Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Musiceren is hard werken

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Musiceren is hard werken

“Ik ben continue met mensen en muziek bezig”

8 minuten leestijd Arcering uitzetten

Studeren aan het conservatorium, misschien klinkt het je als muziek in de oren. Wie het conservatorium van Amsterdam bezoekt, ziet en hoort ook overal muziek. In de ruime kantine, direct bij binnenkomst van het conservatorium, klinkt een gezellige symfonie van Duits, Engels en zowaar ook Nederlands sprekende musici.

Temidden van een groepje studenten tokkelt een jongen dromerig op een semi-akoestische gitaar. Sjouwend met instrumenten lopen voortdurend studenten langs op weg naar een les of examen. Ruim vijfhonderd Nederlandse en evenzoveel buitenlandse studenten volgen aan het conservatorium van Amsterdam opleidingen op het gebied van klassieke muziek, jazz, oude muziek, opera en popmuziek. In het hart van het conservatorium, daar wordt de muziek gemaakt. Of het nu de prachtige, zuivere klanken van een piano – waarvan er zo’n 200 in het conservatorium staan –, de hoge, heldere tonen van een viool of de toonladders van een sopraan zijn: het gebouw ademt één en al muziek. Dat is ook wat veel studenten trekt aan het conservatorium. Student Ernest Baudet vindt ‘de sfeer’ het leukst aan het conservatorium. “Je werkt samen met allemaal goede muzikanten die iets moois willen neerzetten. Creatieve mensen allemaal. Er heerst dan ook een gezonde concurrentie. Eerst vond ik dat lastig, maar nu vind ik het juist enorm motiverend.” Ook zangeres Femke Smit is enthousiast over het conservatorium van Amsterdam: “Ik vind het een heerlijke omgeving om te studeren. De sfeer is fantastisch. Je kunt je optrekken aan zoveel goede muzikanten om je heen, dat zou ik thuis in mijn eentje niet kunnen. Dit is een unieke omgeving.” Maar is het wel mogelijk om als christen een opleiding aan het conservatorium te volgen? Conservatoriumstudenten Gerlinda van den Berg (25) en Bert van Stam (19) en oud-student Roeland de Reuver (34) zijn ervaringsdeskundigen. Gerlinda studeerde piano aan het conservatorium van Amsterdam en Tilburg en studeert nu Docent Muziek aan het conservatorium van Den Haag. Bert studeert voor het derde jaar orgel aan het Rotterdams conservatorium en Roeland is in 1999 afgestudeerd op zijn hoofdvak orgel aan het conservatorium van Utrecht.

Kun je vertellen wat je toelating en opleiding inhoud?
Gerlinda: “Je toelatingsexamen bestaat uit twee onderdelen, het praktische en theoretische gedeelte. Het praktische gedeelte betreft het instrument wat je bespeelt. Voor de commissie speel je een repertoire dat verschillende stijlperiodes bevat. Ook wil de commissie je technisch kunnen beoordelen. De studie duurt vier jaar. Meestal word je in het voorbereidend jaar geplaatst voordat je met de echte opleiding kunt beginnen. Eén keer in de week krijg je ongeveer een uur les in je hoofdvak, je gekozen instrument. Naast je hoofdvak heb je – tenzij piano je hoofdvak is – als bijvak piano. Verder krijg je vakken als muziekgeschiedenis, harmonieleer, koor- en ensembleleiding.”
Bert: “Elke opleiding op de afdeling Klassiek van het Rotterdams conservatorium bestaat voor minimaal de helft uit het hoofdvak. Daarvoor krijg je privé-les en moet je zelfstudie doen. Daarnaast heb je drie jaar lang theoretische vakken. Verder zijn er in het eerste jaar wat algemene vakken zoals commercieel ondernemen voor musici en muziek wereldwijd.”
Roeland: “Het toelatingsexamen bestond bij mij uit drie onderdelen. Ik moest een programma met orgelmuziek uit verschillende perioden voorspelen, een theorie-examen doen met allerlei vragen over algemene muziekleer en ik kreeg een examen waarbij het gehoor en het ritmegevoel werd getest. Ik kreeg slechts één uur per week hoofdvakles orgel. Verder werd ik geacht veel orgel te studeren. Ik kreeg genoeg werk mee. De eerste fase van de opleiding duurde vier jaar. Daarna mocht ik nog een jaar door met de tweede fase. Binnen mijn opleiding heb ik nog de specialisatie improvisatie gevolgd.”

Wat kun je uiteindelijk met je opleiding en diploma?
Gerlinda: “Met je diploma docerend musicus kun je naast het geven van concerten ook lesgeven op verschillende muziekscholen of je eigen praktijk starten. Als je een orkestinstrument bespeelt, kun je je aanmelden bij verschillende orkesten. De meeste mensen kunnen niet rondkomen met het alleen geven van concerten en zoeken er dus een baan bij. Veel studenten kiezen er daarom voor om naast of vooraf aan het conservatorium een andere studie te doen.”
Bert: “Het overgrote deel van de professionele musici verdient zijn geld vooral met lesgeven en is in ieder geval zo begonnen. Verder kun je met je kennis van muziek veel andere dingen doen: workshops geven, onderzoek doen, recenseren. Organisten kunnen als kerkmusicus aan de slag en daar een aardige bijverdienste uit halen. Het komt er wel op neer dat het hard werken – veel uren maken – blijft.”
Gerlinda: “Natuurlijk is musiceren een prachtige bezigheid, maar je leeft in een omgekeerde wereld. Als je les gaat geven, moet dat altijd als de kinderen uit school komen, dus tijdens het eten en ‘s avonds. Ook concerten geven doe je op dagen dat de meeste mensen vrij zijn. Dat gaat ten koste van je sociale contacten.”
Roeland: “Tijdens de studie heeft iedereen wel een ideaalbeeld over de toekomst. Toch weet elke student ook dat lesgeven op een muziekschool of het geven van veel concerten niet voor het oprapen ligt na de studie. Tijdens de studie is bijna iedereen gefocust op veel spelen. Zelf ben ik altijd veel gewaarschuwd: ‘Pas op, er is geen droog brood te verdienen in dat vak’. Toch ben ik gegaan vanuit een innerlijke drive om aan de slag te gaan met de talenten die God me gegeven heeft. Tijdens mijn studie ben ik direct begonnen met het opstarten van een lespraktijk en heb ik als bijvak een aantal jaren lessen koordirectie gevolgd. Toen mijn studie klaar was, had ik inmiddels een flinke lespraktijk en was ik dirigent van een drietal koren. Sinds 2000 werk ik parttime in het voortgezet onderwijs. Mijn werkweek ziet er dan ook heel gevarieerd uit: ik geef privélessen, dirigeer en componeer. Daarnaast is de school een leuke afwisseling en aanvulling. Ik ben continue met mensen en muziek bezig.”

Kun je als christen zo’n opleiding volgen?
Gerlinda: “Ja, dat is goed mogelijk. Natuurlijk zitten er haken en ogen aan. Het is een wereld waarin verschillende kunstvormen worden beoefend. Als christen kan het wel eens lastig zijn om je te moeten verplaatsen in niet-christelijke werelden. Ook moet je dingen aan medestudenten of docenten kunnen uitleggen, want je wordt niet altijd begrepen in je keuzes. Het verschilt ook per instrument. Verder loop je als musicus tijdens en na je studie telkens tegen de zondag aan. Als je een orkestinstrument bespeelt, moet je vaak meedoen in verschillende projecten. De meeste projecten vinden plaats op de zondag. Ook zijn er talloze concerten waar je voor gevraagd kunt worden die op zondag plaats hebben.”
Bert: “Ik kan me geen situaties herinneren waarbij je als klassiek musicus tegen het christelijk belijden ingaat. Wel moet je je telkens afvragen welke boodschap je wilt overbrengen. In veel klassieke muziek zit wel een moraal. Het is de vraag of deze strookt met je christelijke identiteit. Daar moet je je als uitvoerder van bewust zijn. Verder moet je als musicus keuzes maken als het gaat over de invulling van de zondag. Veel concoursen, maar ook veel concerten zijn op zondag. De orgelwereld vormt hierop een beetje een uitzondering, vooral omdat de organisten ’s zondags in kerkdiensten spelen.”
Roeland: “Tijdens mijn studie ben ik wat betreft de lessen niet echt in situaties geweest waar ik moeite mee zou hebben. Wel heb ik bijvoorbeeld bewust niet een tweede hoofdvakstudie kerkmuziek gevolgd. Met die studie kan je ergens een betaalde baan te krijgen als organist op bijvoorbeeld een heel mooi orgel en in een gemeente waarin muzikaal gezien van alles gebeurd. Daar hoort ook het stagelopen op zondag bij. Ik heb er toen bewust voor gekozen niet voor een orgel de kerk uit te gaan. Verder is het ook binnen de klassieke muziek belangrijk jezelf te verdiepen in de achtergrond van de muziekstukken die je beluisterd en speelt. De vele ‘Ave Maria’s’ die gecomponeerd zijn, hebben vaak een prachtige melodie en harmonie, maar een voor ons verwerpelijke tekst. De componist Camille Saint Saens heeft een ‘Danse Macabre’ gecomponeerd waarin de dood wordt opgevoerd die een dans speelt, waarbij de geraamten van de doden dansen. En dan heb ik het nog niets eens over de vele opera’s…”

Wat zijn leerzame ervaringen als je nu zo’n tien jaar terugkijkt?
Roeland: “Pas na zo’n conservatoriumstudie kom je er eigenlijk gaandeweg achter wie je bent, wat je echt wilt, wat je kunt en boven alles wat je hebt gekregen van Hem. Je hebt als het ware een rijbewijs behaald en moeten nog leren rijden in de praktijk. Ook ik zal altijd kritisch in gesprek gaan met iemand die deze studie wil gaan volgen en die mij om raad vraagt. Je moet vooral goed bedenken wat je wilt gaan doen na je studie. Gaandeweg kom je achter veel dingen. Ik vind het heerlijk om er ook voor mijn vrouw en kinderen te zijn. In die zin ben ik het geven van concerten en kooruitvoeringen wel gaan relativeren. Gelukkig heb ik altijd voldoende werk. De Heere heeft mij rijk gezegend.”

Dit artikel werd u aangeboden door: Jeugdbond Gereformeerde Gemeenten

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van donderdag 24 september 2009

Daniel | 36 Pagina's

Musiceren is hard werken

Bekijk de hele uitgave van donderdag 24 september 2009

Daniel | 36 Pagina's