Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Grimmig schimmenspel op de USS Carl Vinson

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Grimmig schimmenspel op de USS Carl Vinson

„Ik voelde me goed omdat ik iets voor mijn land had betekend"

11 minuten leestijd Arcering uitzetten

De best getrainde krijgsmacht ter wereld trekt met de modernste middelen ten strijde tegen mannen in grotten. Ver van huis voeren de Amerikanen hun strijd tegen de Taliban in Afghanistan. Vliegdekschepen vormen de ruggengraat van de operatie Enduring Freedom. Op het dek van de USS Carl Vinson, ergens op een geheime plek in de Arabische Zee, is de oorlog dichtbij. En toch ook weer ver weg.

Een F18 Hornet draait 200 meter boven zee een halve cirkel en komt recht achter het schip. Langzaam zakt de grijze vogel. De bommen bungelen nog onder zijn vleugels. Geen doelen kunnen vinden, gonst het. Linke soep. Komt het toestel verkeerd op het dek terecht, dan zal de klap groot zijn. „Een voltreffer, zegt een opvarende.
Als gevaar ergens dichtbij is, is het op het dek van een vliegdekschip. Bommen, benzine, de geur van verbrand rubber. Jongens van 19 en 20 jaar schieten met hun katapult zwaar beladen vliegtuigen de lucht in. De kisten braken een verzengend hittespoor uit. Zeker s nachts is het oppassen om niet van het dek te worden geblazen. Van paniek en stress lijkt echter geen sprake. Als in een grimmig schimmenspel doen de jongens in gekleurde hesjes hun werk. Duimen omhoog. „All right baby, yeah.
De F18 komt ongeschonden binnen. Hij is nog maar net van de landingsbaan gereden of soortgelijke vogels klappen tegen het dek. Iedere keer weer staat de bezoeker versteld. Hoe kan het dat een 30 ton zware straaljager zich weet te redden op iets dat kleiner is dan het kleinste sportvliegveldje? Het antwoord in de voortdurende strijd met de natuurkundige eigenschappen is simpel: grof geweld. En sollen met de snelheidsregels.

Trui
Uren eerder. Op de luchtmachtbasis Juffair in het Golfstaatje Bahrein is het zelfs na middernacht onder een blote hemel nog warm. Dit is het hoofdkwartier van de Vijfde Vloot van de Amerikaanse marine. Met permanent een vliegdekschip in het MiddenOosten moet niemand het idee krijgen een kwade vinger uit te steken naar Amerika of een van haar bondgenoten.
Tot op 11 september Amerika zelf recht in het hart werd geraakt. Op 7 oktober werd de tegenaanval ingezet. In het kader van de operatie Enduring Freedom zijn er momenteel maar liefst drie vliegdekschepen actief in de Arabische Zee ten zuiden van Pakistan. Per schip 18.000 vierkante meter Amerikaans grondgebied met zeventig vliegtuigen en meer dan 5000 mensen aan boord. De carrier wordt omringd door een armada aan andere oorlogsbodems.
Nors bewapende Amerikaanse soldaten bekijken de bezoekers op Juffair van top tot teen. Honden snuffelen aan de bagage. Geen geintjes met poeder, please. En of we een trui over het overhemd met korte mouwen aan willen trekken. „Boven is het koud.
Met de neus naar de achterkant zitten we vastgesjord in het witte C2vliegtuigje dat ons naar de Carl Vinson zal brengen. Voor het geval we dat niet halen, hangt er een zwemvest om de nek dat ouder lijkt dan de aanval op Pearl Harbor. Een paar fris geschoren kerels stappen in. Jongens nog, misschien voor het eerst zonder hun moeder op stap. Het zijn bemanningsleden van de Vinson.
Na uren vliegen in de koude en donkere C2 doemt diep in de Arabische Zee het dek op van de Carl Vinson. Amerikas hoop in bange dagen. Dagen waarin de oorlog wordt gevoerd door Amerikaanse soldaten en postbodes, het United We Stand niet van de lucht is, de Bijbel recordverkopen kent en de Amerikaanse vlag is uitverkocht.
De purser van de C2, zo weggevlucht van zijn ranch in Texas, begint heftig te gebaren. Teken dat the arrest nabij is, militaire praat voor de landing op een vliegdekschip. Slechts 300 meter en vier draden scheiden ons van een onvrijwillige duik in de ongetwijfeld kille zee. Maar het lukt opnieuw. Stilstaan vanuit een snelheid van dik 200 kilometer per uur kost slechts drie seconden. En een op hol geslagen maag.

Frieten
In de eetzaal is het nauwelijks te merken dat de Vinson midden in een oorlog zit. De mannen scheppen hun „food op een plateau. Veel vlees, heel veel vlees en „french fries, dikke, moddervette frieten. En dat om acht uur s ochtends! Op een tvscherm in de hoek meldt de omroep CNN dat er een ziekenhuis in Afghanistan is getroffen. Er zouden zeker honderd doden zijn. Technicus Jim haalt laconiek zijn schouders op. „In New York waren het er meer dan zesduizend.
De afspraak is: geen achternamen, geen woonplaatsen. Alleen rang en voornaam. Uit veiligheidsoverwegingen. Want Amerika is in oorlog. Een oorlog die wel eens heel lang kan duren. Op het eerste gezicht gericht tegen een man, maar bedoeld om het terrorisme uit te bannen. „De uitkomst van jullie inspanningen is zeker. Jullie verslaan het terrorisme, zei de oudcommandant van de Vinson, rear admiral Bruce Clingan, toen hij een dag voor de bombardementen op Afghanistan begonnen, afscheid nam van zijn bemanning. „Jullie zijn Amerikas zonen en dochters, bewaarders van een trots erfgoed van welwillendheid in victorie. God bless you.
Taal waar de Amerikanen van smullen. Iedere avond om tien uur klinkt over de boordomroep van de Carl Vinson het avondgebed, uitgesproken door een van de 6000 opvarenden. Het gelijk van de strijd en God aan onze zijde, is steeds het credo. „God bless each and every one of you.

Maan
Afghanistan lijkt vanuit de lucht op Colorado, zegt de een. Op de maan, vindt de ander. „Ik heb nog nooit zon land gezien, vertelt een marinepiloot die zichzelf Buzz noemt. Hij is 29 jaar. Verschillende keren vloog hij een missie boven Afghanistan. Met duizendpondsprecisiebommen onder de vleugels van zijn kist. Hij gooide ze op vliegvelden, commandocentra en opslagplaatsen voor munitie. „You name it and we blow it.
De oorlog is een paar weken onderweg en Buzz weet niet anders. Evenals zijn maten in het Strike Fighter Squadron Nine Seven, bijgenaamd Warhawks (oorlogshaviken). „Normaal is het trainen, nu is het echt. Het is een 24uursbezigheid met werkdagen van twaalf, dertien uur. De missies waren in het begin van de oorlog alleen s nachts, maar na het uitschakelen van de luchtafweer ook overdag. Een retourtje Afghanistan duurt gauw zeven, acht uur. Vermoeidheid is in de kleine cockpit een groot gevaar. Van het getroffen doel ziet de vlieger niets. „Alleen wat zwarte rook.
Op de Carl Vinson, een massief pakhuis van gangen en kamers, raken de opvarenden gewend aan de oorlog. Toen het schip deze zomer de thuishaven Bremerton aan de Amerikaanse westkust verliet, dachten de marinemensen half januari 2002 weer thuis te zijn. Deze dagen durft niemand daar een zinnig woord over te zeggen. Normaal kan iedereen emailen met thuis, maar dat is uit veiligheidsoverwegingen geblokkeerd. Evenals de internetsite met de locatie van het schip.
Post komt wel aan. Ergens in de catacomben van het schip hangen tientallen kaarten en tekeningen van schoolkinderen uit de Verenigde Staten. De Amerikaanse vlag in rood, wit en blauw overheerst. „We love you all. Jullie doen goed werk, meldt een kinderhandschrift.

Ballet
Spitsuur op het dek. „Zeventig hightechvliegtuigen op nauwelijks meer dan twee aan elkaar geplakte voetbalvelden met 19 en 20jarigen die de show runnen. Dat maakt het spectaculair, zegt de Air Boss, verantwoordelijk voor alle vliegbewegingen op het schip. „Sommige mensen noemen het ballet.
Mannen in rode hesjes rijden met karretjes vol bommen over het dek. Een projectiel is zo zwaar dat vijf kerels het gevaarte onder de vleugel van een F18 moeten hangen. De meest wonderlijke kreten zijn op de bommen gekalkt. Wrange humor. „Groeten van het Pentagon en „Als je dit kunt lezen, is het te laat.
Wie de krioelende mierenhoop aan dek ziet, snapt niet dat er binnen acht minuten twintig vliegtuigen kunnen vertrekken zonder dat er doden vallen. Om over het landen maar te zwijgen. Op volle snelheid komen de toestellen aangestormd. Met een vanghaak moeten ze achter een van de vier over het dek gespannen kabels blijven haken, bij voorkeur de derde gerekend vanaf de achterkant van het schip. Stilstand in enkele seconden.
Na honderd hits worden de kabels vervangen. „Voldoen ze niet, zegt de Air Boss, „dan ligt er een half dozijn mensen aan stukken en verdwijnt er een toestel van 70 miljoen dollar in het water.
Luchtgevechten kunnen niet in de schaduw staan van landen op een vliegdekschip, zeggen vliegers. Tijdens de oorlog in Vietnam voorzag de Amerikaanse marine enkele vliegtuigen van medische apparatuur om hartslag, ademhaling en andere informatie over de werkdruk in de cockpit te registreren. De oorzaak van de hoogste stress was niet de luchtafweer van Hanoi of de strijd tegen de MiGs. Nachtelijke landingen op het vliegdekschip scoorden hoger.
Mist een piloot de remkabels, dan gooit hij de motoren op volle kracht, raast over de baan en trekt aan het andere eind van het schip weer op. In pilotentaal heet dit een bolter. Het is een even gevaarlijke als vernederende manoeuvre.

Glimlach
De piloten op het vliegdekschip vormen een slag apart. Lange, slanke, nette, blanke Amerikaanse jongens. Sommigen hebben gestudeerd. Op de Vinson is ook een vrouwelijke F14piloot. Een uitzondering, bij de Amerikaanse marine zijn er minder dan tien. Tijdens de Golfoorlog, tien jaar geleden, waren dames in de cockpit taboe.
De 26jarige luitenant Ashley vloog onlangs op 15.000 voet over Afghanistan en bestookte twee luchtdoelbatterijen. Op de terugweg naar de Vinson kon ze een glimlach niet onderdrukken. „Ik voelde me goed omdat ik iets voor mijn land had betekend.
De F14s en de F18s van de carriers krijgen tijdens de missies killboxes toegewezen, gebieden waarin ze alle Talibandoelen moeten uitschakelen. De Stingerluchtdoelraketten van de Taliban vormen het grootste gevaar voor de Amerikaanse toestellen. De Stingers zijn ooit door de VS aan Afghanistan geleverd om het Russische leger te bestoken. Moet een vlieger zijn kist per schietstoel verlaten en komt hij of zij levend op de grond, dan zullen reddingshelikopters proberen hem of haar te redden.
Voor de meeste opvarenden van het vliegdekschip is de oorlog tegen Afghanistan ver weg. Het leven aan boord is een dagelijkse, ondergrondse, door tllicht beschenen sleur. Martin, kok in de keuken, ziet bijna nooit het daglicht. Wat er boven gebeurt, komt uitsluitend via de herrie tot hem. „Oorlog? Zou kunnen. Ik hoor het verschil niet met een oefenmissie.


Een van de twaalf
De USS Carl Vinson (CVN 70) is genoemd naar een lid van het Amerikaanse Congres dat zich inspande voor Defensie in het algemeen en de marine in het bijzonder. Het is het derde schip in de zogenaamde Nimitzklasse. De bouw begon in oktober 1975, de tewaterlating vond plaats in maart 1980 en twee jaar later kwam het schip in dienst.
De Vinson is een van de twaalf bij de Amerikaanse marine in gebruik zijnde vliegdekschepen. Van deze twaalf worden er acht nucleair aangedreven, de zogenaamde Nimitzklasse. Nummer negen, de USS Ronald Reagan, moet in 2003 klaar zijn. Tegen 2008 willen de Amerikanen tien Nimitzvliegdekschepen hebben.
Lengte:332,85 meter
Breedte:76,8 meter
Oppervlakte vliegdek:1,82 hectare
Hoogte (van kiel tot mast):74,4 meter
Waterverplaatsing:95.000 ton
Bemanning:5700 (schip: 3200; vliegtuigen: 2500)
Schroeven:4
Topsnelheid:65 km/u
Vliegtuigliften:4
Katapulten:4
Vliegtuigen:80
Prijs:10 miljard gulden


Nooit alleen
Een vliegdekschip is nooit alleen. Het maakt deel uit van een zogenaamde Battle Group, die zorgt voor bescherming en logistieke ondersteuning. De battle group van de Carl Vinson bestaat uit tien schepen. Het zijn twee onderzeeërs (de USS Key West en Olympia), twee kruisers (Antietam en Princeton), twee fregatten (OKane en Ingraham), drie amfibische schepen (Peleliu, Comstock en Dubuque) en een bevoorrader (de USS Sacramento). In totaal gaat het om 15.000 opvarenden.
Aan boord van de Vinson is de Carrier Airwing Eleven. Deze groep vliegtuigen bestaat uit F14 Tomcats, F18 Hornets, EA6B Prowlers, E2C Hawkeyes, S3B Vikings en SH60 Seahawks. Tijdens een aanvalsmissie wordt dezelfde procedure gevolgd. Het schip draait tegen de wind in om de beste lanceerpositie te krijgen. De Seahawks gaan de lucht in om eventuele reddingsacties uit te voeren.
Als eerste wordt een Viking afgeschoten, direct gevolgd door een Hawkeye. Deze twee toestellen blijven rond de carrier cirkelen, respectievelijk om toestellen in de lucht bij te tanken en te surveilleren.
Van de gevechtsvliegtuigen gaan de F18s als eerste de lucht in. Deze bommenwerpers moeten op zoek naar de doelen. De groep wordt bijgestaan door F14s die zorgen voor een veilige doortocht. Als laatste vertrekken de Prowlers. Deze toestellen zijn meesters in het storen van de vijandelijke radar en het in de war sturen van radioverkeer.
Na de missie komen de toestellen in omgekeerde volgorde weer terug. De piloten van de F14s en F18s worden tijdens de missie verschillende keren in de lucht bijgetankt. Ze hebben maar net voldoende peut om de deinende thuisbasis te halen. Met nagenoeg lege tanks zetten ze de landing in. Lukt die niet in één keer, dan moet opnieuw kerosine bij de Viking worden gehaald.

Dit artikel werd u aangeboden door: Terdege

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van woensdag 7 november 2001

Terdege | 88 Pagina's

Grimmig schimmenspel op de USS Carl Vinson

Bekijk de hele uitgave van woensdag 7 november 2001

Terdege | 88 Pagina's