Toekomst voor de Palestijnen?

„In plaats van verontrust te zijn over de reakties van de heidenen zouden we moeten heven voor Gods wraak als we niet handelen.

Plagen zullen op ons neerdalen als we de Arabieren niet verwijderen uit het land, maar volledige heerlijkheid zal op ons neerdalen als we het wel doen. (....) Laat ons de Arabieren van Israël verwijderen en de verlossing bespoedigen."

Weinig Joden zullen deze uitspraak van de enkele maanden geleden in New York doodgeschoten rabbijn Meïr Kahane hardop uitspreken. Waarschijnlijk zijn cr heel wat meer die dit wel als dc beste oplossing voor het Palestijnse vraagstuk zien.

Aan Israëlische kant is cr de laatste jaren een duidelijke verharding en verrechtsing te konstateren. Dc belangrijkste oorzaak daarvan is de Palestijnse Intifada (=opstand) die eind 1967 uitbrak in de door Israël bezette gebieden. Dc oorlog van Saddam Hoessein tegen Koeweit heelt de zaak nog erger gemaakt. De Israëliërs zullen niet gauw vergeten dat veel Palestijnen stonden te juichen toen Iraakse Scudraketten grote verwoestingen aanrichtten in Tel Aviv. Bovendien is daar dan nog de

enorme immigratie van Joden uit de Sovjet-Unie. Waar moeten deze allemaal gehuisvest worden? Ariel Sharon. de minister van huisvesting cn een echte 'havik', heeft aangekondigd dat de komende drie jaar 12.000 woningen gebouwd zullen worden op de door Palestijnen bewoonde Westbank. Nu al zien we dat veel Israëlische werkgevers hun Palestijnse werknemers ontslaan en deze vervangen door 'Russische' immigranten.

Harnas en PLO

Ook aan Palestijns-Arabische kant is cr weinig bereidheid om tot een vreedzame regeling met Israël te komen. Vanouds is de PLO de organisatie die zich opwcrpl als 'de vertegenwoordiger van het Palestijnse volk'. Erkenning als zodanig heefl de PLO zelfs in de V.N. gekregen. In de jaren tachtig leek dc PLO wat gematigder tc worden. In 1988 wist Jasser Arafat de Amerikanen ervan (e overtuigen dat de PLO bereid was de Israëlische staal, minus de bezette gebieden, te accepteren.

Daarmee zou de PLO afstand hebben genomen van haar eigen Handvest van 1964 waarin de vernietiging van Israël doelstelling was. Dat leek hoopgevend. Ondertussen zijn we enkele jaren verder. Op 1 mei 1990 zei diezelfde Arafat: „De strijd van hel Palestijnse volk zal voortgaan tot de volledige bevrijding van het Palestijnse land. Deze strijd moet ondersteund worden tot dc volledige bevrijding van Palestina, van de rivier (lees: dc Jordaan) tot de zee. We zullen vechten tot de laatste kogel, de laatste bloeddruppel en de laatste steen in ons land." Tijdens de laatste oorlog werd dit opgevolgd door vanuit Zuid-Libanon raketten af te schieten op het noorden van Israël.

Onder de jongere Palestijnen lijkt vooral de Hamasbeweging de meeste aanhang te hebben. Harnas is een streng islamitische organisatie, geïnspireerd door de islamitische revolutie in Iran.

In de ogen van Harnas gaat het in dc Intifada niel om een politieke strijd, maar om ccn religieuze. De jongeren worden aangespoord met de Koran-tekst: „Allah helpt degenen die zich zelf helpen."

De strijd tegen Israël is onderdeel van dc 'heilige oorlog', ccn strijd 'tussen het goddelijke cn het duivelse'.

Dit religieuze fanatisme inspireert jongeren zelfs tot zelfmoord-akties en martelaarschap. Een bij een aanslag gevangen genomen jonge Palestijn zei: „Wij hechten meer belang aan de dood dan aan het leven. Ói' we bevrijden ons land, óf wc sterven." En een van hun geestelijk leiders stelde: „Zij zijn martelaren. Zij gaan regelrecht naar het paradijs."

Hoewel de PLO zich ook achter de spontaan uitgebroken Intifada heeft geschaard, wordt deze opstand toch voornamelijk gevoed door hel islamitische fundamentalisme van de Hamas-bcweging.

De Ïsraëlisch-Arabische tegenstelling heeft dus zowel politieke als religieuze wortels. Dat maakt het konflikt vrijwel onoplosbaar.

Een stukje geschiedenis

In 1882 vestigden zich de eerste Joodse kolonisten in Palestina. Ze kwamen uit Oost-Europa waar zich op dat moment hevige uitbarstingen van antisemitisme voordeden. Zionisten werden ze genoemd. Palestina maakte toen deel uit van het Turkse Rijk. Het land was dun bevolkt: er woonden zo'n 400.000 Palestijnen en 30.000 Joden. Na de Eerste Wereldoorlog kwam Palestina onder Brits toezicht. Tijdens dc oorlog had Engeland de zogenaamde Balfourvcrklaring het licht doen zien, waarin stond dat Engeland positief stond tegenover de vestiging van een Joods nationaal tehuis in Palestina. Nu emigreerden ook veel Joden uit West-Europa. Ook zij waren nationalistisch gezind en hadden te maken gekregen met een toenemend antisemitisme. De immigranten waren hard werkende pioniers die zorgden voor een opleving van dc welvaart in Palestina. Op de vredeskonferentie van Versailles werd door een van de Arabische leiders, emir Fei'sal, de Balfourverklaring goedgekeurd en verklaard dat de emigratie van Joden naar Palestina aangemoedigd moest worden.

Toen de Engelsen hun beloften over een groot-Arabisch rijk. in ruil voor hun in opstand komen tegen de Turken in de Eerste Wereldoorlog, niet nakwamen, werd de houding van veel Arabieren anti-Brits cn daarmee ook anti-Joods. Om de Arabieren tevreden te stellen, verdeelde Churchill, als minister van koloniën.

Palestina in twee delen: een gedeelte ten oosten van de Jordaan (dat kreeg de naam Transjordanië) en een gedeelte ten westen van de Jordaan. Alleen in dit gedeelte, dat de naam Palestina bleef houden, mochten zich voortaan Joodse immigranten vestigen.

Geen Palestijnse staat, wel Palestijnse vluchtelingen

In Palestina kwam het echter tot een botsing tussen de Arabische bewoners cn het steeds groeiende aantal Joden. Na de Tweede Wereldoorlog bepaalde de V.N. dat Palestina gesplitst zou worden in een Joods en in een Palestijns deel. De Joden accepteerden deze deling en riepen daar in 1948 de staat Israël uit. De Arabische staten verwierpen de deling en probeerden de jonge Joodse staat te vernietigen. Dit mislukte. Israël wist zelfs haar gebied enigszins uit te breiden.

Dat er in 1948 geen Palestijnse staat ontstaan is, is echter niet de schuld van Israël, maar van de Arabische landen. Transjordanië veroverde namelijk de Westbank en Oost-Jeruzalem; Egypte veroverde dc strook van Gaza.

Bovendien leverde deze oorlog het probleem van de Palestijnse vluchtelingen op.

Door het oorlogsgeweld in 1947 cn 1948 ontvluchtten ruim 500.000 Palestijnen Palestina. Zij kwamen terecht in vluchtelingen-kampen in de omliggende Arabische landen. Op Jordanië na hebben deze landen geweigerd deze vluchtelingen op te nemen. Zij laten ze liever als een aanklacht tegen Israël tot op de dag van vandaag in die kampen zitten.

Moet Israël met Arafat gaan praten?

Onlangs schreef drs. J. M. Strengholt, een Midden-Oosten deskundige, op de Opinie-pagina van het RD:

„Als de Israëlische premier, Jitschak Sjamir, serieus vrede in het Midden-Oosten wenst, moet hij met de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie PLO en met Jasser Arafat gaan spreken. Zolang Israël dat niet doet. torpedeert het elke kans op blijvende vrede in het Midden-Oosten." Zijn redenering hiervoor: „Israël heeft vrede nodig en vrede sluit je met je vijanden, niet met je vrienden." Strengholt is van mening dal cr maar één leider bij de Palestijnen is die voldoende gezag heeft om een eventueel akkoord met Israël erdoor te krijgen. In zo'n akkoord zal Israël als staat erkend moeten worden en ondubbelzinnig dc vernietiging van Israël uit het Palestijnse Handvest geschrapt moeten worden. Dat ligt erg moeilijk aan Palestijnse kant.

Daarom zou Strengholt wel eens gelijk kunnen hebben.

Voor Israël is praten met Arafat echter onoverkomenlijk.

Mag Israël nederzettingen bouwen in de bezette gebieden?

Een ander heel groot probleem wordt gevormd door het nederzettingenbeleid van Israël in de bezette gebieden. Sinds de oorlog van 1967 houdt Israël de Westbank, de Golanhoogvlakte cn de strook van Gaza bezet. De toenmalige regering sprak uit dat ze bereid was deze gebieden terug le geven in ruil voor vrede. Toen Egypte op 26 maart 1979 vrede sloot met Israël kreeg het de (ook in 1967 veroverde) Sinaï terug. Andere Arabische landen hebben tol op heden geweigerd vrede met Israël te sluiten.

Het teruggeven van de overige bezette gebieden ligt echter ook in Israël moeilijk. Op 17 mei 1977 kreeg Israël voor het eerst een rechtse regering. Menachem Begin werd premier namens het Likoedblok. Van 1948 tot 1977 had steeds dc socialistische Arbeiderspartij geregeerd.

(Bekende premiers: Ben Gocrion en Golda Meïr). Ook nu regeert nog steeds dit Likoed-blok. Begin toen cn Sjamir nu spreken echter nooit over 'bezette gebieden'.

In hun visie behoren deze

gebieden gewoon tot het oudtestamentische Isracl Had de Arbeiderspartij uu veiligheidsoverwegingen slechts militaire vestigingen in dc be/etlc gebieden gebouwd, toen Begin aan dc macht kwam. begon men met dc bouw van burjientcdcr/ettingen. met name landbouudorpen. Honderden hektaren grond zijn in dc loop der jaren onteigend van dc Palestijnen /o is een derde deel van de Cia/astrook op dit moment al in handen van Israëlische boeren en wonen er op de Westbank al ruim 100.000 Joden temidden van ongeveer 1 miljoen Palestijnen. In de wereld is er vooral kritiek op dit nederzettingen beleid van Israël. Men ziet daar een slinkse poging in om deze gebieden blijvend bij Isracl in tc lijven ten koste van de rechten van de Palestijnen. Sommige Nederlandse christenen vinden dat Sjamir gelijk heeft. Zij baseren zich hiervoor op de bijbelse beloften aan Israël. Zo zei K. R. van Oordt van de stichting 'Christenen voor Israël' in een interview in Koers: „Mijn mening is dat Joden mogen wonen in het hele land dat aan hun beloofd is in de Heilige Schrift. (....) Ik denk dat minstens alles wat ten westen van de Jordaan ligt. hoort bij het oorspronkelijke Israël en het Israël van nu. Dus zie ik niet in dat Israël Samaria cn Judea ( = de Westbank) moet teruggeven." In iets minder duidelijke taal heeft Meindert Leerling van de RPF in de Tweede Kamer hetzelfde gezegd.

Wil er echter vrede komen in het Midden-Oosten - en dat is zeker ook in het belang van Israël - dan zal Israël bereid moeten zijn bezette gebieden op te geven cn dc Palestijnen een eigen bestuur moeten toestaan. Daarom tot slot enkele stellingen toegespitst op de huidige vredesonderhandelingen van met name James Baker, de minister van buitenlandse zaken van dc V.S.

1. Als Isracl ccht vrede wil. zal het met de PLO aan tafel moeten gaan zitten. Niet met Arafat zelf. maar wel met voor Arafat acceptabele Palestijnen. De PLO zal Israël moeten erkennen en haar 'vemictigingsdoclstclling' moeten schrappen.

2. Het huidige nederzettingenbeleid in de bezette gebieden mag niet verder worden uitgebreid. Dc Palestijnen hebben ook legitieme rechten op zelfbestuur. De EG (en dus ook Nederland) zou Israël hiertoe moeten aanmoedigen door forse financiële steun toe te zeggen voor dc opvang van dc grote stroom Joodse immigranten cn terugkerende "kolonisten van de Westbank'.

3. In dc politieke onderhandelingen die nu gevoerd worden, moet uitgegaan worden van de uitspraken van dc VN die ook door Isracl aanvaard zijn. 1 Iet is daarom een goede zaak dat bij de huidige onderhandelingen uitgegaan wordt van resolutie 242 van dc VN. waarin de Arabische landen verplicht worden Israël te erkennen en haar grenzen te eerbiedigen en Israël opgeroepen wordt in ruil voor de vrede bezette gebieden terug le geven. Wel mag Israël eisen dal de VN cn de VS garanties geven dat de veiligheid van Israël gewaarborgd wordt.

4. Christen-politici kunnen dc overtuiging hebben dat dc terugkeer van de Joden naar Palestina cn de stichting van de staat Israël een begin van dc vervulling van de bijbelse beloften zijn. Zij kunnen deze overtuiging echter niet tot uitgangspunt bij politieke onderhandelingen maken. Z.ij kunnen dus ook niet uitspreken dal dc Westbank op bijbelse gronden bij Israël hoorl. Dal zou onrecht betekenen tegenover dc Palestijnen.

5. Persoonlijk geloof ik dat dc problemen in het Midden-Oosten zo onoplosbaar zijn. dat die beloften mogelijk wel gerealiseerd zullen worden. De allermoeilijkste kwestie is namelijk het probleem Jeruzalem. Voor de Joden en Arabieren is dit ccn heilige plaats en dus onopgeefbaar. Daarin zie ik de bijbelse profetie dat Jeruzalem een aanstoot der volken zal blijven, bewaarheid. Voor de vredesonderhandelingen geldt: de mens wikt (cn dat moet ook), maar het is God Die beschikt. Een christen-politicus moet daarom n iel proberen God een handje te helpen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen