Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Cen brief uit de valleien.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Cen brief uit de valleien.

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

Dezer dagen zijn de Waldenzen weer ter spraak gekomen, 't Zal dit jaar tweehonderd jaren geleden zijn, dat ? ij weer tenigkeerden naar de valleien, die zij om hunner belijdenis wille drie jaren tevoren hadden moeten verlaten, 't Was echter in léSg niet voor de eerste maal, dat de Waldenzen de gunste huns Gods ondervonden in het eindigen der tegen hen uitgebroken vervolgingen. Veel hebben zij geleden — meer dan eene pen beschrijven kan — maar ook veel genoten van den Heere, als Hij hun smart en smaad liet voorbijgaan.

De Waldenzen waren er reeds, toen de kerk van Christus nog in de banden der Roomsche hiërarchie lag. In de middeleeuwen zijn zij tegen de dwalingen van het Pausdom opgekomen op een ahderen grond, dan zoovele anderen, die meer oog hadden voor het tirannieke bijgeloof der geestelijkheid, dan voor de eere en het Woord van den Christus.

Terwijl niet weinigen om de dwaasheden van het houten of gouden kruis, om de reliquieën lachten, en daarom romes gruwelen verachtten, kwamen de Waldenzen op grond van Gods Woord op tegen de menschelijke leer en geboden, die de waarheid Gods in Christus' rijk verdrongen.

Naar de valleien van Piemont in Italië, waar zij zich vestigden, werden zij Wallenzen of Waldenzen genoemd. Langzamerhand verspreidden zij zich door de dalen van Lucerna, St. Martin, La Perouse en Pragelas, trots den bittersten tegenstand en de wreedste vervolging. De zegepraal, die de Reformatie der i6de eeuw elders behaalde, bracht hun weinig verademing, omdat Italië slechts voor korten tijd den adem der Hervorming gevoelde. Hadden zij kunnen besluiten zich elders te vestigen, zij zouden ruste gevonden hebben; maar hunne liefde voor hunne bergen en dalen hield hen in de nabijheid hunner vijanden.

Heftiger dan ooit werden de Waldenzen door de Roomschen vervolgd, sinds de Roomsche propaganda in 1650 zich ook in de stad Turijn, de hoofdstad van Savoye, vestigde, en de hertogin van dit land, waartoe de bovengenoemde valleien behoorden, dwong, de geestelijken te h-lpen in hunne dsvangmaatregelen tegen de belijders van den Christus. In 1655 woedde de vervolging het hevigst. Dat Europa, hetwelk de Hervorming liefhad en om harentwil met de hiërarchie gebroken had, hoorde met ontzetting de giuwelen, die in den naam van den Christus gepleegd wxren aan belijders van den Heere, en was bedacht op middelen, om de verdrukte geloofsverwanten te helpen. Ook in Nederland werd het medelijden van de kerk van Christus gaande en overal rees dé viaag: »Wat staat ons te doen voor de Waldenzen ? " Den jijten Juli kwam de classis van Walcheren, op initiatief van de kerk van Middelburg, bijeen, om „in consideratie te nemen de grouwelycke massacre ende moortdadige wreetheyt, gepleeght aen onze Religionsverwanten, de inwoonderen van de valleyen van Piedmont". De Algemeene Staten en die der provinciën werden verzocht som ons te vernederen over de schade en verbreking onzer broederen en om onze compassie over haar te betoonen", een algemeene collecte te houden bij alle kerken. De overheid werd gebeden, »dat alle middelen mochten aangewend worden tot redres en verzekering van de overige Protestanten aldaar".

De biddag werd gehouden. Ook de collecte. Maar toen werd de vraag hier en daar gedaan, door wie, de kerk of de politieke macht, de gelden zouden verdeeld en verzonden worden. Vooral de Algemeene Staten achtten de giften politiek. Alleen wilden de regeeringen toestaan, dat de Classen en Synoden troostbrieven verzonden aan de verdrukte broeders. Wilden zij, zoo oordeelden de Staten van Zeeland en zijne Raden, dan daarbij voegen, dat de kerken in dezen ook haar plicht gedaan hadden, men mocht dit doen. De kerken, met

name in Zeeland, hielden stand, totdat het Ds Appollonius van Middelburg gelukte, den magistraat dier plaats te bewegen de verdeeling en verzending kerkelijk te laten. Want het voorbeeld van Middelburg werd door de andere stemhebbende steden van Zeeland gevolgd.

Uit de classis Walcheren werd aan de Waldenzen de voor dien tijd groote som van 368 £• 12—6 (ruim/2000) verzonden. Met hoeveel blijdschap dat geld in de dalen van Piemont ontvangen werd, bleek der classis van Wal­ cheren uit een schrijven van de predikanten, ouderlingen en leden der kerken in de valleien van Piemont, Lucerna, Angrona en St. Martin, onderteekend door Ds. J. Legerus en M. Feelix dd. 18 April.

In April 1662 vernam de classis van Walcheren weer, dat in de valleien van Piemont en Savoye opnieuw eenige «religionsverwanten" ellendig waren omgebracht en de overigen met de vlucht zichzelven hadden moeten redden. Ofschoon de pensionaris den kerken, op haar verzoek cm inlichting, verklaarde geene zekerheid omtrent de nieuwe vervolging tegen de Waldenzen te kunnen geven, lazen de Walchersche broeders uit een brief, door Ds. Legerus geschreven en naar dezen Staat verzonden, van den ellendigen staat der Waldenzen, waarbij gevoegd was een verzoek om voorbede en aalmoezen. De gecommitteerde Raden ontvingen toen van de Zeeuwsche broederen het verzoek om een generale collecte te mogen houden, terwijl zij bovendien aandrongen bij de Staten om toch door de gezanten Engeland en Frankrijk te vragen tusschenbeide te komen,

Doch hoewel de kerken op de hoogte waren van de verdrukking der Waldenzen, de politieken schenen er maar niets van te weten te kunnen komen. De generale collecte zou misschien ook niet toegestaan worden. Wat zou Frankrijk er ook van zeggen, als de anti-stadhouderlijke partij, met Jan De Witt aan het hoofd, zich in de aangelegenheden hunner geloofsgenooten mengden?

DE GAAY FORTMAN,

Dit artikel werd u aangeboden door: Vrije Universiteit Amsterdam

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zondag 20 januari 1889

De Heraut | 4 Pagina's

Cen brief uit de valleien.

Bekijk de hele uitgave van zondag 20 januari 1889

De Heraut | 4 Pagina's