De Wadden

De Waddenzee is het grootste natuurgebied van ons land. Jan van de Kam schrijft over het bijzondere landschap en over de vogels en de planten. Hij vergeet daarbij de mensen en hun activiteiten niet. Daardoor is het een boeiend boek geworden over dat karakteristieke zeegebied en de Waddeneilanden. Het is noodzakelijk om bij het begrip "De Wadden" niet alleen te denken aan de reeks eilanden in het noorden van ons land, met de ondiepe zee tussen die strook en het vasteland. Ons waddengebied vormt een geheel met de Duitse en Deense kuststrook. Bij elkaar is dat een internationaal beroemd en uniek natuurgebied van ruim 9000 vierkante kilometer.

Zeldzame kuststrook
De Wadden zijn vooral beroemd en bekend als uitzonderlijk rijk vogelreservaat. Ook vormen ze een onuitputtelijk foerageergebied voor ontelbare trekvogels. Een dergelijk kustgebied is in de hele wereld zeldzaam. Er zij n slechts enkele andere kusten van hetzelfde type als de Wadden. De combinatie van een ondiepe zee met een vlakke kust, een vlak achterland en een ingrijpende getijdebeweging komt zeer weinig voor.

Wadvogels
Wereld tussen eb en vloed'' is een goed gekozen ondertitel. In de meeste hoofdstukken wordt over het ontstaan van de wadden en over de natuuriijke rijkdom die er tussen eb en vloed is, geschreven. De hoofdstukken zijn in korte stukken onderverdeeld. Daardoor wordt de aandacht steeds op bijzondere kenmerken geconcentreerd. In hoofdstuk vijf, "Vogels van wadden en eilanden", is een van de ondertitels: " Is de bonte piet zonder zorgen?'' Van de Kam schrijft: ,,De tientallen soorten wadvogels kunnen in dit hoofdstuk niet allemaal afzonderiijk behandeld worden. Een uitzondering dienen we echter te maken voor de wadvogel bij uitstek, die iedereen kent en die overal in het waddengebied in elk seizoen present is; de scholekster." De aanduiding "wadvogel bij uitstek" is aanvechtbaar. Er zijn wadvogels die daarvoor meer in aanmerking komen, denk ik.

Compleet boek
In de laatste tientallen jaren is het leefpatroon van enkele wadvogels ingrijpend veranderd. Van de Kam schrijft ook over de voordelen van een kolonie, over vegetariërs onder de vogels, viseters, tastende specialisten en olieslachtoffers. In andere hoofdstukken beschrijft hij het landschap van eb en vloed, dat van de duinen, de planten van de verschillende landschapstypen en het dierenleven. Er wonen bij het Wad echter ook mensen. Daardoor zijn er monumenten en bouwwerken, herinneringen aan het verleden en is er het dilemma van de recreatie. Is het Waddengebied veilig voor de toekomst? Ook aan dat onderwerp heeft de auteur aandacht gegeven.'' De Wadden" is geen vogel- of plantenboek. De grote rijkdom van flora, fauna en avifauna wordt echter duidelijk belicht. Daardoor is het een compleet boek over het prachtige natuurgebied dat ons land in het Noorden afsluit.

Kwelders
De Wadden zijn vooral uniek doordat ze zo'n enorm voedselareaal vormen voor strand- en watervogels. Het hele jaar door zijn die vogels er, maar tijdens de vogeltrek is hun aantal onvoorstelbaar groot. Dat wordt pas goed duidelij k als het eb is. Dan is er tussen de kust van Friesland en Groningen en de eilanden een grote moddervlakte vol heerlij k dierlij k voedsel. Wanneer het vloed wordt gaan de vogels naar de kuststrook en de kwelders, waar ook genoeg eten voor ze is te vinden. In "De Wadden" kunt u lezen hoe die kwelders ontstaan en hoe daaraan landaanwinning wordt gedaan. Prachtige foto's maken dat duidelijk. Van de Kam schrijft over de vleesvoorraad van de bodem, over mossels, garnalen en krabben, zeepokken en wadpieren. Ontzaglijk veel daarvan verdwijnt elke dag in vogelmagen. Toch komt er geen eind aan de voorraad.

Fascinerend
Wie het Waddengebied kent en het boek van Jan van de Kam leest, wordt er in gedachten mee naar toe genomen. De vele fraaie foto's toveren dat gebied voor ogen en laten veel van het schone zien. Ze lokken uit om naar'' de wereld tussen eb en vloed" te gaan. Om er te genieten van vogels en planten, van ruimte en zeelucht. Om er te kijken naar het spel van wind en zand, om te dwalen langs de vloedlijnen, overstuifdijken en slufters. Wie de Wadden nog niet kent, zal door dit boeiende boek nieuwsgierig worden. De foto's tonen wel veel moois en de tekst wijst erop, maar je kunt er pas echt van genieten door het in werkelijkheid te zien. De auteur gelooft dat er in het Waddengebied miljoenen jaren geleden reeds een laagvlakte was en dat 7000 jaar geleden de kustlijn al op dezelfde plaats lag als nu. Ik geloof dat niet en maak me over dergelij k geloof niet druk, maar vermeld het voor lezers die zich aan dergelijke opvattingen stoten. De Landelijke Vereniging tot Behoud van de Waddenzee spant zich in om het waddengebied zo ongerept mogelijJ in stand te houden. Ze doet dat precies vijfentwintig jaar. "De Wadden, wereld tussen eb en vloed" is dan ook tevens een jubileumboek. Het maakt extra duidelijk hoe belangrijk de Wadden en die vereniging zijn.
N.a.v. "De Wadden, wereld tussen eb en vloed" door Jan van de Kam; uitg. Terra, Zutphen i.s.m. Ver. tot Behoud van de Waddenzee; 144 biz., gebonden, prijs ƒ 45,-.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen