‘Een toren bouwen van satéstokjes is ook techniek’

Waarom zo veel aandacht voor wetenschap en techniek?

‘Er zijn te weinig aanmeldingen bij exacte studies, terwijl het belang en de vraag juist toeneemt. Daarom heeft het ministerie van OCW subsidie beschikbaar gesteld voor pabo’s die hier werk van maken. Het doel is dat alle basisscholen voor 2020 wetenschap en techniek hebben geïntegreerd in hun curriculum. Dit om kinderen zo vroeg mogelijk bekend te maken met het thema, zodat er enthousiasme ontstaat. Er bestaat nu een verkeerd beeld bij techniek. Kinderen denken vaak dat het moeilijk is, dat je er vieze handen van krijgt en dat het in ieder geval niet leuk is. Het wordt gezien als iets voor nerds.’

Hoe verander je zo’n beeld?

‘Vooral door het laagdrempelig, relevant én uitdagend te maken. En, niet onbelangrijk, door aan te sluiten bij de belevingswereld waarin onze kinderen en jongeren opgroeien. Een hut maken, een toren bouwen van satéstokjes en het programmeren van een robot is ook techniek. We hebben tijdens het project bijvoorbeeld een ‘challenge’ uitgeschreven voor basisscholen. De opdracht was om een Lego-robot te maken die ordening kon aanbrengen, een soort sorteermachine. November vorig jaar zijn leerlingen van acht basisscholen hier bij Driestar hogeschool geweest om hun ontwerpen te presenteren. Dan lees je het enthousiasme en de competitie van hun gezichten af, dat is mooi.’

Wat is de inhoud van de lesbundel?

‘De bundel bevat tien lessen, samengesteld door docenten uit verschillende vakgebieden. Ze hebben elk een les ontworpen voor hun eigen vakgebied. De lessen variëren van het laten ontkiemen van zaden en het maken van regenkleding tot het vliegen met drones. Het mooie van de bundel is dat leerlingen zelf actief aan de slag gaan. Via onderzoeken en ontwerpen wordt veel kennis en inzicht verkregen. We merken dat creativiteit steeds belangrijker wordt in de maatschappij, dus ook voor onze kinderen. Daarom is het zo belangrijk om ons niet alleen te richten op het hoofd, maar juist ook op het hart en de handen. Als je kinderen uitdaagt om oplossingen te vinden voor een bepaald probleem, gaan ze echt nadenken. Je kunt bijvoorbeeld vertellen dat de zon in het oosten opkomt en in het westen ondergaat. Grote kans dat sommige leerlingen dat snel vergeten zijn. Maar laat het ze zelf onderzoeken, bijvoorbeeld via de Sky Map-app, en het blijft hangen. Wat dat betreft moet het hele onderwijs een move maken om te zien dat onderzoekend en ontwerpend leren bijdraagt. De gedachte is nog veel: als we maar veel aandacht besteden aan taal en rekenen, hebben we kwalitatief goed onderwijs.’

Is techniek alleen iets positiefs?

‘Zeker niet, we stellen ook kritische vragen. Sterker nog, er komen veel ethische vraagstukken voorbij. Als je bijvoorbeeld zelf regenkleding gaat maken, van welk materiaal maak je dat dan? Hoe zit het met privacywetgeving, gebruik van robots en onze ecologische voetafdruk? En dan de drones. De ontwikkeling gaat snel, maar wat is het nut en het gevaar?
Je kunt hier met kinderen prima het gesprek over aangaan. Aan de andere kant kunnen we met techniek juist heel mooie dingen doen, namelijk ons verwonderen over God en Zijn werk. Nieuwsgierigheid naar natuur en biologie leidt iedere keer weer tot verrassingen. Neem nu de regenboog. Die kun je in de natuurkunde onderzoeken en nabootsen, maar bij het zien is er telkens weer diepe verwondering. Die verwondering vergroot de betrokkenheid op Gods schepping. Wat dat betreft is wetenschap en techniek natuurlijk niet alleen interessant omdat OCW het stimuleert. Kinderen hebben er recht op dat de hele door God geschapen werkelijkheid voor hen wordt geopend.’

Zijn er al ervaringen?

‘Jazeker, de lessen zijn soms door de docenten zelf uitgevoerd, in andere gevallen door studenten of leerkrachten op de basisschool. Zo was er een pabo-3-student die de les over verf mengen heeft gegeven. Ze zijn zelf aan de slag gegaan om verf te maken uit natuurlijke grondstoffen. Zowel de kinderen als het team waren zo positief, dat ze zich hardop afvroegen waarom ze niet vaker dit soort lessen gaven. Onze grootste uitdaging is overigens om de pabostudenten zelf enthousiast te maken. Onze studenten zijn over het algemeen alfagericht en het blijft moeilijk om ze voor natuur en techniek te motiveren. Bovendien is het percentage vrouwen op de pabo groot en die moeten over het algemeen toch een drempel over. Maar als ze die drempel eenmaal over zijn, zien ze dat techniek heel nabij is. En vaak zijn zij het dan juist die de lesstof bij kinderen met veel enthousiasme tot leven brengen.’

‘Met techniek kunnen we heel mooie dingen doen, namelijk ons verwonderen over God en Zijn werk’

Johan de Wilde

Wat is het vervolg?

‘Deze bundel is onze eerste zet. Op de pabo worden de lessen gebruikt in de colleges, soms als voorbereiding op de stage. We hopen dat onze studenten er verder mee aan de slag gaan, zelf lessen ontwikkelen en deze vervolgens uit gaan voeren op de basisscholen, om zo ook de zittende leerkrachten enthousiast te maken. Leerkrachten worden ook uitgenodigd om hun lesontwerpen met ons te delen. Als er vanuit basisscholen vraag is naar ondersteuning of scholing, dan kunnen wij deze natuurlijk bieden. De bundel is het startpunt, op de website www.driestar-educatief.nl\WenT wordt achtergrondinformatie en verdere verdieping geplaatst.’

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen