Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Als de amandelboom bloeit

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Als de amandelboom bloeit

Gedachten over ouderenpastoraat

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

Ze klaagde steeds opnieuw over eenzaamheid. Niemand begreep het. Ze had zeven kinderen. Iedere dag kwam één van de kinderen op bezoek. Daarnaast zag ze elke week ook nog wel een paar kleinkinderen. Haar buren in het verzorgingshuis waren jaloers op haar. En toch die eenzaamheid. De ouderling zei dat ze niet mocht klagen, gelet op het vele bezoek dat ze kreeg. Anderen haalden de schouders op. Niemand begreep haar.

Het ouder worden brengt met zich mee dat het steeds stiller wordt om ons heen. Eerst zie je over het algemeen samen de kinderen de deur uitgaan. Er komt een einde aan je werkzame leven. Collega’s spreek je niet meer. Vrijwilligerswerk lukt later ook niet meer, omdat het vanwege lichaam of geest niet meer kan. Het ergste is als je echtgenoot/echtgenote weggenomen wordt door de dood. Verder moet je bij het ouder worden, ervaren dat familieleden wegvallen. Je blijft misschien als laatste over. Je moet steeds weer afscheid nemen, het wordt steeds stiller, steeds eenzamer.

Veel ouderen worstelen met eenzaamheid. Zo heeft 35% van de weduwen/ weduwnaren onder de 75 jaar last van eenzaamheid. Boven de 75 stijgt dit percentage tot 50%. Lichamelijke gebreken veroorzaken bij het ouder worden ook dat men zich steeds eenzamer voelt. Eenzaamheid onder ouderen kunnen we als mensen van de kerk niet oplossen. Wel mogen ouderen van ons verwachten dat we begrip tonen. Het wegvagen van de klacht van eenzaamheid, omdat de kinderen en kleinkinderen trouw op bezoek komen, is veelal niet op zijn plaats. We dienen te bedenken dat als zes kinderen elke werkdag een uur komen, er altijd nog vele uren per week alleen worden doorgebracht. Om precies te zijn: 6 uur bezoek staat tegen 162 uur alleen!

In verzorgingshuizen onderneemt men veel om ouderen met elkaar in contact te brengen. Dat is van groot belang. Er zijn ouderen die over een drempel heengeholpen moeten worden om aan gemeenschappelijke activiteiten (ook rond de Bijbel) deel te nemen. Als ze over de drempel heen zijn, doen ze vaak met inzet mee. We moeten er niet van uitgaan dat eenzaamheid in een verzorgingshuis niet aan de orde is. In Nederland zegt 25% van de bewoners van een verzorgingshuis geen mens te hebben om echt mee te praten. Vanuit de kerk is bezoekwerk door de vrouwenvereniging en de jeugdvereniging dringend gewenst in deze verkillende maatschappij. Ook contactmiddagen helpen om ouderen binnen de gemeente elkaar te laten ontmoeten. Laten we het echter geen ouderenmiddagen noemen, want ouderen denken soms dat ze nog niet tot die groep behoren. Het leggen van een vertrouwensband is in deze contacten nodig.

Aandacht vanuit de kerkenraad bij het wegvallen van familieleden is dringend gewenst. Tevens vragen weduwe en weduwnaren naar Gods Woord om regelmatige pastorale aandacht. Jakobus schrijft: De zuivere en onbevlekte godsdienst voor God en den Vader is deze: wezen en weduwen bezoeken in hun verdrukking (Jak. 1:27a). Al luisterend naar ouderen is er steeds weer de mogelijkheid én de noodzaak om Gods Woord te laten spreken. Het is een voorrecht als in de eenzaamheid Gods genade tot troost is en als daarvan gesproken mag worden. Maar ook na ontvangen genade kan de eenzaamheid drukken, zeker als de Heere, wanneer ik tot Hem roep, de oren lijkt te sluiten voor mijn gebed (zie Klaagl. 3:8).

Somberheid
Depressiviteit komt onder ouderen relatief veel voor. Bij ouderen tussen de 65 en 80 is het de meest voorkomende psychische klacht. Onderzoek laat zien dat 4 tot 5% van hen een depressie heeft en dat depressieve symptomen bij 15 tot 30% van de oudere bevolking voorkomt. Bij oudere vrouwen komt depressie nog eens tweemaal zoveel voor dan bij oudere mannen. Een depressie wordt dikwijls niet onderkend, omdat de klachten verward kunnen worden met dementie, vergeetachtigheid en verwardheid. Het niet onderkennen van een depressie kan ouderen chronisch depressief maken. Bij een depressie is sprake van concentratieproblemen, vergeetachtigheid en besluiteloosheid. Verder kampt men vaak met eet- en/ of slaapproblemen en lichamelijke klachten. Ook kan men lusteloos en prikkelbaar zijn. Meerdere tegenslagen maken het risico van depressiviteit groter. Gedacht kan worden aan een combinatie van eenzaamheid, verlies, rouw, ziekte of invaliditeit. Een kwetsbare persoonlijkheid, een psychiatrisch verleden of ernstige ingrijpende gebeurtenissen in het verleden verhogen ook de kans op een depressie. Ook beginnende dementie of een beroerte kan mensen depressief maken. Nieuwe bewoners in een verzorgingshuis lopen een verhoogd risico.

Een depressie kan ogenschijnlijk veel lijken op dementie. Zo kan verwardheid na het verlies van een echtgenote, of na een ongeluk, in één keer ernstige vormen aannemen. Na een periode van rouw, waarbij de nodige steun wordt ervaren, kan deze verwardheid weer zo goed als verdwijnen. Een depressieve oudere kan klagen over het feit dat niemand naar hem/ haar omziet, dat de verzorging niet deugt, en dat men nergens meer zin in heeft. Alles krijgt een donkere kleur. Ook na ontvangen genade kunnen geloofsklachten erg donker van kleur zijn.

Van een min of meer hechte kerkelijke gemeenschap gaat een beschermende werking uit, ook voor wat betreft het voorkómen van depressiviteit. Het is van belang om in pastoraat en ander bezoekwerk rekening te houden met de mogelijkheid van het voorkomen van depressies. Extra pastorale aandacht bij risicogroepen is gewenst. Ook kan het nodig zijn te vragen of men met bepaalde klachten al bij de dokter is geweest. Het kan nodig zijn mensen sterk aan te raden dat te doen. Depressieve gemeenteleden doen een beroep op ons geduld. We mogen in de omgang met hen de Heere wel bij voorduur vragen om wijsheid. Vaag klachten echter niet weg. Erken dat het leven moeilijk kan zijn. Probeer te zoeken naar zaken die nog wat verlichting kunnen geven. Er zijn gedeelten in Gods Woord die ook de donkere zijde van het menszijn verwoorden, zoals een gedeelte van Psalm 42, Psalm 142 of Klaagliederen 3. Het is passend om in zulke omstandigheden zo’n gedeelte samen te lezen. Wat is het toch van belang dat Gods Woord in het verleden zeggingskracht heeft gekregen in het leven. Niet alleen uiterlijk, maar ook innerlijk. In omstandigheden van ziekte en depressie komt zo vaak openbaar dat kerkgang en Gods Woord alleen een uitwendige zaak is geweest. Men heeft in de nood, die elk leven met zich meebrengt, altijd uitkomst gevonden bij de wereld en bij zichzelf. Als God genade werkzaam is geweest, zal Hij, ook als het leven moeilijk is, niet laten varen de werken van Zijn hand. Rechteloze kan Hij door genade de zegen geven: ”Als ik omringd door tegenspoed, bezwijken moet, schenkt Gij mij leven”.

(wordt vervolgd)

Dit artikel werd u aangeboden door: De Saambinder

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van donderdag 30 juni 2011

De Saambinder | 16 Pagina's

Als de amandelboom bloeit

Bekijk de hele uitgave van donderdag 30 juni 2011

De Saambinder | 16 Pagina's