„Ik wil het zendingswerk warm bij jullie aanbevelen”

Joost Kareis werd geboren op 7 april 1936 in Rotterdam, waar hij ook opgroeide. Na het behalen van het MUI.O-diploma ging hij werken bij Damco-scheepvaartmaatschappij in Rotterdam. Hij werd daar disponent (beursbevrachler). Voor die lezers die. evenals wij. niet goed weten wat ze zich daarbij moeten voorstellen: als er een zeeboot met bijvoorbeeld 30.000 ton kolen aankwam in de haven van Rotterdam, was het zijn taak ervoor te zorgen dat er

binnenvaartschepen waren om die kolen in ontvangst te nemen en verder te verschepen naar diverse bestemmingen. Hij heeft daar 18 jaar gewerkt, tot hij naar de theologische school ging. Inmiddels was hij op 7 januari 1959 getrouwd. Zijn eerste gemeente werd in 1975 Werkendam. In 1979 werd hij predikant in Beekbergen en vanaf 1983 staat hij in de grote gemeente Rijssen.

Het echtpaar Kareis heeft 6 kinderen en 10 kleinkinderen. In 1980 werd ds. Kareis zendingsdeputaat. Inmiddels bezocht hij alle zendingsvelden. Over de laatste visitatiereis die hij maakte naar Irian Jaya. samen met ir. H. van Rossum en drs. G. Nieuwenhuis. hadden we een gesprek.

Wal is het doel van een visitatiereis

Een visitatiereis wordt gehouden om het werk te bezichtigen, om dc teamvergadering bij te wonen, om besprekingen tc voeren die noodzakelijk zijn wat het uitstippelen van het beleid voor de komende jaren betreft en om besprekingen te hebben met verschillende instanties die nauw bij het werk van de zending betrokken zijn, zoals de MAF. De MAF is onmisbaar voor alle vliegverbindingen op Irian. Kortom, jc ziet het werk. jc komt op de verschillende posten en zo ben jc oor-en ooggetuige van het zendingswerk.

Het is eigenlijk noodzakelijk voor elke zendingsdeputaat om op alle zendingsvelden een keer geweest te zijn. Het is natuurlijk heel wat om jc gezin en gemeente een aantal weken achter te laten.

Gelukkig heeft mijn vrouw me gaarne voor dit doel afgestaan, want het is werk in de dienst des Heeren. De kerkeraad in Rijssen heeft ook alle medewerking gegeven.

Hoe verliep de reis vanaf Schiphol naar Irian Java?

We vertrokken op maandagavond 7 november. Dinsdagavond plaatselijke tijd ongeveer 10 uur waren we in

Maleisië, waar we overnacht hebben. De volgende dag was het twee uur vliegen naar Jakarta, waar we donderdag een bespreking hadden op de nederlandse ambassade en vrijdag met de MAF-leiding van Indonesië. Zaterdagochtend zijn we van Jakarta naar Sentani gegaan, aan de kust van Irian. We hadden toen ongeveer 25 uur gevlogen. In Sentani werden we opgewacht door ds. Kuyt. We hebben toen gelogeerd in een huis naast dat van de familie Kuyt.

Kunt u iets over de zondag in Sentani venellen?

's Morgens hebben we een dienst bijgewoond in Sentani, in de GKl-kerk. Dat is de kerk die ontstaan is uit de zending van de Hervormde kerk. De dienst werd gehouden in het indoncsisch, dus we konden het niet verstaan, maar het was toch goed om in Gods huis te mogen zijn.

's Middags zijn we in

Abcpura geweest. Ds. Kuyt gaat daar elke zondagmiddag heen. Er zi jn studenten uit het binnenland die aan de kust leren. Zij komen daar zondagsmiddags altijd samen. Daar heb ik een meditatie gehouden.

's Avonds heb ik gesproken voor een gezelschap, waarvan alle aanwezigen met zendingswerk te maken hebben, zoals piloten van de MAF en onderwijzers van een amerikaanse school in Sentani en zendingswerkers uit het binnenland die aan de kust met vakantie gaan. Ik sprak daar over Johannes 1 : 29:

..Zie. het Lam Gods. dat de zonde der wereld wegneemt".

Het wns een drukke maar ik heb daar mogen zondag, ervaren dat de Heere aan alle plaatsen is.

Hoe verliep de reis 's verder? maandags

's Maandags hebben wc in Sentani geprobeerd de nodige papieren te krijgen om het binnenland in te gaan. We zijn daarvoor bij de politie in Sentani geweest. Het kostte nogal wat moeite. Uiteindelijk kregen wc toestemming om maar naar één plaats in het binnenland te gaan. namelijk Wamena en werd ons gezegd dat we de synode niet bij mochten wonen. De indonesische regering wil namelijk niet dat buitenlanders, aan vergaderingen van Indonesiërs deelnemen.

Dinsdagmiddag konden wc met een vliegtuig naar Wamena. waar we logeerden bij de familie Meeuwse. De heer Meeuwse is een MAFpiloot. afkomstig uit onze gemeenten in Amerika. Gelukkig kregen we in Wamena wel toestemming om verder te reizen. We zouden ook de synode bij mogen wonen, echter alleen als toehoorder.

Woensdagochtend gingen wc verder het binnenland in. We vlogen eerst naar Landikma, waar zuster Hermicn Tuinier gewerkt heeft. Daarvandaan gingen we met een helikopter een paar nieuwe posten bezoeken: Hubliki. een naam die in Nederland nog niet zo bekend is. Het is één van de nieuwste posten waar een deel van de bevolking van Landikma naar toe is getrokken omdat de grond er zo vruchtbaar is. Het is dus een post in wording, waar alleen nog maar een helikopter kan landen. De bevolking is bezig een strip te maken. Wc werden er heel hartelijk door de bevolking ontvangen en zijn even het oerwoud ingelopen. Daarna gingen wc naar Dombomi. waar veel aan landbouw wordt gedaan.

Later tijdens de reis hebben wc ten zuiden van Bomela een derde post in wording bezocht. Samboha. Ook daar wordt momenteel een strip aangelegd.

's Middags waren we terug in Landikma. waar we een aangenaam gesprek hadden met ds. Enos Wandik. Hij heeft in 1987 samen met ds. Johannes Kombo een bezoek gebracht aan Nederland. Het gesprek werd in het indonesisch gevoerd en door ir.

Lock vertaald. Wat mij bijzonder bij deze predikant getroffen heeft, is dat juist hij het beroep naar Landikma had aangenomen. Hij is afkomstig uit Pass Valley en in Landikma is jaren geleden zijn vader door de bevolking van Landikma vermoord en opgegeten. Toen ds. Enos in Landikma werd beroepen, heeft hij dat beroep aangenomen. Tijdens ons gesprek gaf hij een overzicht van de werkzaamheden op de post. In de daarop volgende dagen hebben wc de andere posten bezocht: Pass Valley. Bomela, Sumtamon. Seradela. Langda, Nipsan.

Kunt u een overzicht geven wie de zendingswerkers op Irian zijn en waar ze wonen?

Zr. van Moolenbroek woont in Bomela.

MAF-piloot Meeuwse woont in Wamena.

De fam. Looijen woont in Nipsan.

Ds. Kuyt woont in Sentani.

De fam. Kroneman woont in Abcpura.

De fam. Janse woont in Langda.

De fam. Lock woont in Pass Valley.

De onderwijzers Ten Hove en

Den Hollander hebben we ook in Pass Valley ontmoet, maar in verband met het geven van onderwijs aan de

kinderen van de zendingswerkers hebben zij geen vasle woonplaats.

U bent nu op alle zendingsterreinen geweest. Is er een groot verschil tussen Irian Jaya enerzijds en Nigeria en Zuid-Afrika anderzijds?

De bereikbaarheid is in Nigeria en in Zuid-Afrika veel groter dan in Irian. In Irian ben je helemaal afhankelijk van het vliegverkeer en van het weer. Het vliegen daar vind ik een probleem en een gevaarlijke aangelegenheid. Ik herinner me dat ik met zuster Marry van Moolenbroek van Pass Valley naar Bomela vloog. En terwijl we daar over die bergen en valleien vlogen en naar beneden keken, vroeg ze me: „Bent u bereid, dominee? " Die vraag is daar wel heel aktueel. Het is mij een groot wonder dat cr in die 25 jaar dat we daar zendingswerkers hebben nooit een dodelijk ongeluk gebeurd is.

Er is wel eens een ongeluk gebeurd, maar niet met dodelijke afloop. Ik heb daar nu verschillende keren gevlogen. Het is een gevaarvolle onderneming. We kunnen degenen die daar werken niet genoeg in het gebed opdragen. Bent u bereid'? Het is een vraag om mee tot onszelf in te keren. We moeten dagelijks bereid zijn.

Wat het weer betreft", in het binnenland van Irian kun jc soms door laaghangende bewolking en mist een paar dagen niet weg. Als de mist optreki. is er misschien geen vliegtuig cn kun je weer niet weg. Dat is heel moeilijk. De mensen zitten er erg geïsoleerd.

In het laatste nummer van „Paulus" stond dat er tijdens uw verblijf een herdenkingsdienst gehouden is in Pass Valley in verhand met het feit dat het 25 jaar geleden is dat onze zending daar begon. IVilt it daar iets over vertellen?

De zaterdag dat we in Pass Valley waren, ben ik met ds. en mevrouw Kuyt naar de plaats gelopen bij een riviertje waar hij 25 jaar geleden binnengekomen is. Toen heette het overigens nog geen Pass Valley. maar Abenaho. Dat was historische grond.

De volgende dag. dal was de tweede zondag dat we in Irian waren, heeft ds. Kuyt 's morgens een herdenkingsdienst geleid in het indonesisch. met een vertaling in het jali. Vervolgens heb ik eerst de bevolking van Pass Valley toegesproken. Daarna heb ik ds. en mevrouw Kuyt gefeliciteerd namens de kerk cn het zcndingsdeputaatschap in Holland. Het was een van de hoogtepunten van de visitatie voor mij. om als deputaat ccn zendingspredikant toe te mogen spreken die 25 jaar geleden daar begonnen was en nu. na 25 jaar, een herdenkingsdienst mocht houden.

Op diezelfde zondag preekte ds. Johannes Kombo 's middags in Pass Valley. Toen is ook de baby van Dick en Margreet Kroneman gedoopt.

’s Avonds hield ds. Kuyt een hollandse diens! voor het hele team. Dc preek ging over

Romeinen 15 : 20. over de begeerte om het Evangelie te verkondigen, niet waar Christus genoemd was. Alle zendingswerkers waren toen nog in Pass Valley, omdat wc de vorige dagen daar onze teamvergadering gehouden hadden. Dc volgende dagen zou iedereen weer uitgevlogen worden.

U heeft hel over een teamvergadering. Wat werd daar zoal besproken?

Allereerst de kerkelijke zaken. Maar ook de medische zaken en het landbouwwerk. Kortom, alles wat met het werk te maken heeft. Extra aandacht is op deze teamvergadering besteed aan de vraag hoe vakante plaatsen weer vervuld moeten worden cn welke post de meeste bezetting nodig heeft. Organisatorisch is een teamvergadering in Irian lastig, omdat de meeste teamleden van andere posten ingevlogen moeten worden.

Terwijl u in Irian was. werd ook de synode daar gehouden, waar Indonesisch gesproken werd. En u verleide al dat de regering u verboden had iels te zeggen. Hoe vond u het om daarbij aanwezig te zijn?

Ik kon er inderdaad niets van verstaan, omdat in het indonesisch werd gesproken. Ds. Kuyt vertaalde wel af cn loc. maar niet alles, want dat is toch storend. Zodoende was het toch vrij saai om bij te wonen. Wc hebben er ongeveer twee dagen bij gezeten.

De synode werd gehouden in Langda. 's Woensdags was de bidstond voor de synode gehouden en de synode zelf duurde van donderdag tot zaterdag, in de laatste week dat we in Irian waren. Eerst werd op een groot schoolbord het moderamen gestemd. Alles ging er ordelijk aan toe.

Tegen het moderamen hebben we gezegd dat we dus niet. zoals gebruikelijk is. de groeten over konden brengen van de kerk en het deputaatschap. maar dat we dat na afloop van de zondagochtenddienst in Langda zouden doen.

Verschillende zaken zijn behandeld. Lang is gesproken over een korrespondentieband met Holland.

Als je bedenkt dat hier 25 jaar geleden niets was en dat er nu voor de derde keer een synode is gehouden, dan mocht er toch veel onder de zegen des Heeren tot stand komen.

Heeft u nog ontmoetingen gehad waar u iets over wilt vertellen? Zijn er dingen die bijzondere indruk op u gemaakt hebben?

Ik zal een paar dingen noemen. Toen we dc post Bomela bezochten, hebben meer dan 100 schoolkinderen in het indonesisch enkele psalmen gezongen, onder meer Psalm 105 : 5. Als je dat uit zoveel kindermonden hoort, ontroer je tot in het diepst van je ziel. want dan zie je dc vervulling in een land waar 25 jaar geleden nog dikke duisternis was. Ze zongen ook Psalm 47 : 3. Ze zongen daar feitelijk de verhoging van dc Middelaar.

En juist door die verhoging heeft Hij gaven genomen om uit te delen, ook aan wederhorigen. Dal heeft op mij een diepe indruk gemaakt. Middenin de rimboe zongen die kinderen over dc verhoging van Christus. Ook in Bomela heb ik een gesprek gehad met pendeta Onggawarlog. Het was een goed gesprek, waarin hij vertelde hoe de Heere hem bekeerd heeft, hoe er een begeerte in zijn ziel kwam om de Heere tc dienen en om dat vanaf het eerste moment aan anderen ook over te dragen. Hij kreeg vooral lust om het woord door te vertellen toen hij hoorde van een gekruisigde Zaligmaker. Ontroerende taal uil de mond van een Jali.

Ook het korte bezoek dat wc aan Nipsan brachten was bijzonder. Nipsan is immers de post die in 1974 verwoest is. Ik ben ook even in de kerk van Nipsan geweest, de herbouwde kerk. die op dezelfde plaats staat waar in 1974 de kerk is verwoest en afgebrand. Pendeta Sabonwarek was destijds een van de eerste werkers van Nipsan, met ds. Kuyt samen. Hij was ook de eerste die na de verwoesting van Nipsan te kennen heeft gegeven dat hij terug wilde gaan. Toen ze tegen hem zeiden: je weel toch wat er gebneurd is, zei hij: vreest niet voor degenen die wel het lichaam kunnen doden, maar de ziel niet kunnen doden. We hebben Sabonwarek ontmoet, hij was ook op de synode in Langda.

Het is een bescheiden man. die naar buiten vruchten uitdraagt van het leven dat de Heere in hem gewerkt heeft. Daar heb ik hoge achting voor. Vorig jaar zijn in Nipsan de eersten gedoopt, onder andere de hoofdman die in 1974 aan de moorden op de evangelisten en hun vrouwen heeft meegedaan.

Er zijn dus duidelijk op het zendingswerk vruchten te zien?

Inderdaad. Bij vruchten moet je overigens niet alleen kijken naar de woorden die men spreekt. Gesprekken zijn toch altijd moeilijker te voeren als ze een of twee keer vertaald moeten worden. Maar als ik naar de daden kijk - de boom wordt toch aan de vruchten gekend - dan zeg ik: ja. Er zijn ook uiterlijke

vruchten. Er is ook op het gebied van de medische zorg. het landbouwwerk en het onderwijs veel tol stand gekomen. Voor de inzcl van het hele zendingsteam hebben we grote waardering. Er wordt met een klein team veel werk verricht. Het grootste is als je de inwendige vruchten, waar het uiteindelijk om gaat, bespeuren mag.

We begrepen dal de terugreis via Amerika gemaakt is. Hoe is die reis verlopen.'

Merkwaardig was het tijdsverschil: wc vertrokken op woensdagavond 8 uur uil Indonesië, we hebben toen een dag en een nacht gevlogen en we kwamen op woensdagavond 7 uur in Ca li forn ie aan. We waren dus een uur eerder aan dan we weggingen.

We hebben in Californië een bespreking gehad op het hoofdkantoor van de MAF. Met de MAF staat of valt het hele zendingswerk in Irian. De MAF is niet op winst uit. Lack. maar vliegt op kostenbasis. Als er een vliegtuig verongelukt. dan moet iedereen die er gebruik van maakt participeren in dc bekostiging van een nieuw toestel. We hebben gesproken over verschillende zaken, onder andere over de vervanging van piloot Mikc Meeuwsc. die in 1991 hoopt te stoppen met het vliegen op Irian. Wc zouden weer graag iemand van onze gemeenten in zijn plaats hebben.

Ook hebben wc een bespreking gehad met afgevaardigden van hel amerikaanse z c n d i n gs d c p u t a a t s c h a p. d s. Spaans en de heer Van Bruggen, de penningmeester. Het was een lange, goede vergadering. Het was de eerste keer dat er nedcrlandse deputatcn in Amerika vergaderden. Tot nu toe was het altijd andersom geweest. Daarna zijn we teruggevlogen naar Nederland. Toen wc veilig op Schiphol landden, was hel de 33e landing die we in korte tijd maakten. Het was voor mij een wonder dat ik weer veilig thuis was.

Wilt u na alles wat u tot nu toe gezegd heeft, nog iets aan de lezers kwijt.'

We zien er naar uit dat de Heere h arten van Da mollezers neigt om zich daar waar het nodig is voor het zendingswerk op te geven. Dal kan op verschillende terreinen zijn: landbouwwerk. medisch werk. zendingspredikant. evangelist.

We hopen ook in Guinee te beginnen met het zendingswerk. Er zijn nog veel mogelijkheden. Het is opdracht: predikt hel Evangelie aan alle kreaturen. Hel gaat niet alleen om het kerkewerk. het medisch werk en hel landbouwwerk horen daar ook bij. Ik wil het zendingswerk warm bij jullie aanbevelen.

Het is de bijbelse opdracht namens de Koning der kerk.

Houten

Aad en Edith van

Krancnburg, Noorland

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen