Veilig thuis voor papegaaien

Er leven meer papegaaien in gevangenschap dan in de vrije wildbaan. Papegaaien zijn sociale vogels. In het wild leven ze in grote groepen. Met hun krijsen houden ze onderling contact. Het is niet verwonderlijk wanneer een papegaai in een kooi problemen geeft. De aandacht die in groepen levende vogels in het wild van elkaar krijgen, moet een kooivogel krijgen van zijn eigenaar. Huisdieren worden te vaak impulsief gekocht, zonder dat men zich realiseert welke zorg zon levend wezen met zich meebrengt. Papegaaien kunnen zeer oud worden, maar zonder aandacht kwijnen ze weg, krijgen ze gedragsstoornissen, plukken ze zich kaal en worden ze ziek.
Papegaaien hebben vier tenen, twee naar voren en twee naar achteren, uitermate geschikt om aan takken te hangen en in bomen te klauteren. Zowel de kromme bovensnavel als de (kleinere) ondersnavel kan bewegen. Alle papegaaien gebruiken hun snavel als een soort derde voet. De snavel heeft een kartelrand, waarmee de dikste noten vastgezet kunnen worden als in een bankschroef, om ze vervolgens te kraken. Om de noot in de juiste positie te brengen maken ze handig gebruik van hun viertenige poten.

Bedreigd
Tot de grote familie van de papegaaien behoren ook de kaketoes, parkieten en loris. Er bestaan ongeveer driehonderd soorten, die vooral in tropische en subtropische gebieden voorkomen. Er zijn echter ook papegaaien die hoog in de bergen leven en goed bestand zijn tegen koude nachten, zoals de Kakapo en de Keja in Nieuw-Zeeland. Bijna alle soorten papegaaien in het wild worden bedreigd, als gevolg van verlies van biotoop en de handel in exotische dieren. Veel soorten zijn al volledig uitgestorven.
We zouden kunnen stellen dat het allemaal begonnen is toen Christopher Columbus in 1492 voet aan wal zette op Puerto Rico. De oorspronkelijke bewoners hielden papegaaien als huisdier. Ze werden gegeten en de veren werden als versiering gebruikt. De populatie bleef in stand omdat er voldoende bossen waren. Ruim driehonderd jaar geleden begonnen de eerste Europese kolonisten de bossen te kappen. In 1900 was nog slechts 1 procent van het bos op Puerto Rico over. Nog steeds werden papegaaien gegeten, verhandeld en zelfs gedood, omdat ze schade toebrachten aan de gewassen.
Beschermende maatregelen kwamen er in 1918, maar de handhaving liet veel te wensen over. Er leven nu nog maar ongeveer vijftig Puerto Rico-amazonepapegaaien op het eiland, die met grote zorg omringd worden.
Papegaai-achtigen staan hoog op de CITES-lijst van bedreigde soorten. CITES staat voor Convention on International Trade in Endangered Species. In het Nederlands: overeenkomst inzake de internationale handel in bedreigde diersoorten en planten.
Ondanks alle regels en verboden wordt er toch gehandeld in deze soorten.

Stichting NOP
Er bestaat nog steeds zogenoemde wildvang: uit een groep in het wild levende vogels worden exemplaren gevangen, om daarna in de handel te verdwijnen. Onder vaak erbarmelijke omstandigheden worden de vogels vervoerd. Omdat alles illegaal gebeurt, sterft vaak 60 procent van de dieren onderweg. Vogels die het overleven, komen in een kooi of op zn best in een volière terecht. Wie een papegaai in huis wil, dient de vogel aan te schaffen via een erkende kweker of handelaar, met de garantie dat het om een in gevangenschap gekweekt exemplaar gaat.
Papegaaien zijn na drie tot vier jaar volwassen en dan beginnen bij vogels in gevangenschap vaak de problemen. Het dier wordt van de hand gedaan en wisselt soms meermalen van eigenaar. Vanwege al het papegaaienleed in Nederland richtte Tonnie van Meegen in 1987 zijn Stichting Nederlandse Opvang Papegaaien (Sichting NOP) op. Het vogelpark werd in 1992, dankzij de inzet van medewerkers, vrijwilligers, sponsors en donateurs, opengesteld voor bezoekers. Er staan inmiddels zeer grote volières, waar zelfs aras vrij in kunnen vliegen. Er zijn ook kooien (waar bijvoorbeeld nog niet-vliegende vogels kunnen wennen), nachtverblijven, een quarantaineafdeling en een ziekenboeg. In eerste instantie worden papegaaien opgevangen, maar ook andere vogelsoorten en zoogdieren zijn welkom. Hierdoor is de variatie groot, wat meer publiek trekt.
De Stichting NOP is partner van het Ministerie van Landbouw en Visserij en daarom worden in Veldhoven ook dieren verzorgd die door de Algemene Inspectie Dienst in beslag genomen zijn. We zien in Veldhoven zelfs een paar sneeuwuilen. Als een vogel niet teruggezet kan worden in de vrije natuur, krijgen ze in Veldhoven een goed onderkomen of wordt er gezorgd voor andere opvang.
Bezoekers krijgen voorlichting over de vogels en kunnen ze voeren. De parkietenvlucht is een zeer grote volière, waarin je kunt wandelen. Zit je rustig op een bankje met een handje vol zonnepitten, dan krijg je in een oogwenk bezoek van een aantal parkieten.

Ziekenboeg
Een vogel die in Veldhoven wordt binnengebracht, gaat minimaal zes tot acht weken in quarantaine. De NOP heeft een vaste dierenarts, drs. Hedwig van der Horst. Hij heeft een eigen praktijk op het terrein. De dieren krijgen een chip. In het geval van ziekte kan in een eigen ziekenboeg al het mogelijke gedaan worden om een dier te genezen.
In de tropische kas, gebouwd in 1993, zorgen planten als passieflora, ficus, diverse varens en bananenbomen voor het juiste milieu. De papegaaien in deze kas zijn ondergebracht in grote volières, omdat ze anders te veel planten zouden vernielen. Behalve voor tropische vogels is in de kas ook ruimte voor vissen, hagedissen en schildpadden.
Nieuw is het onderkomen voor water- en moerasvogels. Zeldzame eenden zwemmen vrij rond in de grote vijver met waterlelies, krabbescheer en andere waterplanten. Kraanvogels kunnen, net als in de natuur, binnen hun grote kooi gebruik maken van het plas-dras-gedeelte.

Dierenleed
In veel gevallen is dierenleed aan de opvang in Veldhoven voorafgegaan. Net voorbij de ingang van het vogelpark zit bij aangenaam zonnig weer Ouwe Jan, een vriendelijke, blauwgele ara van middelbare leeftijd. Ouwe Jan mist zijn rechteroog, dat ooit door kinderen met een potlood werd uitgestoken. Daarom had hij niet veel op met kinderen en werd hij door zijn bazin opgesloten in een tochtige bierkelder van een café. Door kou en tocht liep Ouwe Jan een chronische spierontsteking op. In 1989 ontfermde de Stichting NOP zich over hem en Ouwe Jan kan in Veldhoven genieten van zijn oude dag. Bij koud weer zit hij binnen in de tropische kas.
Mala is ook een blauwgele ara. Ze zat in een grote kooi in een winkel. De winkel ging failliet en op de voorraden en inventaris werd beslag gelegd. Ook de ara viel onder de inventaris en dreigde weg te kwijnen, eenzaam in zijn kooi. Gelukkig werd met medewerking van de Dierenbescherming en particulieren tijdig ingegrepen. De vogel werd van de curator gekocht en voordat de Mala zichzelf zou gaan kaalplukken, werd hij naar Veldhoven gebracht. Na de quarantaineperiode kon de nog vrij jonge Mala in een groep socialiseren en nu vliegt hij vrij rond in de reuzenvolière.

Adres Stichting NOP: Wintelresedijk 51, 5507 PP Veldhoven, tel. 040 - 2052772; www.papegaai.org

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen