Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Tweede Kamer · Veranderingen in de zorg

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Tweede Kamer · Veranderingen in de zorg

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

Niet alleen de stevige bezuinigingen in de zorg vragen om de aandacht van de SGP. Ook de verhouding tussen de verantwoordelijkheid van de gemeente en die van het Rijk lijkt sterk te gaan veranderen. Deze twee thema's stonden enkele weken geleden centraal tijdens een discussiemiddag in Lunteren. Lokale en landelijke SGP'ers waren op uitnodiging van de Stichting Opella te gast in woonzorgcentrum De Honskamp.

Opella

De protestants-christelijke stichting Opella heeft verpleeg- en verzorgingshuizen en biedt ook thuiszorg en maatschappelijke zorg aan. Deze stichting doet dit vanuit een christelijke mensen zorgvisie.

Kenmerkend voor deze stichting is het grote bestand van 700 vrijv/illigers. In de visie van Opella gaan deze vrijwilligers vooraf aan de professionele zorg door de 1300 medewerkers. Zelfzorg en ondersteuning door verwanten, vrienden en vrijwilligers vormen de basis. Professionele zorg is - anders dan meestal het geval is- voor Opella aanvullend.

Een ander principe van deze stichting is de wens om de betrokkenheid van de kerken bij de concrete zorg te vergroten. De groei van de verzorgingsstaat heeft er in de loop van de twintigste eeuw voor gezorgd dat deze rol is afgenomen. Ook heeft deze groei gezorgd voor een gebrek aan betrokkenheid.Verantwoordelijkheid voor elkaar en naastenliefde zijn hierdoor meer op de achtergrond komen te staan. Opella wil de relatie tussen de eigen organisatie, de kerken en de burgerlijke gemeente optimaliseren, zodat er een betere worteling in de plaatselijke samenleving is.

Overheidsbeleid

Een verandering van de verhouding tussen zelfzorg, mantelzorg, lokale taken en rijkstaken staat ook centraal in de voornemens van het kabinet. Deze plannen staan in een brief die de bewindslieden van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) in september aan de Kamer hebben gestuurd. Die notitie behandelt twee doelstellingen die op termijn een belangrijke verandering kunnen betekenen voor de zorg.

Het kabinet wil allereerst komen tot een andere verdeling tussen de verantwoordelijkheid van burgers en die van de overheid. De overheid moet zich vooral richten op het bieden van zorg die gericht is op een bepaalde aandoening of gebrek. Ondersteuning van mensen die bijvoorbeeld hulp nodig hebben bij huishoudelijke taken lijkt vooral te gaan behoren tot de eigen verantwoordelijkheid. De regering wil dat mensen minder gemakkelijk een beroep doen op het collectieve systeem van de AWBZ.

De tweede doelstelling is een andere verdeling van de verantwoordelijkheid op dit terrein tussen rijk en gemeente. Veel zorg valt nu binnen de AWBZ. Het kabinet wil gedeelten van deze zorg overhevelen naar de gemeenten. Die gemeenten moeten 'vormen van maatschappelijke ondersteuning en arrangementen van wonen, zorg en welzijn' bieden. Dit betekent dat gemeenten een vangnet moeten bieden voor mensen die niet de mogelijkheid hebben voor zichzelf te zorgen. Men wordt geacht in de eerste plaats te kijken naar de eigen mogelijkheden en pas daarna naar de gemeente. Het kabinet vindt de gemeente hiervoor het meest geschikt, omdat deze lokaal maatwerk kan bieden in samenhang met andere gemeentelijke voorzieningen. Het is de bedoeling om de gemeentelijke verantwoordelijkheden op dit terrein vast te leggen in een Wet Maatschappelijke Zorg (WMZ).

Problemen

Tijdens de discussiemiddag kwamen enkele problemen naar voren die nauw samenhangen met zowel de doelstellingen van Opella als de richting van het nieuwe beleid. Een voorbeeld hiervan is dat instellingen minder vergoed krijgen via de AWBZ als zij meer gebruik maken van mantelzorgers en vrijwilligers. Voor instellingen is het dan ook aantrekkelijker om vooral professione­ le zorgverleners in dienst te nemen. Collectieve voorzieningen ontmoedigen dus de niet-professionele zorg. Een ander probleem hangt samen met de persoonsgebonden budgetten (pgb's) binnen de AWBZ. Het is positief dat mensen die zorg nodig hebben hiervoor zelf een budget kunnen krijgen. Het gevolg is wel dat mensen die als vrijwilliger huishoudelijk werk deden, dit nu soms voor zo'n pgb gaan doen. Ook buiten instellingen worden vrijwilligerswerk en mantelzorg dus vervangen door betaalde zorg. Een derde punt hangt nauw samen met de individualisering van de samenleving. De betrokkenheid op mensen in de buurt is vooral in grotere steden veel kleiner dan bijvoorbeeld op deVeluwe. Vrijwilligerswerk en kerkelijke betrokkenheid als basis voor zorginstellingen zullen in steden dan ook moeilijker te realiseren zijn.

Toekomst

Ook de SGP gaat uit van het belang van mantelzorg en vrijwilligerswerk. Juist het christelijke principe van de barmhartigheid vraagt om het tegengaan van individualisme. Mantelzorg en vrijwilligerswerk kunnen hieraan dienstbaar zijn.Tegelijkertijd vragen complexe zorgvragen om professionele zorg.

In de discussie over de plannen van de regering zal veel aandacht uit moeten gaan naar bovengenoemde problemen. Verder is het van belang ervoor te waken dat mensen in een 'zorggat' vallen. De AWBZ en de WMZ zullen naadloos op elkaar en op de mantelzorg aan moeten sluiten, zodat iedereen voldoende zorg heeft.

Bij de behandeling van de begroting van VWS heeft de SGP er daarom voor gepleit niet te gemakkelijk over te gaan tot de invoering van een nieuw wettelijk systeem. De fractie heeft voorgesteld eerst in enkele gemeenten proef te draaien voordat de verantwoordelijkheid op gemeentelijk niveau komt te liggen. Een zorgvuldige voorbereiding is gewenst. Hopelijk wordt uit de proefgemeenten duidelijk of de plannen van de regering een verstandige keuze zijn. Het doel moet uiteindelijk zijn: een verantwoorde mix tussen niet-professionele en professionele zorg en de zorgtaak van de gemeente en het rijk.

Willem de Wildt

Dit artikel werd u aangeboden door: Staatkundig Gereformeerde Partij

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 5 december 2003

De Banier | 24 Pagina's

Tweede Kamer · Veranderingen in de zorg

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 5 december 2003

De Banier | 24 Pagina's