En als de lijkwade van Turijn nu eens echt is?

Al vanaf de 4e eeuw vereert de Rooms-Katholieke Kerk het gebeente van heihgen of voorwerpen die in nauw verband met heihgen zouden hebben gestaan. Tegenwoordig is die verering aan vrij strenge regels gebonden. Een heel bijzondere relikwie, die al eeuwenlang in de belangstelling staat, is de lijkwade van Turijn. Dat zou het kleed zijn waar de Heere Jezus in begraven is. Wetenschappers van naam hebben zich gebogen over de vraag of hij echt is, of dat het om een vervalsing gaat. Ruim tien jaar geleden wijdde het blad "Natuur en techniek" er een artikel aan. Ter gelegenheid van het zestigjarig bestaan van het blad is het artikel onlangs geheel bewerkt en opnieuw geplaatst, voorzien van de meest recente afbeeldingen (nr. 10 van de 60e jaargang). Aan de hand van dit artikel gaan we kort de geschiedenis van de lijkwade en de onderzoeken na.

Naar Turijn
In 1357 dook er in een klein houten kerkje in een Frans dorp een doek op dat de afdrukken vertoonde van een mannenlichaam dat de kenmerken droeg van marteling en kruisiging. Zodra de lijkwade openbaar werd, trokken er grote scharen bedevaartsgangers naartoe. Maar pas rond 1470 erkende de paus het kleed als de echte lijkwade van Christus. In 1578 werd het kleed overgebracht naar Turijn; daar was het één dag per jaar te bezichtigen. Niemand twijfelde aan de echtheid. Om het te sparen werd het kleed steeds minder in het openbaar getoond; in de vorige eeuw slechts vijf keer. In 1898 werd de lijkwade voor het eerst gefotografeerd.

Wetenschap
In onze eeuw kreeg de wetenschap steeds meer belangstelling voor het kleed. Niet alleen historici, maar ook meer technisch en natuurkundig geschoolde lieden wilden het kleed graag eens onderzoeken. In 1978 kreeg een groep Amerikaanse onderzoekers toestemming om vijf dagen lang het kleed te bestuderen en er bepaalde tests op uit te voeren. De resultaten van het onderzoek verschenen in vele wetenschappelijke tijdschriften. Men maakte talloze foto's met allerlei soorten belichting, ook met infrarood, ultraviolet en röntgenstralen. Van sommige foto's werden computerscans gemaakt, waardoor afbeeldingen konden worden geconstrueerd met een veel hoger contrast dan in werkelijkheid. Men slaagde er zelfs in driedimensionale beelden te maken. Met behulp van microfotografie werd verder als het ware elke vezel vastgelegd. In laboratoria werden vervolgens allerlei analyses verricht. Men ontdekte details die met het blote oog niet zichtbaar zijn.

Kruisiging
Welke conclusies trok men uit dit uitgebreide onderzoek? De lijkwade toont volgens de onderzoekers inderdaad de rug- en buikzijde van een man met verwondingen die passen bij een kruisiging. (De Romeinen pasten deze straf toe tot in de vierde eeuw na Christus.) De man heeft met zijn rug op de ene helft van het lange kleed gelegen en het doek is over zijn hoofd heen gevouwen en op zijn lichaam gelegd. Er zijn sterke aanwijzingen dat er bloedvlekken op het kleed zitten. De vlekken kunnen er niet met een kwastje opgebracht zijn. Op vier plaatsen komen verwondingen voor: aan het hoofd, de polsen, de voeten en de zijde. Het hele lichaam is verder bezaaid met diepe geselstriemen, die veroorzaakt kunnen zijn door slagen met een Romeinse zweep. Uit de wond aan de linkerzijde is veel bloed en lichaamsvocht gestroomd. Reconstructie van de driedimensionale beelden wees uit dat de lijkwade niet beschilderd kan zijn. De afdrukken zijn werkelijk afkomstig van een mannenlichaam. In 1978 was het niet mogelijk het kleed te dateren, maar in 1990 paste men op een klein lapje van de stof de zogenaamde C14-methode toe. Daaruit bleek dat het kleed zou stammen uit de middeleeuwen, ergens tussen 1130 en 1260. Een grote groep onderzoekers liet zich hierdoor niet overtuigen. Zij blijven van mening dat de lijkwade authentiek is.

Bijbel heeft gelijk
En wat moeten wij nu met zo'n verhaal? Meestal hebben wij de neiging verhalen over relikwieën wat lacherig af te doen als volksverlakkerij. Maar in dit geval kun je serieuze wetenschappers (en bepaald niet allemaal van roomsen huize) toch moeilijk van opzettelijk bedrog beschuldigen. Ik heb het hier maar heel kort samengevat, maar als je het complete verhaal leest en bovendien de foto's ziet, dan bekruipt je toch een eigenaardig gevoel. Veel details lijken precies te kloppen en het gereconstrueerde gezicht lijkt sterk op het gelaat dat je je in gedachten voorstelt bij de Heere Jezus als mens. Je krijgt dan even hetzelfde gevoel als je soms ervaart bij het horen of zien van de resultaten van bepaalde opgravingen: zie je wel, de Bijbel heeft gelijk! Hierdoor moeten mensen toch overtuigd kunnen worden van de waarheid van Gods Woord! Maar Christus zegt zelf in de gelijkenis van de rijke man en de arme Lazarus: „Indien zij Mozes en de profeten niet horen, zo zullen zij ook, al ware het dat er iemand uit de doden opstond, zich niet laten gezeggen." (Lukas 16)

Nog levend
De lijkwade wordt zelfs gebruikt om het christelijke geloof te ontkrachten. Dit najaar zal er een boek verschijnen met als titel "Het Jezus-complot; het bedrog rond de lijkwade". De schrijvers pogen aan te tonen dat de lijkwade echt is, maar dat de C14-datering onjuist is. Bovendien zouden de nieuwste analyses en medische rapporten bewijzen dat de man van de lijkwade nog leefde toen hij in het kleed werd gelegd. Christus is dus niet werkelijk uit de doden opgestaan, en ijdel is ook ons geloof om met Paulus te spreken. Zo heeft de duivel weer een nieuw wapen gevonden om twijfel te zaaien. Maar we moeten niet vergeten dat ons historisch geloof in Christus ook ijdel zal zijn als dat geen persoonlijk doorleefd geloof is. Zelfs al zou de lijkwade echt zijn en al zouden we het kleed met onze handen aan kunnen raken, het zou ons geen geloof schenken. Dat kan alleen door Gods Geest en Die werkt niet door relikwieën, beelden of afbeeldingen, maar door de dwaasheid der prediking.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen