TER OVERWEGING

drs. C. Bijl, Uit dankbaarheid leven. De tien geboden en het Onze Vader volgens de HC, zondag 34–52. Uitg. De Vuurbaak, Barneveld 2000. 169 blz. f 27,50.

Met dit deel wordt deze uitleg van de catechismus gecompleteerd. Eerdere delen zijn goed ontvangen; ze zijn reeds herdrukt. U treft er een betrouwbare gids in aan voor het omgaan — in prediking of catechese — met dit leerboek van de kerk. Vraag voor vraag wordt uitgelegd in het raam van de geschiedenis én in dat van de actualiteit. U zult er heel wat aan het denken zettende doorkijkjes in vinden.

Liederen voor de gemeentezang. Uniebureau van de Baptisten Gemeenten in Nederland, Bosch en Duin (Biltseweg 10). f 35,-.

De Unie van Baptisten gemeenten heeft een nieuwe liederenbundel. Deze straalt inhoudelijk warmte uit, en men verwacht niet anders! Er staan bijna 600 liederen in, waarvan de eerste 150 alle psalmen zijn. Daar is iets bijzonders mee: de Unie heeft gerekend met het gegeven van het onbekend geworden zijn van een aantal melodieën; die psalmen zijn herdicht en op een bekende melodie gezet. Zo is bijvoorbeeld Psalm 4 nu op de melodie van ‘Op U, mijn Heiland, blijf ik hopen’ en Psalm 112 op de melodie van Psalm 105. Verder ruim aandacht (van 151–598) voor de heilsfeiten, doop en avondmaal, gemeente, navolging, zending en dienst, voorbede en gebed. Zo komt er toch een mooie bundel uit voort, waarvan vele liederen ook onder ons bruikbaar zijn.

Ineke Bakker, Even stilstaan onderweg. Het evangelie van Marcus in de veertigdagentijd. Uitg. Kok, Kampen 1999. 62 blz. f 17,50.

Een zevental overdenkingen op weg naar Pasen, geschreven door de algemeen secretaris van de Raad van Kerken in Nederland. Met soms een mooie uitleg (ik denk aan het bekende woordje ‘haast’ in de eerste helft van het evangelie, dat een plaats krijgt op blz. 11, snel op weg naar het lijdensgedeelte; maar als algemene indruk blijft toch met name achter een veralgemenisering van het lijden op intermenselijk niveau. Ik noem blz. 21, waar de woorden ‘het kruis opnemen’ uitgelegd worden als ‘actief tegen onrecht verzetten’, ‘opkomen voor recht en gerechtigheid in deze wereld’. Ergens anders wordt de dood (Marc. 5:21–43) benoemd als ‘sociale conventies en godsdienstige wetten’, blz. 37. Zo moet het toch maar niet.

dr. G. van den End, Groeien in het geloof. Uitg. Voorhoeve, Kampen 1999 (vierde druk). 124 blz. f 19,90.

In drie jaar een vierde druk, dat is een teken dat men iets vindt in dit boek waar mensen naar op zoek zijn. Dat staat ook in de inleiding: behoefte aan spiritualiteit, aan onderlinge verbondenheid in de gemeente, aan groei in het geloof. De schrijver (Hervormd predikant in Rijssen) pakte de handschoen op. Hij schreef over: de bijbel over -, de inhoud van -, de middelen tot -, belemmeringen bij — en doel van de geestelijke groei. Dit alles onder het licht van de Heilige Schrift. Het leidt tot wat de auteur als wens uitspreekt: geestelijke verdieping.

M.R. van den Berg, Abraham. Leven uit Gods belofte. Uitg. Buijten & Schipperheijn, Amsterdam 1999,.133 blz. f 26,50.

Ds. Van den Berg (Ned. Geref. predikant) heeft al meer van zich laten spreken en getoond een bekwaam uitlegger van de Schrift te zijn. Eerbiedig luistert hij naar de tekst, legt die uit naar de norm van de Reformatie (Schrift met Schrift vergelijken) en brengt zo de boodschap naar ons toe. Zo komt in 19 hoofdstukken de figuur van Abraham, de vader van alle gelovigen, tot leven. Of anders nog: de Gód van Abraham, die heil en verlossing wil geven aan mensen van vlees en bloed van alle tijden! Aanbevolen, vooral voor studiegroepen in de gemeente, of voor bezinningsmomenten op een kerkenraad. Een tekstregister aan het eind completeert het geheel.

dr.B.J. Wiegeraad, Lichten uitzicht door de Psalmen. Uitg. Barnabas, Heerenveen 1999. 64 blz. f 14,95.

Ds. Wiegeraad presenteerde jarenlang het EO-radioprogramma ‘Licht en uitzicht’. Dit boekje biedt iets van het toen doorgegevene in kort, maar krachtig bestek. Kleine stukjes over psalmverzen in al hun verscheidenheid. Aan het eind van de stukjes een kort gedicht en een kort gebed. Geef het in handen van iemand die licht en uitzicht nodig heeft.

J.A. Baaijens, Ben jij ook een discipel? Uitg. Groen, Heerenveen 2000. 160 blz. f 24,95.

Een boek, geschreven door een godsdienstdocent om jongeren de weg naar de Heiland te wijzen. De doelgroep wordt gevormd door (blz. 53) de ‘refo’-jongeren. De aangehaalde schrijvers en boeken wijzen daar ook op; ze geven aan het boek ook een zekere beperktheid. De bedoeling van de auteur is te prijzen: hij wil de jongeren uit een verkeerde lijdelijkheid weghalen; daartoe legt hij de Schrift open en komt hij met vele voorbeelden om de bedoeling ervan duidelijk te maken. Het merkwaardige is dat ondanks die vele voorbeelden (soms nogal gezocht) het boek toch in z’n algemeenheid blijft steken. Voorbeelden geven is nog niet altijd hetzelfde als concretiseren van het bedoelde. En een teveel aan bijbelteksten kan het omgekeerde bewerken van wat men bedoelt. Dat is jammer.

drs. W.Chr. Hovius, De Nederlandse Geloofsbelijdenis voor iedere dag. Uitg. Groen, Heerenveen 2000. f 32,50.

Een dagboek schrijven door stukje bij beetje door de tekst van de NGB heen te gaan; dat is een waagstuk! Het levert een jaar lang meditatie op: elke dag een stukje van een zin, met bijbehorende bijbelgedeelte en een te zingen psalmvers. Een heel aparte ervaring, vond ik. Er zit wel een nadeel aan: het uitspinnen van een artikel over zoveel dagen (ik denk bijv. aan art. 14) kan een zekere eenzijdigheid opleveren. Maakt men dat negen dagen achter elkaar mee? Daar tegenover staan andere, prachtige gedeelten. En het is wat waard om zo eens een periode met een belijdenisgeschrift bezig te zijn.

Karel Blei, De Nederlandse Hervormde Kerk. Haar geschiedenis en identiteit. Serie Wegwijs. Uitg. Kok, Kampen 2000. 232 blz. f 24,90.

Het is knap om in vrij kort bestek de geschiedenis en identiteit van een kerk met een zo lange geschiedenis en een zo ingewikkelde geestelijke structuur te schrijven als de NHK is. Dr. Blei — voormalig secretaris-generaal — is daar beslist in geslaagd en dat is een compliment waard. Hij overziet het geheel én de delen, en dat in een goed evenwicht. De toon is altijd ingetogen, ook daar waar spanningen in ‘zijn’ kerk aanwezig waren of zijn (te denken is aan hoofdstuk 6, waar de verwikkelingen van de 19e eeuw besproken worden, of 10, met de huidige vragen rond Samenop-weg). Een waardig deel in een zich steeds uitbreidende serie.

Kathryn Spink, Het leven van broeder Roger. De stichter van Taizé. Uitg. Averbode/Gooi en Sticht, Baarn 1999. 130 blz. f 24,75.

De aantrekkingskracht van Taizé zal onder ons bekend zijn. Vele jongeren uit allerlei landen hebben de tocht naar het Franse plaatsje al eens ondernomen, om te mediteren, te zingen, de oecumene te vieren. Ze zijn aangeraakt door het mystieke in die belevenis. Verschillende Taizé-liederen worden ook wel in onze traditie gezongen. En mits met mate en goed onderscheiden hebben sommige iets moois.

In dit boek maakt men kennis met de stichter, broeder Roger, met zijn levensgeschiedenis en met iets van de praktijk van het bijzondere (R-K) kloosterleven, dat zozeer toegespitst is op de geestelijke ontmoeting en verdieping van jongeren.

ds. D Grutter, Samen opvoeden. Bijbels dagboek voor ouders. Uitg. De Vuurbaak, Barneveld 2000.143 blz. f 27,50.

Een nieuw dagboek van deze (vrijg.) geref. predikant. Ouders krijgen bijbelse steun in de vele praktische én principiële vragen die zich in de opvoeding van hun kinderen kunnen voordoen. En dat is van belang, want niet altijd leidt een christelijke opvoeding tot een geloofsbelijdenis van je kind… Zo komen in dit boek heel tere zaken aan de orde. Aanbevolen.

Frans van Houwelingen, De witte kiezel. Jeugdroman. Uitg. De Vuurbaak, Barneveld 2000. 134 blz. f 24,75.

Een indringend boek over een jongen die op weg is naar de volwassenheid, maar in zijn verkering langzaam maar zeker merkt dat hij homofiele gevoelens heeft. Het brengt hem in een geweldige crisis, waar gelukkig mensen om hem heen blijken te zijn met warm begrip. En nog belangrijker: Gods liefde is om hem heen. De titel is ontleend aan Openb. 3:17. Een heel verantwoord boek voor onze jongeren.

dr. J. van Beelen, De nodiging gaat uit. Over de deelname aan het heilig avondmaal. Uitg. Groen, Heerenveen 2000. 71 blz. f 19,95.

Dit boekje is geschreven voor hen bij wie het avondmaal spanning oproept, uitlopend in avondmaalsschroom of zelfs -mijding. Geestelijke overwegingen daarbij worden genoemd (hoofdstuk 1), de ontwikkeling door de kerkgeschiedenis wordt gemaakt (2), bijbelse gegevens komen op tafel (3) en de balans wordt opgemaakt (4). Vooral het derde hoofdstuk is cruciaal; de nadruk wordt bij de bespreking van 1 Cor. 10 gelegd op de zaak die Paulus wilde uitdiepen: hoe (niet: of) leden van de gemeente avondmaal vieren. Zo wordt een pastorale weg gezocht in een — ook onder ons — soms moeilijke zaak.

drs. R Eikelboom e.a., Samen het huwelijk in. Serie Praktisch & Pastoraal. Uitg. Groen, Heerenveen 2000. 144 blz. f 29,50.,

In een tijd waarin steeds meer huwelijken grote moeite ondervinden, is het goed dat verantwoorde boeken verschijnen die jongeren helpen om samen de weg naar en in het huwelijk te zoeken, op een bijbels verantwoorde manier. Dat gebeurt in dit boek zeker, en wel zó dat het met recht in de serie met de bovengenoemde twee trefwoorden verschijnt. De (geestelijke, emotionele en lichamelijke) omgang met elkaar, de plaats in gemeente en samenleving van een echtpaar, financiële zaken, gezinsvorming — u vindt het hier allemaal in terug. Aanbevolen.

Nico van der Voet, Het woord krijgen. Over spreekvaardigheid in de christelijke gemeente. Uitg. Boekencentrum, Zoetermeer 2000. 104 blz. f 21,50.

De docent-theoloog Van der Voet, werkzaam aan de Chr. Hogeschool Ede, schreef een heel handzaam en nuttig boekje voor allen die op enig moment in de gemeente ‘het woord moeten voeren’. Dat kunnen predikanten zijn, ouderlingen, leid(st)ers van nevendiensten en zondagsscholen. In dit boekje vindt u een groot aantal praktische tips die u het spreken zullen vergemakkelijken én het uw hoorders gemakkelijker zullen maken om naar u te luisteren. Juist met oog op het doorgeven van het Woord van God — en daar gaat het in de gemeente toch om — zal ons dat een grote zorg zijn!

Riet Fiddelaers-Jaspers, Jong verlies. Handreiking voor het omgaan met rouwende kinderen. Kok, Kampen 1998. 167 blz. f 27,50.

Omgaan met rouw en verdriet is altijd al heel moeilijk. Extra moeilijk is het omgaan met kinderen die rouw moeten verwerken. In dit boek vindt u een schat aan informatie die helder maakt wat kinderen beleven in zulke situaties, en hoe men daarmee om kan gaan. Het is een algemeen-psychologisch boek, dus u moet er niet zoeken naar de specifiek christelijke benadering. Daar zijn weer andere boeken voor. Maar binnen die grenzen heeft het boek zeker zijn waarde.

drs. W. Kats, Oud en wijs genoeg?! Momenten van bezinning bij het ouder worden. Uitg. Barnabas, Heerenveen 1999. 143 blz. f 24,95.

De bekende gereformeerde emeritus-predikant uit Apeldoorn geeft een aantal ‘kleinoden’ die goed zijn voor persoonlijke meditatie, of — zoals het voorwoord aangeeft — voor gesprekskringen voor ouderen. Treffend is de pastorale toon die uit de stukjes spreekt. Het zijn door ervaring en godsvrucht gerijpte woorden, opgetekend in een speciale grote, duidelijke letter.

Karel Deurloo & Freek van der Steen (red.), Kolossenzen. Verklaring van een bijbelgedeelte. Uitg. Kok, Kampen 1999. 81 blz. f 19,90.

De serie ‘Verklaring van een bijbelgedeelte’ is zeker bij de predikanten onder ons bekend. Dit is een nieuw deeltje; in 1995 verscheen al over dezelfde brief aan de Colossenzen een verklaring van de hand van dr. H.J. Kouwenhoven. De hypothese, gegeven op blz. 9, over het auteurschap ‘niet omdat we daar zo zeker van zijn, maar omdat het homiletisch zulke aardige motieven biedt’ komt niet sterk over. Soms gaan de auteurs ook wel erg snel, bijv. in hun beweringen over het christendom dat de ‘grote vragen van het leven’ ontwijkt (blz. 55). Men had verder wat mij betreft wel meer het bijbelgedeelte tekst voor tekst mogen volgen. Nu blijven sommige stukjes toch wat onderbelicht (ik denk bijv. aan 3:1–4).

Jan Nieuwenhuis, Preken over Openbaring. Suggesties voor liturgie. Uitg. Kok, Kampen 1999. 115 blz. f 19,90.

Dit boek bevat de inhoud (compleet met gebeden en liederensuggesties) van een serie diensten in de Dominicuskerk te Amsterdam eind 1998. Over veel details zou iets op te merken zijn. Ik houd het bij de kern: Openbaring licht een sluier op van gebeurtenissen. Het gaat over de ‘laatste dingen’ d.w.z. de dingen ‘die er werkelijk toe doen’ (blz. 7). Dat brengt de gedachte in bereik dat het in dit boek niet gaat om het einde der tijden, maar om een strijd die elk mens in geloof in deze wereld moet voeren: tussen goed en kwaad, integriteit en corruptie enz. (blz. 11). Met dit schema gaan we de uitleg in; en zo worden we telkens weer in het hier en nu teruggeworpen. En het ‘Jeruzalem’ uit Openb. 21? Dat zou een ‘illusie’ kunnen zijn, maar dan wel een mooie (blz. 75).

Jacobine Geel, Eigen zinnigheid. De bijbel in fragmenten. Uitg. Meinema, Zoetermeer 1997. 127 blz. f 25,90.

Een bundel van (oorspronkelijk) interviews voor de IKON-radio. Bekende Nederlanders (o.a. J. Pronk, A. van den Heuvel, J. Greven, E. Schillebeeckx) geven weer wat hen fascineert in een bepaald bijbelgedeelte. Dat levert zinnige, vaak ook eigenzinnige (de titel!) gedachten op; leest u ze niet met de bedoeling er geestelijk wijzer van te worden. Je zou vaak schrikken. Wel geven ze inzicht in de innerlijke leefwereld van de geïnterviewden. In die zin is het een interessant boekje.

Carel ter Linden, Een land waar je de weg niet kent. Omgaan met rouwenden. Uitg. Meinema, Zoetermeer 1999 (vijfde druk). 80 blz. f 18,50.

ledere ambtsdrager komt in zijn wijk in aanraking met de (verwerking van de) dood. Dit boekje biedt inzicht in de vraag wat mensen doormaken in een dergelijk proces. Men hoeft het dan nog niet met alle gedachtengangen eens te zijn om er toch veel waardevols in te kunnen vinden. Het helpt om met rouwenden om te gaan en met Gods hulp verder te helpen. Het is ontstaan uit de ervaringen met een aantal gespreksgroepen rond de Kloosterkerk in Den Haag, de plek waar ds. Ter Linden (nu emeritus-) predikant is. Echt een handreiking.

Carel ter Linden, Haghepreken. Preken uit de Haagse Kloosterkerk 1983–1999. Uitg. Meinema, Zoetermeer 1999. 136 blz. f 20,-.

Rond het afscheid wegens emeritaat van ds. C.A. ter Linden verscheen een selectie van zijn preken, meestal rond bijzondere gebeurtenissen (aangevuld met een vraaggesprek en enkele reflecties). Wie ze leest, moet verdisconteren dat hij zich theologisch in hetzelfde gebied beweegt als zijn broer N. Het verhaal gaat nogal eens…! Daar is al genoeg over gezegd, ik doe dat nu niet. Soms stellen de preken teleur — bijv. bij een belijdenisdienst in de lijdenstijd (expliciet zo genoemd, blz. 46); dan zou men de betekenis van het lijden van de Heiland veel meer willen horen dan gebeurt. Soms verrassen ze — bijv. in een kerstpreek over ‘En het geschiedde’ rond de gebeurtenissen in 1989 in het Oostblok, blz. 32.

dr. P.H.R. van Houwelingen, Jezus stelt zich voor. Uitg. Kok, Kampen 1998. 83 blz. f 17,50.

In een twaalftal meditatieve overwegingen rond de ‘Ik ben’-uitspraken van de Heiland in het evangelie naar Johannes geeft de auteur de resultaten van zijn commentaar op dit boek (1997) handen en voeten voor de gemeente. Een heel mooi boekje, nog mooier gemaakt door de getekende illustraties van de hand van Aldert L. Visser. Het is zoals de auteur in zijn naschrift zegt (blz. 82): we leren er Jezus in kennen ‘als de Zoon van de levende God’. En wel zo, dat zijn ‘nabij-zijn’ voor mensen uitkomt, waarin de relatie met Ex. 3 naar voren komt.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen