Cyclonen komen alleen boven warme zeeën voor

Krantefoto's en televisiebeelden hebben laten zien hoe rond half september de tropische cycloon "Gilbert" huis hield met als gevolg grote verwoestingen en meer dan 140 slachtoffers. De cycloon "Gilbert" behoorde tot de meest actieve wat schade en slachtoffers betreft in het Caribisch gebied. De cyclonen plegen voor te komen ongeveer langs de 20e breedtegraad noordelijk en zuidelijk van de evenaar boven zeegebieden. Het zeewater moet minimaal een temperatuur van 25 a 27 graden hebben, zodat deze cyclonen voornamelijk voorkomen in de periode van begin augustus tot begin oktober. Ze worden ook wel hurricane en bij Japan en omstreken tyfoon genoemd. De omvang van zo'n cycloon is niet zo groot. Een gemiddelde doorsnee van ruim 300 km, zo van de Wadden totZuid-Limburg. Een enkele keer, zoals bij deze "Gilbert", een doorEen simpel voorbeeldje van welk een kracht de wind heeft bij snelheden rond en boven 250 km per uur. Hier een spaander hout die werd vast geblazen achter een stuk schors van een boom. snee die overeenkomt met de afstand van Amsterdam tot Parijs.

Verplaatsing
De verplaatsing gaat (gelukkig) vrij langzaam, meestal tussen 15 en 25 km per uur. Gelukkig, omdat daardoor vaak vroegtij dig kan worden gewaarschuwd. Alleen de trekrichting die de cycloon volgt, is moeilijk berekenbaar. Soms, als het gaat om het gebied van Jamaica, Cuba en omstreken, steekt de cycloon de Golf van Mexico over. Soms buigt de cycloon af naar Texas of koerst richting Washington. Een enkele keer zwenkt hij al tijdig rechts uit de flank en komt in de westcirculatie boven de oceaan terecht. Niet zelden worden dan restanten aangetroffen als bij gewonere actieve depressies in de wateren rond de Britse eilanden. Dit was bij voorbeeld eind augustus 1986 het geval met de cycloon "Charley" die uiteindelijk bij de Noorse kust zijn laatste adem uitblies. De windsnelheden die rond zo'n cycloon voorkomen kunnen wij ons nauwelijks voorstellen. Bij "Gilbert" zijn windstoten gemeten van 280 tot 350 km per uur. Daar komen de winden van volle orkaankracht in onze streek niet aan toe. De krachtigste stoot in Engeland (Pembroke) was 182 km per uur 18 januari 1945, in België 164 km per uur 14 november 1940, in Nederland was de hoogste windstoot 162 km, in 1921 te Hoek van Holland. In het Caribisch gebied komen gemiddeld per seizoen vijf cyclonen van enige betekenis voor. Soms meer, in 1933 waren het er negen.

Naamgeving
De tyfoons in het gebied van Japan, de Filippijnen en India krijgen om ze uit elkaar te houden elk seizoen een nummer; in het gebied rond Mexico een naam. Tot 1979 was een meisjesnaam als Agnes, Debby, enz. gebruikelijk. Maar de vrouwenverenigingen wonnen hun protest. Zij vonden het maar niets dat deze soms alles vernielende cyclonen door een meisjesnaam min of meer met vrouwen werden vergeleken. In 1979 besloot het WMO (World Meterological Organisation) ookjongensnamen te gebruiken. Om en om, dit jaar jongens (vandaar "Gilbert' '), volgend jaar weer meisjesnamen. Een laatste pittige cycloon was Agnes in 1972 met 118 doden en 2 miljard dollar schade. Soms een enorme regenval van 300 a 500 mm (in Nederland valt in een heel jaar 750 mm) in één of twee dagen, hetgeen de enorme overstromingen verklaart, terwijl de orkaanwind zelf in de kustgebieden voor ongewoon hoge waterstanden kan zorgen. Wij kunnen, hoe veel en hoe vaak er ook over ons weer geklaagd mag worden, alleen maar blij zijn dat wij in ons gebied met een dergelijk natuurgeweld niet te maken krijgen. Een dag of wat een druilerige motregen of een dichte mist mag bij velen de stemming diep doen dalen, toch is het beter dan 24 uur een cycloon over ons heen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen