Florence, een Toscaanse parel

Onze wandeltocht door Florence begint op het domplein, de plek waar de eerste bewoners van de stad zich vestigden. Dat waren de Romeinen, die in 59 voor Chr. de stad Florentia stichtten. De voorganger van de huidige domkerk stond op de grens van deze stad, die toen al een verdedigingsmuur had. Overblijfselen uit de Romeinse periode van Florence zitten nog onder het Piazza della Republica. Daar lag het Romeinse forum, het centrale plein van de kolonie. In die vroege periode lag Florence nog niet aan de Arno. Dat was pas in de 12e eeuw het geval, toen de lakenhandel Florence tot ongekende economische bloei bracht. Een eeuw later, zo rond het jaar 1300, had de stad al 90.000 inwoners, meer dan steden als Parijs of Londen. Door de voortdurende expansie was de bouw van een derde muur noodzakelijk. Hiervan zijn verschillende delen nog intact.

Domkerk
Als we de domkerk (Santa Maria del Fiore) bezien, met de losstaande klokkentoren en het baptisterium, valt ons de decoratieve marmerbekleding op. Hierin domineren de kleuren wit, rood en serpentijngroen, aangebracht in fraaie geometrische vormen. Wat hebben de bouwers in de Middeleeuwen dit kunstzinnig in elkaar gezet! Sommige details, vooral van de klokkentoren, lijken wel filigraanwerk. En dan te bedenken dat er eeuwenlang aan deze kerk is gebouwd. Het was Arnolfo di Cambio die in 1240 de eerste steen legde. Deze kon toen niet bevroeden dat pas zeven eeuwen later de laatste hand zou worden gelegd aan de façade van zijn kerk.
Binnen in de dom spreekt een monumentale eenvoud tot ons. Fraai ogen de drie glas-in-loodramen. Ook is het grafmonument van bisschop Antonio dOrso te bewonderen, evenals twee grote muurschilderingen van ruiterstandbeelden, gemaakt door Paolo Ucello. De meeste aandacht trekt ongetwijfeld de reusachtige koepel, en als de bezoeker naar boven kijkt, ziet hij op een hoogte van 60 meter vele toeristen over de omgang lopen. Ze genieten van een koor uit Reykjavik, dat onder orgelbegeleiding aan het oefenen is voor een concert op diezelfde dag.

Bouwmeester
Ondanks de zomerse warmte is het alleszins de moeite waard om de 463 treden van de domkerk te beklimmen. De wachttijd en de fysieke inspanning worden rijk beloond. Zon klimtocht is tegelijk een ontdekkingstocht door het leven van de bouwmeester, Fillippo Brunelleschi. Toen in 1420 de bouw van de domkoepel werd aanbesteed, wilde de jonge Brunelleschi met een origineel plan voor de dag komen: een koepel die niet gedragen werd door zuilen. De opdrachtgevers hielden dit plan voor onmogelijk. Dat zou dwaasheid zijn en met enige drang verwijderden ze de ontwerper uit de vergaderzaal. Brunelleschi bleek echter niet voor één gat te vangen en hij jongleerde met een ei, dat hij op tafel zette. Het bleef tot verbazing van de omstanders rechtop staan. „Ook mijn koepel zal recht overeind blijven staan, beweerde Filippo met overtuiging. Hij kreeg daarna de opdracht voor de bouw, die zestien jaar in beslag zou nemen.
Tijdens de klimtocht ontdekken de bezoekers dat het gewelf eigenlijk uit twee boven elkaar geplaatste koepels bestaat. Na 463 treden wacht de klimmer een fraai uitzicht over Florence en omgeving. Vooral de campanile (klokkentoren) kan hier heel mooi gefotografeerd worden, maar ook het Palazzo Vecchio en de omringende groene heuvels. Als u meer over de campanile wilt weten, is een bezoek aan het dommuseum aan te bevelen. De Florentijnen gaan er prat op dat ze de mooiste campanile van Italië hebben. Pisa heeft echter de merkwaardigste.
Ook het baptisterium, de doopkapel van San Giovanni, is zeer bezienswaardig. De achtkantige kerk met bronzen deuren is adembenemend mooi, vooral het koepelgewelf. Het bestaat uit mozaïeken in de byzantijnse stijl, tegen een goudkleurige achtergrond.

Wereld Erfgoedlijst
Hierna wandelen we zuidwaarts door de fraaie winkelstraat Via del Calzauoli. Dit was vroeger de straat van het schoenmakersgilde en met enige verbeelding zien we ze nóg op hun krukjes onder de luifels zitten, terwijl ze hun hoed afnemen voor potentiële klanten. Nu bevindt zich hier een keur van bontwinkels, bijouteriezaken en juweliers. De binnenstad van Florence staat sinds 1980 op de Wereld Erfgoedlijst. Het stadsbestuur heeft daarom, in nauw overleg met de plaatselijke middenstand, alle storende en overdadige gevelreclame tot bescheiden proporties teruggebracht.

Piazza della Signoria
Als we op de Piazza della Signoria zijn aangekomen, valt als eerste het bekende Palazzo Vecchio op, met de 100 meter hoge Arnolfo-toren. Vroeger heette dit het Palazzo della Signoria, het gebouw waar de stadsregering zetelde. Het is thans het domein van het gemeentebestuur. Links van het Palazzo staat een fraaie fontein, ontworpen door Bartolomeo Ammanati. Nog verder naar links staat het ruiterstandbeeld voor de Medici-vorst Cosomo I, een ijverig bevorderaar van kunst en cultuur in zijn stad. Rechts van het Palazzo bevindt zich de Loggia della Signoria, waar vroeger stijlvolle ceremonies werden gehouden, zoals bruiloften van aristocratische families. Vlak hiernaast ligt het beroemde Uffizi-museum, dat jaarlijks honderdduizenden belangstellenden trekt. Vooral de Renaissance-collectie van schilders als Botticelli en Bellini zijn oogstrelend.
Het is bijna niet voor te stellen dat op dit gezellig drukke plein in de Middeleeuwen terechtstellingen hebben plaatsgevonden. En dan gaan onze gedachten uit naar Girolamo Savonarola, een dominicaanse boeteprediker. Hij was prior van het klooster San Marco in Florence en profeteerde dat er een godsgericht over de stad zou komen. Savonarolas voorspelling leek uit te komen toen de Franse koning Karel VIII Italië binnenviel en de toenmalige heerser over Florence, Pietro de Medici, ijlings de benen moest nemen. Florence verloor zijn zelfvertrouwen, maar Savonarola riep op tot kalmte. Hij voerde belastinghervorming door, verbeterde de rechtspraak en trok zich het lot van de armen aan. In zijn preken hekelde Savonarola het gedrag van paus Alexander VI, die hij corrupt noemde. Hij beweerde dat God Florence de rol van het nieuwe Jeruzalem had toebedacht, als het centrum van een herboren christelijke gemeenschap. Hij werd daarop geëxcommuniceerd en op de brandstapel gebracht.

Boogbrug
De Ponte Vecchio is misschien wel de beroemdste boogbrug van Europa. Vanaf de Arno is een blik op deze brug onvergetelijk. De brug werd in de 13e eeuw gebouwd en toen al waren tal van winkeltjes erop gevestigd. Slagers gooiden afval en koeienkoppen zo de Arno in. Dat was tegen de zin van koning Ferdandino I en daarom bepaalde hij in 1593 dat alleen nog maar zilver- en goudsmeden zich op de brug mochten vestigen. En dat is tot op de dag van vandaag zo gebleven.
Na deze boogbrug zijn er nog talloze bezienswaardigheden over, zoals de San Spirito. Deze kerk is een fraai voorbeeld van de Renaissance-architectuur. Ook lokt het vlakbij gelegen Pitti-paleis. Brunelleschi bouwde dit Palazzo, het grootste gebouw van Florence, voor de steenrijke koopman Luca Pitti. Deze was een fel tegenstander van de machtige Medici-clan. Daarom moesten de ramen in dit gebouw even groot zijn als de toegangsdeur van het Palazzo van de Medicis. Pitti overschatte zichzelf echter, waarna de Medicis zich in dit paleis vestigden. In het omvangrijke gebouw kunt u drie musea bezoeken, waaronder het Zilvermuseum.
Achter het complex liggen de Giardini di Boboli, een groene oase in het compact gebouwde Florence. Deze tuinen lopen in een sterke helling omhoog en zijn typisch Italiaans, met hun geschoren hagen, overdadige bloemperken, fonteinen en bosschages.
Het Palazzo Medici-Ricardi, uit 1444, was lange tijd het officieuze bestuurscentrum van Florence. Ook het Palazzo Strozzi is de moeite van het bekijken waard. De Strozzis, een beroemd bankiersgeslacht, hadden overal in Europa bankfilialen en deden goede zaken in geverfde wol. Aan het eind van de vijftiende eeuw had Florence meer dan 270 wolhandelaren.
Als laatste kan nog de witmarmeren kerk Santa Croce bezichtigd worden. Het gebouw werd in de 13e eeuw neergezet voor aanhangers van Franciscus van Assisi. De kerk wordt wel het Pantheon van Florence genoemd, vanwege de vele praalgraven van beroemde Florentijnen, zoals Michelangelo en Machiavelli.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen