Homo-huwelijk?

Het percentage mannen dat homofiel is, en het percentage vrouwen dat lesbisch is, schijnt toe te nemen. Of dat werkelijk zo is, is de vraag. Nog niet zo lang geleden werd homosexualiteit algemeen veroordeeld, met het gevolg dat homofielen en lesbiennes hun sexuele voorkeuren op generlei wijze durfden te laten blijken.
Tegenwoordig levert de publieke beleving van homosexualiteit veel minder problemen op. Zelfs in christelijke kring spreekt men over de geschakeerdheid van de schepping en schijnt er weinig bezwaar meer te bestaan tegen het samenwonen van homofielen en lesbiennes. Ik laat het aan de theologen onder ons over, een Schriftuurlijk-ethisch oordeel uit te spreken, niet over het homosexueel zijn - zo kan een mens door God zijn geschapen -, maar over de beleving daarvan, die in christelijke kring van oudsher is afgewezen op basis van teksten als b.v. Lev. 18:27 en Rom. 1:26 en 27.
Als jurist wens ik echter wel de vraag te stellen, of in onze samenleving de (principiële) afwijzing dan wel het (uit pragmatische overwegingen) dulden van homosexuele relaties moet worden omgezet in een legalisering daarvan. De wetgever is - gelukkig - nog niet zover: het Burgerlijk Wetboek duidt het huwelijk aan als een verbintenis tussen een man en een vrouw. En wie ongehuwd wil samenwonen, hetzij met iemand van de andere, hetzij met iemand van dezelfde sexe, is uiteraard vrij een samenlevingscontract door een notaris te laten opstellen en passeren, maar de burgerlijke stand sluit en registreert alleen huwelijken, geen andere samenlevingsvormen.
Het behoeft geen verwondering te wekken, dat personen en organisaties (zoals het Cultuur- en Ontspannings-Centrum C.O.C.) die de homosexualiteitsbeleving eerder aanmoedigen dan volstaan met afwijzing van de bezwaren daartegen, zich thans inzetten voor legalisering van homosexuele relaties door de Overheid.
En aangezien het Rijk daaraan (nog) geen gehoor geeft, hebben twee Vlaardingse homofielen zich tot alle Nederlandse gemeenten gewend met het verzoek een lokaal partnerregister voor homo's in te stellen en hun samenlevingsovereenkomst officieel te registreren.
De Vereniging van (alle) Nederlandse Gemeenten en de Vereniging van ambtenaren van de burgerlijke stand hebben de gemeentebesturen geadviseerd daaraan niet te beginnen en te wachten op een eventuele officiële wetgeving die aan niet-huwelijkse relaties gelijke juridische en publiekrechtelijke gevolgen zou kunnen verbinden als aan een huwelijk. Op dit terrein behoort immers geen chaotische situatie te gaan ontstaan, waarin iedere gemeente conform het Burgerlijk Wetboek verplicht is een huwelijk te sluiten en daarnaast vrij is ook nog een register van niet gehuwde (al dan niet homosexuele) relaties bij te houden.
Verreweg de meeste gemeenten houden zich aan dit advies. Slechts enkele toonden zich bereid de deur open te stellen voor de registratie van homosexuele paren. Deventer nam het voortouw: in juni werden aldaar niet zonder publiciteit twee lesbiennes ingeschreven in het aangelegde samenlevingsregister. Maar de meeste publiciteit kreeg Giessenlanden - een in de zeer orthodoxe Alblasserwaard gelegen gemeente, enkele jaren geleden ontstaan door samenvoeging van Arkel, Giessenburg, Schelluinen en het drieluik Hoogblokland, Hoornaar en Noordeloos, waarover destijds de rechts antirevolutionair Schakel de scepter zwaaide. Aldaar had de raad in april j.l. met meerderheid van stemmen (5 P.v.d.A., 2 V.V.D., 1 Gemeentebelanden en 1 C.D.A. voor en 3 C.D.A., 1 R.P.F, en 1 S.G.P. tegen) besloten, naast het wettelijk vereiste register van de burgerlijke stand een zgn. trouwregister aan te leggen, waarin paren - ongeacht van welke sexe - die elkaar trouw beloven zonder dat zij gebonden zijn aan de uit een huwelijk voortvloeiende plichten, zouden kunnen worden opgenomen.
Dat zgn. trouwregister is dus niet meer dan een luchtballon, waaraan geen enkel recht kan worden ontleend. Er vindt slechts een registratie van het ja-woord als belofte van wederzijdse trouw plaats. En de inschrijving wordt dan ook niet verricht door een ambtenaar van de burgerlijke stand, maar kan door elke - daartoe bereid zijnde - ambtenaar geschieden. Hoewel aan deze lokale registratie dus geen enkele wettelijke basis ten grondslag ligt, wordt door dit optreden van de gemeentelijke overheid wel de indruk gewekt, dat het huwelijk niet meer de enig wettelijke samenlevingsvorm in onze maatschappij is.
In augustus zijn de bovengenoemde beide Vlaardingse homofielen in het Giessenlandse trouwregister ingeschreven en wel door de (C.D.A.)burgemeester zelf, aangezien de ambtenaren weinig bereidheid tot het verrichten van deze handeling toonden.
Het gebeuren was uiteraard met grote publiciteit omgeven. Zo heeft de door het orthodoxe volksdeel heftig bekritiseerde burgemeester in Trouw van 13 augustus, dat een halve pagina aan dit homo-„huwelijk" wijdde, zijn optreden uitvoerig verdedigd, waarbij hij zich mede beriep op een artikel van prof. Runia. En zie daar de aanleiding tot het schrijven van dit artikel.

In De Wekker van 19 april heb ik mij immers afgevraagd, of de kerken niet meer aandacht zouden dienen te besteden aan andere dan huwelijkssamenlevingsvormen, b.v. door het te geven van een kerkelijke zegen aan hen die weliswaar volledig aan de vereisten voor een burgerlijk huwelijk voldoen, maar die om een of andere reden willen gaan samenwonen zonder tot een burgerlijk huwelijk te komen en bereid zijn tegenover God en Zijn gemeente publiekelijk de belofte van liefde en trouw af te leggen.
Dit artikel was voor prof. Runia mede aanleiding in Centraal Weekblad van 19 juli mijn vraag te onderschrijven en het gewenst te achten, dat de kerk nieuwe wegen en een verantwoorde christelijke begeleiding zoekt als ze ziet, dat er nieuwe gewoonten ontstaan. Hij verwees ook naar een Samen-op-Weg discussienota, waarin zelfs wordt gepleit voor het inzegenen van het samenlevingsverband tussen twee homosexuelen - een voor mij volstrekt onaanvaardbare handeling, omdat dan niet meer wordt voldaan aan de Bijbelse vereisten voor een huwelijk. Runia was iets voorzichtiger en stelde, niet te weten of men zover moet gaan.
Niettemin verwees de burgemeester van Giessenlanden naar het artikel van Runia om aan te tonen, dat duurzame, niet wettelijk geregistreerde samenlevingsvormen kerkelijke aandacht verdienen en dat er sprake is van verschuivingen in de samenleving. Maar in Giessenlanden ging het niet om een kerkelijke inzegening en evenmin om het gaan samenwonen van hen die een burgerlijk huwelijk hadden kunnen sluiten! Runia schreef zelfs, dat een kerkelijke inzegening kan worden gedevalueerd door ze bij alle mogelijke gelegenheden te laten plaats vinden.
De discussie over kerkelijke inzegening van andere dan huwelijkssamenlevingsvormen moge ik wellicht op gang hebben gebracht, maar niet alleen heb ik duidelijk uitgesproken, aan het burgerlijk huwelijk verre de voorkeur te geven, doch bovendien aan deze andere samenlevingsvormen, indien ze al worden aangegaan, dezelfde Bijbelse vereisten te stellen als aan het huidige burgerlijk huwelijk zijn verbonden, hetgeen inhoudt een afwijzing van samenlevingsverbanden tussen personen van hetzelfde geslacht!
Als de burgemeester van Giessenlanden ruimte bepleit voor mensen met een andere geaardheid, kan men dat volledig met hem eens zijn. Zij behoren niet negatief te worden benaderd. Maar die ruimte hoeft nog niet te leiden tot een officiële erkenning van de daadwerkelijke beleving van die geaardheid.

Verplanke

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen