vijf jaren van zijn leven voorzitter van geweest. Bij zijn 25-jarig jubileum, toen hij preekte over 2 Korinthe 2:14, heeft hij gezegd: Nademaal God mij zo onmiddellijk riep tot het leraarambt, heb ik mij wel eens tegen de middelen gesteld, maar de Heere heeft het mij vergeven".

In diezelfde dienst werd hij ook hartelijk toegesproken door ds. Kersten, die onder meer tot hem zei: "De innerlijke betrekkingen op de verbor| I genheden van Gods Verbond en op de vaste grondslag van Zijn Waarheid, heeft ons in onze donkere, droeve tijden meer en meer saamgebonden en de gemeenschap in onze harten gewrocht, waarvan de Heere in Zijn Woord getuigt en die een zoete vrucht is in het leven van Gods kinderen."

Zijn levenseinde

In 1949 kwam na een arbeidzaam leven in Gods Koninkrijk het levenseinde van ds. Fraanje. In de eerste maand van dat jaar heeft hij nog veel gepreekt, maar in februari had hij geen stem meer om voor te gaan. Ook kreeg hij ernstig suikerziekte, waarvoor hij in het ziekenhuis in Ermelo werd opgenomen. Daar mocht hij vijf weken verblijven onder een geopende hemel, toen hij als het ware Christus al in Zijn heerlijkheid heeft gezien.

Hij heeft daar een rijk getuigenis van gegeven. Toen hij weer thuis mocht komen, kon hij nog wel wat ambtelijk werk doen, maar gepreekt heeft hij niet meer. De laatste tijd van zijn leven werd gekenmerkt door een zeer ootmoedige gestalte. Tien dagen voor zijn sterven woonde hij nog een kerkdienst bij, waarin ds. M. van de Ketterij voorging. Na de dienst heeft ds. Fraanje voor de katheder zijn gemeente van Barneveld voor het laatst toegesproken en om vergeving gevraagd voor alles wat hij verkeerd had gedaan. Het was een ontroerend afscheid.

Op 3 september 1949 mocht hij ingaan in de vreugde zijns Heeren, om het loon van een getrouwe dienstknecht te ontvangen. Hij mag nu eeuwig met Christus in de hemel zijn.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen