TER OVERWEGING

C.M. van Driel, Dienaar van twee heren. Het strijdbaar leven van theoloog-politicus B.D. Eerdmans (1868–1948). Uitg. Kok Kampen 2005, 624 blz., € 39,90

Dit boek diende de onder ons bekende auteur tot proefschrift bij zijn promotie aan de Leidse Universiteit in 2005. Het is een historische studie met een behoorlijk theologisch gehalte. In dit boek wordt namelijk de figuur van prof.dr. B.D. Eerdmans in beeld gebracht. Eerdmans was een bekende Nederlandse oudtestamenticus die ongeveer 40 jaar actief was als hoogleraar in Leiden. Hij schrok er in zijn theologisch werk niet voor terug om geheel eigen wegen in te slaan. Aan de ene kant werd hem eigenzinnigheid verweten, aan de andere kant kreeg hij verschillende onderscheidingen wegens zijn grote deskundigheid. De theologische orthodoxie heeft Eerdmans zijn hele leven bestreden, maar Van Driel bestempelt hem ook als dwarsligger in de vrijzinnig-protestantse wereld. Niet alleen als theoloog ging Eerdmans eigen wegen, maar ook in de politiek deed hij dat. Daarbij had het liberalisme zijn voorkeur. Kortom: een grondige studie in prachtige uitgave over een tegendraadse figuur, waarbij een belangrijke periode van de Nederlandse geschiedenis in beeld komt.

M.J. Paul, G. van den Brink en J.C. Bette (red.), Bijbelcommentaar Jozua — 1 Samuël. Serie Studiebijbel Oude Testament, deel 3. Uitg. Centrum voor Bijbelonderzoek Veenendaal 2006, 1025 blz., € 72,- (60,- bij een abonnement op de serie)

Nadat in twee forse delen de eerste vijf bijbelboeken (thora) waren behandeld, is nu het derde deel van de serie Studiebijbel Oude Testament verschenen, waarin de bijbelboeken Jozua, Richeren, Ruth en 1 Samuël worden uitgelegd. De opzet in alle delen van deze serie kent een vaste opbouw die de bijbellezer dicht bij de grondtekst brengt. Daarnaast zijn er allerlei excursen die dieper op bepaalde onderwerpen ingaan, w.o. de Filistijnen, de godsdienst van de Kanaänieten en de opkomst van het koningschap in Israël.

J.W. Van Pelt

Dr. G.C. den Hertog en dr. B. Kamphuis (red.), Dietrich Bonhoeffer. De uitdaging van zijn leven en werk voor nu. Uitg. De Vuurbaak 2006, 91 blz., € 14,90.

Het gebeurt regelmatig dat het (geestelijk) oordeel over theologen na vele jaren wordt bijgesteld. Dat is zeker het geval met het oordeel over Bonhoeffer, die eerder wel werd gezien als een voorloper van een moderne theologie, maar uit wiens boeken vele ‘orthodoxe’ christenen vandaag de dag leren en moed grijpen. In het nu voorliggende boek worden vier thema’s uit zijn denken behandeld: de plaats van Christus, de navolging van Christus, de kerk en de doop. En men vindt er diepe bijbelse gedachten in, tegen de achtergrond van de donkere jaren naar de tweede wereldoorlog toe, maar ook in het licht van huidige geestelijke ontwikkelingen. Behalve de redactie leverden prof.dr. J.W. Maris en drs. CC. den Hertog een bijdrage. Het is de waardevolle schriftelijke neerslag van dat, wat op 4 februari 2006 (100 jaar na de geboorte van Bonhoeffer) geboden werd tijdens een symposium aan de TUA.

Prof.mr. ET. Oldenhuis (red.), Predikant tussen baan en ambt. Uitg. Prot. Pers Heerenveen 2007,117 blz., € 14,95.

De vraag naar de rechtspositie van de predikant is hoogst actueel. En uit dit boek, dat de neerslag bevat van bijdragen van een onlangs gehouden symposium, blijkt dat de visie erop in de kring van de gereformeerde gezindte lang niet eenduidig is. Dat maakt het tot een ingewikkelde kwestie. Rechtskundigen wijzen in verschillende richting: terwijl iemand als prof.mr. WA. Zondag denkt in de richting van het onderworpen zijn aan het arbeidsrecht, wijst mr. P.A. Pel enkele bladzijden verderop op het geheel eigen statuut van de kerk (op basis van de Dordtse Kerkorde), op grond waarvan een geheel eigen positie van de predikant goed te verdedigen is. Dat maakt het allemaal niet gemakkelijker. Saillant detail is dat bij rechterlijke uitspraken in het verdere of recente verleden uitgerekend bij twee CGK-predikanten het hof verschillend oordeelde: in de jaren ‘90 werd de gedachte aan een arbeidsverhouding afgewezen (de zaak-Kruis), in de jaren ‘00 was dat in eerste instantie een tegengestelde uitspraak (de zaak-De Boer). Over dat laatste loopt nog een hoger beroep. Vooralsnog voel ik me bij de lijn uit de jaren ‘90 thuis en loop ik in het spoor van Pel en mevr.mr. T.M. Willemze (die de gang van zaken in de PKN belicht). Wél onderschrijf ik volledig wat verschillende auteurs benadrukken: hoe men de zaken principieel ook ziet, zorg er als kerk voor dat er goede interne rechtsgang voor een predikant is, zodat daar vanuit de samenleving niet met argusogen naar moet worden gekeken. Laten kerkelijke vergaderingen, indien onverhoopt nodig, hun werk in alle zorgvuldigheid doen! De generale synode 2007 zal hierover voorstellen van deputaten kerkorde en kerkrecht ontvangen.

Dr. J.C. Borst, Naomi. Incest brak haar geluk. Uitg. Groen Heerenveen 2006,172 blz., € 17,50.

Dr. Borst actualiseerde zijn eerdere boek over hetzelfde onderwerp, dat als titel heeft Incest, een informatieve handreiking. Seksuele mishandeling in het gezin of in de familie: helaas, het is geen fantasie, ook niet in de kerk, ook niet in een ‘degelijke’ kerk. De meeste predikanten zullen er inmiddels wel achter gekomen zijn. Het heeft zijn weerslag op pastoraat, op benadering van jongeren, op preken over het vijfde gebod, en ook op preken over de Vadernaam van de Here. Alleen dan kom je het in de praktijk op het spoor. En altijd weer schrik je. Eén zin wil ik noemen, op blz. 75: ‘Als kind dacht ik wel eens: zou God op donderdag slapen? Want dan kreeg ik pianoles’ (van oom Henk namelijk). Daar gaat de afgrond open…

Dr. L. Floor, Waar engelen wonen en werken. Uitg. Groen Heerenveen 2006,134 blz., € 12,50.

Prof. Floor laat na zijn emeritaat met grote regelmaat vanuit Zuid-Afrika van zich horen. Nu weer met een kostbaar boekje over de engelen, dat zeker het aanschaffen waard is! Hij gaat in dit boek in op de vele vragen die er over dit onderwerp gesteld worden, en wel in twee hoofddelen: de engelen van het licht, en de engelen in de macht der duisternis (want ook de satan is zelf immers een — gevallen — engel en beschikt over een legioen). De opdracht en taak van de engelen is: het dienen van God. Daarbij treden ze nooit in het centrum van de belangstelling. Dan zouden immers de Here Jezus Christus uit dat centrum verdrijven? Vaak is de auteur beslist, soms ook voorzichtig: zo hakt hij de knoop rond de vraag wat we ons bij de zeven engelen aan de zeven gemeenten moeten voorstellen, niet door, maar beperkt zich daar tot de weergave van de mening van — vooral — wijlen prof.dr. J.P. Versteeg (blz. 58).

Anje Maria de Sonnaville, Leven in het late licht. Uitg. Filippus Heerenveen 2007, 64 blz., € 10,95.

Je bent gelukkig getrouwd, moeder van twee kinderen, je hebt een mooie, zinvolle baan als docent aan de Chr. Hogeschool Ede en dan komt dat gesprek met de specialist: je hebt ALS, een progressieve spierziekte, die niet te genezen is en die je leven zal slopen… Dat is ‘of op een zomerdag, een donkere hand op hoog gezag — om ons van daglicht te beroven — een gordijn had dichtgeschoven’ (blz. 4). In de bundel lezen we van het verwerken van deze boodschap, van het leven dat zozeer anders wordt, van de hoop op God die het licht toch door zal laten gaan over de naderende dood heen, maar ook van de bloemen die je uit de kerk krijgt uit meeleven, maar die je natuurlijk juist daarom veel liever niet had gehad… Kortom, van kleine en grote dingen waarmee het leven vol is, juist dan. Het is een heel kwetsbare dichtbundel geworden, die men niet met droge ogen kan lezen. Dat is goed. En zo mag het opgeschrevene ook in andere handen komen, opdat God daardoor moed kan geven. Want: ‘Voor de nacht ben ik geborgen, in de holte van Uw hand’ (blz. 59).

Marinas van den Berg, Verdriet dat niet verdwijnt. Door-leven na de dood van een kind, broer of zus. Uitg. Ten Have Kampen 2006, 271 blz., € 24,90.

Marinus van den Berg heeft in de loop der jaren veel bekendheid gekregen door de vele boekjes die hij schreef op het terrein van ziekte, dood of andere vormen van ‘verlies’. Deze keer is het een heel dik boek geworden rond een heel pijnlijk thema: het uit het leven teruggeven van iemand die van dezelfde generatie is als jij (dat thema wordt sterk naar voren gehaald, omdat dit volgens de auteur erg wordt onderschat), of één of twee generaties daaronder. Dat gegeven heeft, naast de rouw die so wie so al optreedt, nog weer een heel eigen dimensie. Iemand uit je gezin of familie naar het graf brengen die even oud of jonger is dan jezelf, betekent een geweldige aanslag op je psychische en geestelijke evenwicht. Zoals elk verdriet verdwijnt ook dit verdriet niet, maar dan nog weer eens op een aparte manier. Om dit helder te krijgen, behandelt de auteur de levensloop van mensen, de invloed van kinderen op ouders en grootouders, broers en zussen, gaat hij na welke waarde vriendschap en levensbeschouwing voor nabestaanden hebben. Dat laatste heeft trouwens niet echt een centrale plaats in het boek, en als u dat uit andere boeken haalt, kunt u er toch best veel aan hebben, al was het alleen maar op het terrein van de herkenning.

Een jaar lezen in de evangeliën. Thematisch dagboek samengesteld uit het werk van J.C. Ryle. Uitg. Groen Heerenveen 2005, 365 blz., € 22,50.

Steeds vaker worden dagboeken samengesteld uit gedeelten van publicaties van overleden predikers. Dat is nu het geval met de bekende Engelse bisschop van Liverpool, die leefde van 1816–1900. Het kan in dit geval ook heel goed, omdat geput is uit aantekeningen die hij maakte bij de bestudering van de vier evangeliën. Daarbij putte hij, benevens de Schrift zelf, duidelijk uit bronnen van reformatoren en puriteinen. De hoop van de samensteller dat de geschriften van Ryle — en deze compilatie daarvan — zal bijdragen tot bemoediging en tot het worden van een trouwe(re) volgeling van Christus, mag onderstreept worden. De tekst geeft er in ieder geval alle aanleiding toe.

Pieter, Arie en Klaas Boomsma, Weerwoord. Twee generaties in gesprek over de Bijbel. Uitg. Jongbloed Heerenveen 2006,164, € 14,50.

Twee generaties in gesprek: de (bijna) emerituspredikant in de PKN P. Boomsma en zijn twee zonen, waarvan de ene in het spoor van geloven en belijden is gekomen (u kent hem wellicht van de EO), en de ander pertinent niet. Het levert een duidelijk boek op waarin alle zaken worden aangesneden: over ons lichaam, ons leven, onze wereld, over God… soms treft het je hoe mensen vanuit verschillende benaderingen toch heel dicht bij elkaar kunnen komen, soms ook hoe ze pijnlijk ver van elkaar verwijderd zijn. Er komen verschillen tussen generaties boven water, én conflicten vanwege een principieel verschillend staan in het leven. Daarom is het best een kwetsbaar en teer boekje geworden: er is moed voor nodig om zo als leden van één gezin naar buiten te treden.

Piet Wagenaar (red.), Samen genieten. Gids voor groei in je seksuele relatie. Uitg. Boekencentrum Zoetermeer 2006,196 blz., € 16,50.

Op een duidelijk, open en tegelijk ingetogen wijze (een niet vanzelfsprekende combinatie binnen orthodox-gereformeerde kring) worden in dit boek de voetangels en klemmen besproken waarin geliefden ongewild terecht kunnen komen in hun verkeringstijd, verlovingsfase of huwelijksleven. De medewerkers weten, als hulpverleners bij Eleos, de bekende instelling voor geestelijke gezondheidszorg binnen de geref. gezindte, waarover zij spreken. Op deze wijze hopen ze de problemen die ze in hun praktijk tegenkomen, bespreekbaar te krijgen en te voorkomen. Laten echtparen de inhoud van het boek daarom samen lezen en ook samen in gesprek verwerken.

M.A. van den Berg, Vrienden van Calvijn. Een amicale biografie. Uitg. De Banier Utrecht 2006, 264 blz., € 24,50.

Ds. Van den Berg bundelde in dit voornaam uitgegeven boek een aantal artikelen die hij eerder in het Gereformeerd Weekblad publiceerde. Ze laten ons de bekende reformator zien in zijn persoonlijke contacten met een aantal broeders en zusters, dwars door zijn werkzame leven heen. Zo begint het met een jeugdvriend (Claude d’Hangest) en het eindigt met hem die zijn opvolger in Genève werd (Theodorus Beza). Het lezen van dit boek zal voor velen reden zijn om de persoonlijke gedachtevorming over Calvijn bij te stellen; hij heeft immers vaak een strenge, strakke uitstraling, terwijl hier duidelijk wordt hoe ook Calvijn een mens was ‘in relatie’.

J. Mastenbroek, Sleuteldragers. Kosters aan het woord. Uitg. Den Hertog Houten 2006, 389 blz., € 24,90.

Het was een goede gedachte om naast de vele boeken die over (concrete) predikanten gaan, nu ook eens aandacht te besteden aan de kosters, die een niet te onderschatten bijdrage aan de goede voortgang van het gemeentelijk leven geven. Er komen er 24 aan het woord, veelal uit de reformatorische kerken, maar ook uit bijv. de Grote Kerk in Apeldoorn en de Sintjan in Den Bosch. Uit onze kerken komen de kosters van Sliedrecht-Bethel, Oud-Vossemeer voor het voetlicht. In de gesprekken komen bepaalde thema’s standaard terug en met enige humor ontdekt men dat zaken die in de ene gemeente (binnen reformatorische kring dus)zonder enig probleem gebeuren, in een andere als ‘Rooms’ terzijde worden geschoven. Dat leert ons voorzichtig te zijn om al te snel met het woordje ‘principieel’ op de proppen te komen. Een heel aardig boek.

Eddy de Pender, Help! Het is weer maandag! Christen-zijn op je werk. Uitg. Buijten & Schip-perheijn Amsterdam 2006, 152 blz., € 15,90.

In dit boek laat de schrijver (coach van werkgevers en werknemers rond vastgelopen situaties) zien dat de kloof tussen het christen zijn op het werk en het christen zijn in de kerk te overbruggen is. Zelf heeft hij ervaring in zowel een christelijke als een niet-christelijke werkomgeving, en bij beide wordt het grote ideaal niet gevonden. Nu is dat vanuit de dingen die in Genesis 3 worden verwoord snel theologisch op een rij te krijgen, maar daarmee is nog niet altijd de erbij behorende problematiek psychologisch-geestelijk opgelost. Aan de hand van verschillende casussen geeft de schrijver adviezen bij: arbeidsperspectieven, stress, het scheiden van werk en privé, nee zeggen, conflicten, lastige collega’s, ethische dilemma’s, werk en geloofsgetuigenissen. En dat alles met een open bijbel. Zodoende is een heel praktisch boek ontstaan, waarvan je niet alles hoeft te onderstrepen om toch verder geholpen te worden.

Drs. R. van Kooten, Samen in gesprek. Voorbereiding op het huwelijk. Uitg. Groen Heerenveen 2006, 170 blz., € 16,50.

Ds. Van Kooten, sinds 2004 predikant in de Hersteld Hervormde Kerk, houdt al jarenlang gesprekken met a.s. echtparen. Hij bespreekt dan o.a. het huwelijksformulier. Uit deze gesprekken is dit boek geboren. Er wordt daarmee een handreiking gegeven aan andere stellen, of aan predikanten die eenzelfde lijn aanhouden. Het boekje kan daartoe goede diensten bewijzen. Toch ben ik er niet onverdeeld enthousiast over. Om te beginnen vind ik het jammer dat is aangehaakt bij het oudste huwelijksformulier dat we kennen. Sindsdien zijn er toch betere verschenen. Er zou (om niet meer te noemen) nog eens nagedacht moeten worden over de betekenis van de woorden in Gen. 3 over de ‘heerschappij van de man’. Ook over de onderlinge taakverdeling en verhouding tussen man en vrouw is meer te zeggen (zeker vandaag) dan er nu gebeurt, zonder daarmee de bijbelse gegevens geweld aan te doen. Daar is de schrijver bang voor, en met reden, maar soms is er ook wel ‘koudwatervrees’.

Adrian Verbree, Kars. Een bijzonder welkom kind. Uitg. Plateau Bameveld 2007,100 blz., € 9,90.

Dit boekje is heel geschikt om ten geschenke te geven aan ouders die een kind met een handicap (beperking) hebben. Het zal hen zeker bemoedigen! Momenten die een lach opwekken, momenten die ontroeren… maar dwars door alles hen: God gaat zijn weg, ook met dit kind. Je volgt het proces vanaf de kinderjaren tot het moment dat Kars op zichzelf gaat wonen.

Ds. P. van Ruitenburg, Klagen mag. 52 bijbeloverdenkingen over omgaan met lijden.

Idem, Een mooie leeftijd. Brieven aan ouderen. Uitg. Den Hertog Houten 2006, 207/72 blz., € 14,50/9,90.

In 52 overdenkingen gaat de auteur in het eerste boekje in op de vraag hoe we moeten (en mogen!) omgaan met ons lijden. Klagen mag, maar niet op elke manier. Vele raadsels in het leven worden in deze meditaties op mooie wijze belicht. Wat mij betreft had (bijv. bij Job en bij Paulus in 2 Cor. 12) nog wat scherper het aandeel van de satan in het lijden voor het voetlicht kunnen worden gebracht. Maar overigens zullen velen met deze meditaties hun winst kunnen doen.

Het tweede boekje is fijnzinniger van aard en uitvoering (het heeft meer het karakter van een geschenkboek). Het biedt handreikingen aan ouderen, om te kunnen meesturen, raad geven, meelijden en luisteren, en om te bidden en te mediteren. Zo is hun leven niet leeg of vruchteloos én: zo worden zij geestelijk voorbereid op het beste, dat nog komt!

Paul Scheurlen, Luther onze huisvriend. Vertaald en bewerkt door Erika Heijboer. Uitg. De Banier Utrecht 2006 (4e, herziene druk), 303 blz., € 19,75.

Wie was Luther? We kennen hem uit zijn geschriften, maar we tasten ook naar de persoon achter de woorden. Hij was hervormer, geleerde, vertaler, prediker, maar… ook echtgenoot, vader, speler met woorden, huisvriend. En zodanig krijgen we in dit boek een beeld van hem. Rond de etenstafel, in de huis- of studeerkamer, op het vlakke veld, als men het geografisch wil duiden. Maar ook: in perioden van verdriet (rond het overlijden van een van zijn kinderen bijv.), bij vreugde, ambtelijk en persoonlijk. Een boek waarin deze reformator nóg meer kleur krijgt dan hij al had. Als een man waarin de eenheid van leer en leven duidelijk is, levend uit de Schrift. Soms ontroerend geestelijk, bijvoorbeeld in zijn scherpe opmerkingsgave rond de natuur; soms onthutsend slordig, bijv. op het gebied van de financiën, en dan moest zijn Käthe het maar weer in orde maken. Zo zou het vandaag niet meer gebeuren met dominees. Of toch… ?

Drs. M. Golverdingen, Kleine geschiedenis van de gereformeerde gezindte. Een ontwikkeling in hoofdlijnen. Uitg. Groen Heerenveen 2006,152 blz., € 9,95.

Dit boek bespreekt helder en beknopt de geschiedenis van de geref. gezindte vanaf het begin van de 19e eeuw. De lijnen lopen tot en met het SoW-proces, dat in 2004 tot een afronding kwam. Zodoende krijgt u in kort bestek een mooi overzicht van het geheel. Dat is werkelijk knap van de auteur. Als het gaat om de geschiedenis van de CGK in het geheel, is er wel sprake van enkele schoonheidsfoutjes: niet de gemeente van Twello, maar die van Teuge ging in 1892 niet met de Vereniging mee (blz. 79); er was geen generale synode in 1963, maar wel in 1962 en in 1965; in 1962 viel het besluit betreffende de ‘nieuwe vertaling’, in 1965 dat van de uitzending van TV-diensten (blz. 81). Het zijn maar kleine dingetjes bij een boekje dat zeer aan te bevelen is.

W. van Leeuuien, Een korf met zomervruchten. Bijbels dagboek. Uitg. De Groot Goudriaan-Kampen 2006, 365 blz., € 19,90.

W. van Leeuwen (1868–1940) was in leven goddienstonderwijzer en oefenaar in enkele hervormde gemeenten. Hij schreef geestelijke overdenkingen in het maandblad Calvijn en daaruit zijn meditaties samengesteld, die samen dit dagboek vormen. Wie ze samenstelde, wordt niet bekendgemaakt. Daar zal vast een goede gedachte achter zitten (het gaat immers om de eigenlijke schrijver), maar ik vind het toch niet fraai. De overdenkingen dragen een diep eerbiedig karakter en maken duidelijk dat we stukjes van iemand lezen, die in heilige eerbied voor de Here leefde, diep doordrongen van eigen onwaardigheid en schuld. Soms zijn de gedachten wel ingewikkeld; ze roepen daardoor in ieder verhelderings- (en soms ook wel andere) vragen op. Daarom zal nog niet iedereen het gemakkelijk vinden met het dagboek geestelijk eigen te worden.

Maarten Luther, Wees mij genadig. Verklaring van de boetpsalmen. Uitg. De Groot Goudri-aan-Kampen 2006,

idem, Een vaste burcht is onze God. Gedachten bij de Psalmen. Uitg. Den Hertog Houten 2006,110 resp. 380 blz., € 11,50 resp. 16,90.

In het boek van de psalmen staat een aantal zogenaamde boetpsalmen: 6, 32, 38, 51,102, 130 en 143. De bekende reformator schreef er eertijds een verklaring bij, die nu opnieuw werd uitgegeven. Luther kende uit eigen ervaring de beleving van schuld en Gods genade en kon als geen ander zijn licht erover laten schijnen. Zo biedt het eerste boekje troost aan allen die roepen om genade.

Het tweede boek is een dagboek, waarbij uit vele (niet alle) Psalmen korte, krachtige gedachten naar voren komen, om geestelijk kracht voor elke dag te ontvangen. De tekst is in principe weergegeven in de Statenvertaling, maar waar wenselijk in de vertaling naar Luther, namelijk daar waar de ‘gedachten’ daarop specifiek geënt zijn.

Dr. P.C. Beentjes, 2 Kronieken. Commentaar voor bijbelstudie, onderwijs en prediking. Uitg. Kok Kampen 2006, 499 blz., € 49,90.

Al verschillende keren is in dit blad de aandacht gevestigd op de serie ‘Verklaring van de Hebreeuwse Bijbel’. Nadat dr. Beentjes al eerder een deel over 1 Kronieken gereedmaakte, verscheen nu dit deel. In het Nederlandse taalgebied is relatief weinig over dit bijbelboek beschikbaar. Het is dus een mooie aanvulling op bestaand materiaal. Groot voordeel in deze serie (en ook weer in dit deel) is het feit dat het voor een brede lezerskring toegankelijk is; vaktermen zijn zo veel als mogelijk is, vermeden.

Willem J. Ouweneel, De vrouwe van de Camino. Op weg nar Santiago de Compostela. Uitg. Barnabas Heerenveen 2006, 447 blz., € 19,95.

Velen hebben de pelgrimsweg naar Santiago de Compostela (NW-Spanje) al gevonden, zowel rooms-katholieken als protestanten (om nog maar niet over andere religieuze ‘varianten’ te spreken). De een denkt werkelijk aan de apostel Jakobus (zijn beenderen zouden er begraven zijn), de ander wil tijd en ruimte voor geestelijke bezinning, en voegt daar dit reisdoel bij. Ook dr. Ouweneel legde in dit kader 800 km af. Het was de aanleiding voor deze roman, geschreven met een grote kennis van de achtergronden. Daarin loopt Camino de route om God en zichzelf terug te vinden. Ook zoekt hij naar de vervulling van een ontvangen profetie: de ontmoeting met een onbekende vrouw. Ter ontspanning.

Bert Aalbers, De ware Judas. Nieuw licht op een duister figuur. Uitg. Kok Kampen 2006, 496 blz., 27,50.

De publiciteit rond het pas ontdekte Evangelie van Judas heeft de discussies over deze ‘duistere’ discipel doen oplaaien. In dit boek gaat de auteur zorgvuldig de bronnen na: de bijbelteksten, de betekenis van gebruikte (werk)woorden — bijv. verraden/overleveren. Dat probeert hij zonder vooringenomenheid te doen en dat levert een eerlijk getuigenis op. Van belang daarbij acht ik met name het gebruik van het woord ‘vriend’ door de Heiland in Matt. 26:50 (blz. 262 e.V.). Terecht wordt daarbij nog de link naar Psalm 41 gelegd. Het bepaalt de wijze waarop de Heilige Geest ons bekend maakt met de (achtergrond van) de daden van Judas. Blijft ten slotte dat ‘ons in Judas een spiegel voorgehouden wordt’ (blz. 476). En niemand kan het zich veroorloven niet in die spiegel te kijken…

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen