Bijbellezen in het gezin

Het valt op dat deze gewoonte vooral in ons land voorkomt en niet in de ons omringende landen. Hoe komt dat?
De traditie om in huis, en meestal tijdens de maaltijd, uit de Bijbel te lezen is al oud. De Reformatie heeft de Bijbel teruggegeven aan de gemeente en aan de gezinnen. De vertegenwoordigers van de Nadere Reformatie hebben erop aangedrongen dat de vaders in de gezinnen de Bijbel gingen lezen. In de 19e en de eerste helft van de 20e eeuw was uit de Bijbel lezen in grote delen van ons land een goede gewoonte geworden. Maar ik vraag me af of er in deze drukke, jachtige tijd nog wel regelmatig uit de Bijbel gelezen wordt. s Morgens vertrekken kinderen en ouders vaak op verschillende tijdstippen van huis. s Avonds is het ook een zeldzaamheid als alle gezinsleden aan tafel zitten. Volgens mij is het hoog tijd om weer nadruk te leggen op het Bijbellezen in het gezin.
Dit is een prachtig iets. Door de verhalen te lezen en te herlezen, krijgt men een schat aan Bijbelkennis. Daarnaast is er iets wat ik persoonlijk nog belangrijker vind. Doordat hardop uit Gods Woord wordt gelezen, wordt Gods lof verkondigd en verheerlijkt. Zijn Naam wordt in het midden van het gezin openlijk uitgesproken en beleden. Ik denk dat aan dit verheerlijken van God zeker een zegen verbonden is.

Welke problemen kunnen er zijn bij het Bijbellezen?
Veel mensen hebben de goede gewoonte de Bijbel van kaft tot kaft te lezen. Ik weet dat sommige mensen in de kantlijn erbij schrijven wanneer ze begonnen zijn en voor de hoeveelste keer ze de Bijbel lezen. De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat deze gewoonte meer bij oudere mensen voorkomt dan bij jongere. Dit lezen van kaft tot kaft is vaak en uiting van een eerbiedig leven voor de Heere en voor Zijn Woord, maar kan ook een lege traditie zijn die klakkeloos wordt gevolgd.
Ik herinner me dat ds. Poort een artikel heeft geschreven over Bijbellezen aan tafel. Hij schetste twee zeer verschillende situaties. In het ene gezin was vader bezig om een lang hoofdstuk, dat aan de beurt was, op een gedragen toon voor te lezen. De kinderen in dat gezin werden via strenge blikken van moeder in het gareel gehouden, maar luisterden niet. In het andere gezin werd een bepaald gedeelte gelezen door vader, niet al te lang, waarbij kinderen een vraag werd voorgelegd, waar ze na het lezen op moesten antwoorden. Mijn voorkeur gaat uit naar de laatste situatie.
Gezinnen die van kaft tot kaft lezen, komen in de praktijk wel voor problemen te staan. Ik zal proberen een aantal van deze problemen te noemen en daarvoor een oplossing geven.
- Te moeilijk: Lezen van kaft tot kaft kan, zeker bij gezinnen met jonge kinderen, problemen geven. Als de geschiedenissen van Jozef gelezen worden, valt de levendigheid van de geschiedenis op en vrijwel moeiteloos weet de schrijver van het Bijbelboek de aandacht van de lezers en de hoorders te vangen. Als de moeilijke gedeelten gelezen moeten worden, bijvoorbeeld de wetten uit Leviticus, dan is het bijzonder moeilijk de aandacht van de kinderen, en ook van de volwassenen, vast te houden. Ik denk dat er dan afwisseling moet zijn: s avonds een moeilijk gedeelte uit Leviticus en s morgens een deel uit de Evangeliën.
- Te lang: Soms lezen gezinnen elke keer een heel hoofdstuk, soms lezen ze een kolom of een bepaalde perikoop. Als hoofdstukken lang zijn, soms wel dertig verzen, dan zitten gezinsleden op hete kolen en wordt er niet echt goed geluisterd. Zeker als kinderen s morgens op tijd naar school moeten, kan een lang hoofdstuk een belemmering vormen. We kunnen dan kiezen voor een psalm of een kort deel van een hoofdstuk uit de Evangeliën.
- Te oud taalgebruik: We moeten dit probleem niet onderschatten omdat jongere kinderen veel oude woorden echt niet begrijpen. Kleuters begrijpen een woord als toorn niet en denken aan een kerktoren. Toch zijn veel woorden soms onopgeefbaar: genade, rechtvaardigheid, heilig leven, volmaaktheid. Deze woorden moeten dan uitgelegd worden. Aan de andere kant moeten we de oude woorden niet koesteren omdat ze oud zijn. Het is mijns inziens niet goed dat een Bijbel onverstaanbaar wordt. Er is nog steeds geen breed onderzoek gehouden naar het begrijpen van oude woorden, maar mijn inschatting is dat veel langs de kinderen heen gaat.
- Te wreed: Ouders die alleen uit de kinderbijbel lezen, hebben vaak een selectie van de Bijbelverhalen die ze voorlezen. Ouders die ervoor kiezen alle geschiedenissen uit de Bijbel te lezen, komen soms verhalen tegen waarin wreed gehandeld wordt en waarbij veel slachtoffers vallen. Kinderen kunnen daarover behoorlijk onthutst zijn en in verwarring. Het is goed als ouders daarover in een Bijbelverklaring een antwoord zoeken. Anders krijgen ze een beeld van God waarin alleen het wreken en toornen van God naar voren komt. Kinderen worden dan bang voor God en dat kan niet de bedoeling zijn. Een heilig ontzag en vrezen voor de Heere is bijbels, maar er moet wel evenwicht zijn in het beschrijven van God, want Hij is ook zeer barmhartig en genadig

De auteur is docent godsdienst, Driestar educatief

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen