Voorkomen beter dan genezen

Inderdaad hadden veel problemen voorkomen kunnen worden. Dat zeiden veel van deze hulpvragende echtparen zelf. "Hadden we maar meer gepraat. Hadden we maar niet gedacht dat alles vanzelf goed zou komen. Waarom hebben we niet op tijd tegen elkaar gezegd...?"

Gelukkig bleek het in veel situaties niet te laat. God verandert niet alleen mensen, maar ook huwelijken. Met inzet van beiden is er, met Gods hulp, veel ten goede te keren. Gode zij dank! Maar helaas is er dan al wel veel pijn en moeite aan vooraf gegaan. En soms blijft het moeizaam. Voor huwelijksproblemen geldt echt dat voorkomen veel beter is dan genezen. Maar... hóe voorkom je problemen?

Verkeerde motieven

Veel huwelijksproblemen beginnen in verkeringstijd en zelfs daarvoor. Waarom wil je graag verkering? Of waarom heb je verkering? Vanwege de mooie buitenkant en het lichamelijk contact? Die aspecten mogen helemaal meedoen, maar zijn geen basis. Als je om je heen kijkt, lijkt dat soms wel zo. Of het nu gaat om kranten, tijdschriften, muziek, badschuim, deodorant, auto's of mineraalwater: alles wordt gepresenteerd met seks en bloot. Als het hoogste goed. Dat is een leugen, die vroeg of laat leidt tot teleurstellingen en frustraties.

Een verkeerd motief is ook de angst om over te blijven omdat zachtjesaan al je vrienden verkering hebben. Ook om zo snel mogelijk de deur uit te zijn, omdat er thuis zoveel problemen zijn. Of omdat je zelf zoveel problemen hebt, je hunkert naar liefde en aandacht en denkt dat je verkering alles wel op zal lossen.

Met alleen medelijden met de ander red je het ook niet. Blijf daarom niet doorsukkelen met je verkering als je weet dat het niet goed gaat. Als je merkt dat de belangstelling voor elkaar steeds meer wegebt. Of als karakters zo botsen, dat je elkaar meer pijn bezorgt dan vreugde. Vroeg of laat gaat medelijden over in irritatie. Blijf daarom niet tegen beter weten in hopen dat het ooit wel beter zal worden!

Een goed begin...

Wat is wel een goede basis? Veel van elkaar houden? Maar... wanneer weet je nou of je genoeg van elkaar houdt? Zet bij de beantwoording van die vraag je blik niet op oneindig en je verstand op nul. Wees zo nuchter mogelijk! Karakters kunnen zo verschrikkelijk botsen dat het van elkaar houden wel heel erg op de proef wordt gesteld. Dat geldt ook voor een groot verschil in opleiding en ontwikkeling. En wat denk je van godsdienstige zaken? Natuurlijk hoef je niet in alles exact eender te denken en te voelen. Je kunt tijdens een verkering en ook in het huwelijk naar elkaar toe groeien. Gelukkig wel, maar op wezenlijke punten moet je het samen eens zijn. Pas dan kun je elkaar trouw beloven. En verder? Wanneer hou je nou echt genoeg van elkaar? Het is makkelijker om te zeggen wat echte liefde niet is, dan wat het wel is. Uiteindelijk weet alleen jij waarom je nou juist van die ene houdt. Dat heeft, binnen onze cultuur, met een gevoel van verliefdheid te maken. Maar de volgende dingen moeten er ook zijn: je wilt met de ander open en eerlijk omgaan, je wilt die ander gelukkig maken en de ander maakt jou gelukkig, die ander vertrouw je en wil je vertrouwen geven, met die ander wil je alles delen. Je hele leven. Niet voor een poosje, maar tot de dood scheiding maakt. Daarom durf je op je trouwdag hartelijk ja te zeggen. Afhankelijk, dat wel, knielend om de zegen van de 'Vader der barmhartigheid': 'Dat Uw zegen op ons daal, Uw gunst uit Sion ons bestraal...'

Samen praten

Doe tijdens je verkeringstijd al veel dingen samen. Dat is verrijkend en samenbindend: gezamenlijke vrienden, praten over een boek dat je allebei las, samen lid van een vereniging, gezamenlijke sportieve activiteiten... Maar wat je alleen of samen ook doet, één ding moet je in ieder geval doen: samen praten!

Bij huwelijksproblemen blijkt vaak dat het misging toen er niet meer werd gepraat. Toen alles voor de wind ging en de zon scheen had men daar niet zo'n erg in. Maar zulke huwelijken ontsporen in tijden van ernstige en langdurige (psychische) ziekte, in tijden van rouw en tegenslag. Daarom: praten! Delen, zegt men tegenwoordig. Deel zoveel mogelijk samen. Trouw niet alleen in gemeenschap van goederen, maar ook in gemeenschap van gevoelens, ervaringen en meningen. Corrigeer, stimuleer, help, troost en bemoedig elkaar.

Laat vooral merken dat je belangstelling hebt voor elkaar. Wat is dat belangrijk. Daarom moet je samen praten over vreugden en zorgen. Over vertrouwelijke en intieme dingen soms. Over je karakter, je gevoelens, je bezigheden, je vreugde, je angst, je diepste verlangens, je zwakke kanten, de zaken van Gods Koninkrijk. Om zo elkaar te helpen en bij te staan in alle dingen die tot het tijdelijke en het eeuwige leven horen.

Tijd of prioriteit

Huwelijksproblemen hebben nogal eens te maken met drukte en stress. Op de enkele momenten dat er tijd is om te praten, is er geen energie. Er ontstaat een neerwaartse spiraal: door alle stress praat men niet en omdat men niet praat vermeerdert de stress. Ga daar - vanaf je verkeringstijd al - verstandig mee om en realiseer je: het is geen kwestie van tijd, maar veel meer van prioriteit. Druk zal het wel blijven, maar hou de goede volgorde aan. Nummer één: huwelijk en gezin. Nummer twee: het dagelijks werk. Nummer drie: alle andere dingen. Hoeveel er overblijft voor 'alle andere dingen' moet samen goed afgestemd worden. Natuurlijk wijkt die volgorde tijdelijk wel eens even af, maar dat mag nooit structureel worden. Bedenk dat de extra tijd die je uittrekt om samen te praten tijdwinst oplevert. Juist door niet samen te praten gaan veel dingen mis en om dat weer goed te krijgen moet er vaak worden gepraat.

Jij of de krant

Je bent er nog niet als je regelmatig samen praat, want het moet ook nog op een goede manier gebeuren. Problemen hebben vaak te maken met een niet goed lopende communicatie. Je kent dat begrip wel: communicatie. Dat constant doorgaande proces waarbij je elkaar op allerlei manieren iets duidelijk maakt. Met of zonder woorden. Want ook als zij wil praten, maar jij achter de krant verstopt zit, zeg je iets tegen haar: "Nu even niet... eerst de krant, dan jij."

De kwaliteit van de communicatie wordt voor een groot deel bepaald door de kwaliteit van het luisteren naar elkaar. Helaas laat dat luisteren nogal eens te wensen over. Waardoor? Je valt elkaar in de rede, geeft een oppervlakkige reactie, komt al snel met je eigen verhalen, ideeën, adviezen, enzovoort. Terwijl echt invoelend luisteren zo belangrijk is. Alleen dan hoor je niet alleen woorden, maar merk je ook de gevoelens die achter de woorden, gebaren, gezichtsuitdrukkingen of het zwijgen schuil gaan.

Mannen- en vrouwenpraat

Mannen communiceren anders dan vrouwen. Het is goed om daar rekening mee te houden. Zo zeggen veel meisjes of vrouwen dat ze meer met hun vriend of man willen praten. Is het echt zo dat mannen minder praten? Ik geloof het niet. Het lijkt maar zo, omdat mannen meer gericht zijn op het uitwisselen van informatie, terwijl het vrouwen meer gaat om de ervaring van het onderlinge contact.

Mannen praten over feiten, vrouwen over de gevoelens achter de feiten. Mannen willen een oplossing voor een probleem, vrouwen willen zorg en aandacht in hun probleem. De vrouw: "Hij helpt me in alles, maar hij doet zelden eens gewoon lief tegen me." De man: "Ik hou van haar, daarom doe ik zoveel." De vrouw begrijpt niet dat haar man bij thuiskomst eerst vraagt: "Is de krant er al? En is er nog post?" En de man begrijpt niet dat zijn vrouw hierdoor het gevoel krijgt dat de post belangrijker is dan zij. Dit verschil speelt ook op het gebied van seksualiteit. Heel wat vrouwen hebben de indruk dat het bij hun man zoveel om seksualiteit gaat. Terwijl mannen denken dat hun vrouw er weinig behoefte aan heeft. Het is geen van beide waar. Ze hebben er op een verschillende manier behoefte aan. Voor een vrouw is, meer dan voor een man, de beleving van veiligheid, intimiteit, geborgenheid en verbondenheid, belangrijk bij seksualiteit.

Ik hou van jou

Verdiep je in deze onderlinge verschillen. Zie ze als een welkome aanvulling of een gezegende correctie. Zo zijn ze van den beginne bedoeld. Praat over deze verschillen op een moment dat het goed is tussen elkaar. Probeer er vooral een boeiende ontdekkingstocht van te maken.

Wees vooral niet voortdurend gericht op wat je mist bij de ander. Je trouwt niet met je ideaalbeeld, maar met een mens net als iedereen. Met allerlei mooie en fijne eigenschappen, maar ook met een aantal dingen die je graag anders zou zien. Blijf niet eindeloos aan de ander sleutelen. Dat werkt averechts. Juist als je de ander accepteert in zijn of haar eigenheid, krijg je waar je zo naar verlangt, ledereen is aangenaam in wat hij heeft en niet in wat hij niet heeft. Probeer het mooiste bij elkaar maar boven te halen en te accentueren.

Durf je waardering ook eens hartelijk en onomwonden naar de ander toe uit te spreken. Daar zijn we soms veel te terughoudend in. Alsof dat overdreven zou zijn. Denk maar niet te snel dat de ander wel weet dat je van hem of haar houdt. Zeg het gewoon eens. Vooral mannen hebben daar nogal eens moeite mee. Terwijl het zo goed is om elkaar in de ogen te zien en te zeggen: "Ik hou van jou!"

Geen verwijten

In iedere relatie, tot in de beste huwelijken, kunnen ruzies plaats vinden. Toch is ruzie een negatieve ervaring. Maar laat dat geen reden zijn om elkaar de waarheid te onthouden. Wees naar elkaar maar gerust duidelijk en zo concreet mogelijk. Glimlach niet als je boos bent, lach niet als je verdrietig bent, zeg geen ja als je nee bedoelt. Krop frustraties niet op en ga bij spanningen zeker niet uren- of dagenlang zwijgen.

Probeer wel om bij spanningen verwijten zoveel mogelijk te vermijden. Een zacht antwoord keert de grimmigheid af, maar een verwijt leidt bijna altijd tot tegen-verwijten. Hij: "Jij moet je troep eens opruimen." Zij: "Moet jij nodig zeggen. Hou je maar bezig met je eigen troep." Zo kom je er natuurlijk niet uit. Probeer veel liever positief te formuleren. Zeg niet alleen wat je verkeerd vindt, maar zeg duidelijk hoe je het wel graag wilt.

Als er onenigheid is, haal er dan niet van alles en nog wat bij. Zeker de wederzijdse familie niet. "Als je zo kijkt, lijk je sprekend op je vader..." Meestal werkt dat negatief.

Bij een verschil van mening kom je niet altijd op één lijn. Dat betekent dat je moet proberen om tot een compromis te komen. Accepteer dat! Dat hoeft geen verwijdering te geven. Behoeften kunnen nu eenmaal verschillend zijn. Als je diep in je hart blijft vinden dat de ander zich eigenlijk aan jou aan moet passen, kom je niet nader tot elkaar.

Het spijt me

Maak er een gewoonte van om zonodig fouten te belijden. Wie is er nooit eens bitter, ontactisch, onredelijk of geïrriteerd? Het is een volmaakt man die nooit in woorden struikelt. Maar wat klaart de lucht op als je dat oprecht en eerlijk toe kan geven. En als je dat doet, bouw dan niet allerlei mitsen en maren in: "Ik was wel fout, maar jij....!" Nee, doe het hartelijk en onomwonden. "Het spijt me. Wil je me vergeven?" Ga er op in als de ander vergeving vraagt. Reageer daarop en laat het niet vaag zijn of je daadwerkelijk vergeeft. De Bijbelse opdracht om de zon niet onder te laten gaan over je boosheid is binnen verkering en huwelijk van groot belang. Ga nooit uit elkaar of ga nooit slapen met ruzie!

Aansporing

Veel problemen in verkeringstijd en later in het huwelijk zijn terug te voeren op de vraag: wie heeft het nu uiteindelijk voor het zeggen? Dat staat haaks op de Bijbelse oproep tot zelfverloochening.

Paulus zegt het zo: ...door ootmoedigheid achte de een den ander uitnemender dan zichzelven (Filippenzen 2: 3b). Deze tekst moet in verkeringstijd al handen en voeten krijgen. In de praktijk is het nog niet zo eenvoudig, maar het is wel mogelijk. Al vraagt dit wel je volle inzet en een voortdurend gebed. Vooral in moeilijke tijden. Of als het gevoel van liefde misschien wel op een heel laag pitje brandt. Die inzet, heel praktisch, zal ertoe leiden dat het gevoel naar elkaar weer op zal bloeien! Paulus zegt in Efeze 5 dat de man zijn vrouw moet liefhebben zoals Christus Zijn gemeente heeft liefgehad. Dat is nogal wat, als je dat op je in laat werken. Christus heeft Zijn gemeente liefgehad tot aan het kruis en tot in de dood. Hij had lief tot op de bodem. Tot het einde toe. Wat een onuitsprekelijke liefde. Het zien op deze liefde is de meest indringende aansporing tot zelfverloochening. Vandaar de noodzaak van het gebed. Alleen en samen! Om met deze liefde te worden vervuld.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen